همه ما در زندگی روزمره خود با انتخابهای متعددی روبرو میشویم که بسیاری از آنها میتواند مسائل بهظاهر ناچیز باشند که تأثیری مهمی در زندگیمان ندارند، مانند مثالهای زیر:
- به یکی از دوستان خود کمک کنید یا در خانه بمانید و به کارهای خود برسید.
- تلویزیون تماشا کنید یا کتاب بخوانید.
- وقتی در حال پیادهروی هستید با والدین خود تماس بگیرید یا یک پادکست گوش دهید.
- شیرینی بخورید یا میوه میل کنید.
- وسایل را به جایی که به آن تعلق دارند برگردانید یا آنها را روی پیشخوان رها کنید.
- چیز جدیدتر و بهتری بخرید یا به داشتههای خود بسنده کنید.
- با عصبانیت پاسخ دهید یا صبر پیشه کنید.
اگر تصمیمات خود را بهطور مجزا یا بهعنوان یک استثنا در نظر بگیرید، ممکن است رضایت آنی را به مسیری که سازگاری بیشتری با ارزشهای شما دارد ترجیح دهید و ممکن است فکر کنید اشکالی ندارد که مثلا همیشه میوه را بر کیک ترجیح ندهید یا همیشه وسایل را سر جای خود نگذارید.
اما این تصمیمات بیعواقب گرفته نمیشوند. اگر امروز مسیرِ زیادهروی، ناشکیبایی یا خودخواهی را برگزینید، انجام این کار در آینده آسانتر خواهد شد.
نکته مهم این است که حواسمان باشد این انتخابهای کوچک میتوانند عادات ما و بهتدریج شخصیت ما را شکل دهند.
در این راستا، برای سنجش بهتر گزینههای خود میتوانید از خودتان بپرسید: اگر انتخابی که امروز دارم به یک انتخاب پیشفرض تبدیل شود، کدام گزینه را انتخاب خواهم کرد؟ فکر کردن به این پرسش باعث میشود که تصمیمات خود را در مقیاس ماه و سال مورد سنجش قرار دهید.
مقیاس انتخاب
اگر بدانید که قرار نیست فقط اینبار چنین انتخابی داشته باشید و گزینهای که انتخاب میکنید روی تمام انتخابهای آتی شما تأثیر میگذارد، وزنِ آن را بهتر احساس خواهید کرد:
- صرفاً به دوستتان نه نمیگویید، بلکه ارزش و صمیمیتِ آن دوستی را کم میکنید.
- صرفاً پای یک برنامه تلویزیونی نمینشینید، بلکه فرصت توسعه فکری را از دست میدهید.
- صرفاً از تماس با مادرتان چشمپوشی نمیکنید، بلکه باعث میشوید فاصله بین شما بیشتر شود.
- صرفاً شیرینی نمیخورید، بلکه سلامتی خود را تحلیل میبرید و احتمالاً وزن اضافه میکنید.
- صرفاً وسایل را روی پیشخوان رها نمیکنید، بلکه انتخاب میکنید در خانهای درهمریخته زندگی کنید.
- صرفاً تسلیم خرید هیجانی نمیشوید، بلکه راههای سرمایهگذاری، هزینهکرد بهتر یا استفاده از آن پول در آینده را از دست میدهید.
- صرفاً امروز بیحوصله و عصبی نیستید، بلکه شخصیتی پیدا میکنید که هرچه جلوتر میروید تغییر آن دشوارتر خواهد بود.
از این منظر، هر انتخابی حائز اهمیت بیشتری خواهد بود.
شاید پیش خودتان بگویید فقط همین یکبار است و استثنا قائل شوید. اما آیا واقعا همین یکبار است؟ تاکنون چند مرتبه به خودتان گفتهاید که فردا فلان کار را انجام میدهید و بعد که فردا آمد، حوصله انجام آن کار را نداشتید؟
چند وقت است که خودتان را در قالبِ شخصیتی تصور میکنید که پیروِ مجموعه خاصی از ارزشها و فضایل است؟ و چرا آنروز نیامده است؟ این احتمال وجود دارد که صرفاً خودتان را گول زده باشید.
هر انتخابی بیش از حد تصورتان اهمیت دارد. درواقع، باید اینطور فکر کنید که انتخابِ امروز به انتخابِ پیشفرض شما تبدیل خواهد شد.