گزارش اداره آمار کانادا نشان میدهد که تقریباً یکسوم کارکنان کانادایی با احتمال جایگزینی به وسیله هوش مصنوعی روبهرو بوده و افراد دارای تحصیلات عالی در برابر این نابسامانیها آسیبپذیرتر هستند.
این گزارش، کارکنان کانادایی را براساس میزان مواجهه شغلی آنها با هوش مصنوعی و احتمال جایگزینی یا تکمیل جایگاه آنها به وسیله فناوری، در سه گروه دستهبندی کرده است.
اداره آمار کانادا گفت: «مشاغل دارای مواجهه بالا و تکمیلکنندگی پایین جزو مشاغلی هستند که احتمالاً بشدت در معرض تحولات شغلی مرتبط با هوش مصنوعی قرار میگیرند.»
این مطالعه نشان داد که حدود ۴.۲ میلیون یا ۳۱ درصد از کارکنان کانادایی در مه ۲۰۲۱ در گروه مواجهه بالا و تکمیلکنندگی پایین قرار دارند که «در آینده هوش مصنوعی جای آنها را میگیرد.»
در عینحال، ۲۹ درصد در مشاغلی فعالیت دارند که نرخ مواجهه بالایی دارند و در عینحال مکمل خوبی برای هوش مصنوعی هستند. ۴۰ درصد باقیمانده نیز در مشاغلی هستند که مواجهه کمتری با این فناوری دارند.
این گزارش نشان میدهد که هوش مصنوعی موقعیتهای شغلی کارکنان دارای تحصیلات عالی را بیشتر از کارکنان کمسواد دستخوش تغییر میکند؛ برخلاف تحولات فناورانه قبلی که عمدتاً کارکنان دارای تحصیلات پایینتر را تحت تأثیر قرار میدادند.
بهطور خاص، ۳۷ درصد از کارکنان دارای لیسانس و ۳۶ درصد از کارکنان دارای دیپلم دانشگاهی در مشاغلی کار میکنند که هوش مصنوعی میتواند جایگزین آنها شود. در مقابل، تنها ۲۵ درصد از افرادی که دیپلم دبیرستان یا تحصیلات پایینتر دارند و ۱۵ درصد از کسانی که مدرک فنی و حرفهای دارند، قابل جایگزینی هستند.
مشاغلی مانند نجاری، جوشکاری، لولهکشی و سالنداری که مواجهه کمتری با هوش مصنوعی دارند، معمولاً مستلزم آموزش کمتری هستند و احتمال اینکه هوش مصنوعی جایگزین آنها شود پایین است. با اینحال، اداره آمار کانادا میگوید دامنه هوش مصنوعی میتواند پیامدهای گستردهتری در پی داشته باشد. برای نمونه، کارکنان دارای تحصیلات عالی ممکن است از مشاغل دارای مواجهه بالا به مشاغل دارای مواجهه پایین روی بیاورند و جایگزین کارکنانی شوند که تحصیلات کمتری دارند.
گزارش اداره آمار کانادا نشان میدهد که ابزارهای هوش مصنوعی مانند چتجیپیتی شرکت اوپنایآی چه تأثیری روی بازار کار و بویژه افزایش دورکاری بر اثر همهگیری کووید-۱۹ میگذارند. براساس این گزارش، مشاغل دورکاری اغلب به واسطه کارکنان دارای تحصیلات عالی انجام میگیرند که ممکن است بیش از کارکنان دارای تحصیلات پایینتر تحت تأثیر تغییرات مرتبط با هوش مصنوعی قرار بگیرند.
این گزارش نشان داد که بیش از نیمی (۵۱ درصد) از افرادی که دورکاری میکنند، قابل جایگزینی با هوش مصنوعی هستند. در مقابل، ۱۴ درصد از افرادی که دورکاری نمیکنند، قابل جایگزینی هستند. با اینحال، ۴۷ درصد از افرادی که دورکاری میکنند، جایگاهی دارند که مکمل هوش مصنوعی است. در مقابل، تنها ۱۴ درصد از افرادی که دورکاری نمیکنند چنین جایگاهی دارند.
اداره آمار کانادا افزود که کارفرمایان ممکن است به دلیل محدودیتهای مالی، قانونی و نهادی هوش مصنوعی را به همین زودیها جایگزین نیروی انسانی خود نکنند.
تأثیر بالقوه هوش مصنوعی روی بازار کار فراتر از کانادا است. گزارش صندوق بینالمللی پول در ماه ژانویه نشان میدهد که هوش مصنوعی میتواند تقریباً ۴۰ درصد از مشاغل جهانی را تحت تأثیر بگذارد و این تأثیر بویژه در اقتصادهای توسعهیافته بیشتر است و حدود ۶۰ درصد از مشاغل را شامل میشود. این گزارش همچنین هشدار میدهد که برخلاف موج قبلی اتوماسیون و فناوری اطلاعات که بیشتر روی کارهای روزمره تأثیرگذار بودند، هوش مصنوعی بهطور فزاینده روی مشاغلی که به مهارت بالا نیاز دارند تأثیر میگذارد.