بازرس منصوب شده از سوی کنگره آمریکا می‌گوید که دولت بایدن هیچ‌گونه همکاری با اداره سیگار برای پیگیری چگونگی مصرف میلیاردها دلار کمک به افغانستان نمی‌کند.
براساس گزارشی که کنگره آمریکا دریافت کرده است، از زمان خروج ناگهانی آمریکا از افغانستان در اوت ۲۰۲۱، مبلغ دو و نیم میلیارد دلار از مالیات شهروندان آمریکایی به عنوان کمک بشردوستانه به افغانستان ارسال شده و به دست طالبان رسیده است. بجز رهبران طالبان، هیچ کسی نمی‌داند که این مبلغ پول چگونه به مصرف رسیده است.
استفاده از کمک‌های بشردوستانه برای فعالیت‌های تروریستی
جان ساپکو، بازرس ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار) در روز سه‌شنبه ۱۴ نوامبر به کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفته است: «وزارت خارجه آمریکا، گزارش‌ها را به طور مبهم و با تاخیر (به بازرس ویژه) داده است. به کارمندان خود دستور داده است که با سیگار صحبت و همکاری نکنند.»
وی با بیان اینکه «ما برای کار با آن‌ها تلاش کردهایم، اما تاکنون همکاری نکرده‌اند،» افزوده است که توماس وست، نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان نیز مسائل مختلفی را نادیده گرفته است، شامل «درخواست‌ها و خواهش‌های بی‌شمار برای ملاقات» از سوی سیگار را برای به اشتراک‌گذاری اطلاعات از آنچه که در (افغانستان) در حال وقوع است و نیز اینکه مشکلات چیست و سیگار چه کمکی می‌تواند انجام دهد.
بازرس ویژه برای بازسازی افغانستان در این جلسه در کنگره آمریکا که حدود شش ساعت طول کشید، گفته است که او و همکارانش درباره چگونگی استفاده از کمک‌های بشردوستانه در افغانستان اطلاعات ندارند، اما شواهد از منابع متعدد از جمله اداره توسعه بین‌المللی آمریکا USAID نشان می‌دهد که طالبان، کمک‌های بشردوستانه را از مسیر اصلی‌اش (کمک به مردم افغانستان) منحرف میکنند و با استفاده از روشهای مختلف جهت کمک‌ها را به نفع خود تغییر می‌دهند.
به گفته وی، «خیلی‌ها دوست دارند، این طور فکر کنند که ما درحالی‌که طالبان را به حاشیه می‌رانیم، کمک‌ها را به دست مردم افغانستان می‌رسانیم. این می‌تواند یک قصه خیالی جالبی باشد؛ زیرا این واقعیت را پنهان می‌کند که دور نگه داشتن طالبان از دست‌اندازی به کمک‌های بشردوستانه غیرممکن است.»
ایالات متحده، حکومت طالبان را به رسمیت نمی‌شناسد، بنابراین کمک‌های بشردوستانه را از طریق سازمان‌های بین‌المللی غیردولتی و آژانس‌های سازمان‌ملل به افغانستان می‌فرستد.
ساپکو ادامه داد که تمام گزارش‌های جاری نشان می‌دهد که طالبان به طور گسترده از کمک‌های بشردوستانه سوءاستفاده میکنند.
به گفته این مقام عالی سیگار، طالبان بر سازمان ملل و سایر سازمان‌های غیردولتی فشار می‌آورند تا با شرکت‌های وابسته به طالبان قرارداد ببندند و شریک شوند و با سازمان‌های غیردولتی که به طالبان وابسته نیستند همکاری نکنند. هم‌چنین طالبان مقام‌های اطلاعاتی‌شان را به آژانس‌های سازمان ملل در افغانستان تحمیل کرده‌اند تا بر کار این نهادها نظارت کنند، مداخله و انحراف در کمک‌ها را تسهیل کنند و گزارش‌های مربوط به این کمک‌ها را سانسور کنند. طالبان هم‌چنین از همکاران و شرکای اتحادیه اروپا و آمریکا که در افغانستان فعالیت میکنند، پول‌هایی تحت عنوان مالیات و هزینه‌های دیگر دریافت میکنند.
جان ساپکو با اشاره به اینکه طالبان تنها ذی‌نفعان از این دزدی‌ها نیستند، افزوده است که کمک‌های بشردوستانه آمریکا علاوه بر اینکه جیب مقامات فاسد طالبان را پر کرده است، برای فعالیت‌های تروریستی نیز مصرف می‌شود. تحقیقات سیگار تایید می‌کند کسانی که کنترل سلاح و مدیریت جنگ در افغانستان را در اختیار دارند، اختیار استفاده از کمک‌های آمریکا را در دست دارند.
خودداری دولت بایدن از پاسخگو کردن طالبان
در این جلسه مایکل مک کال، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا با اشاره به اینکه ایالات متحده «بزرگترین اهداکننده کمک‌های بشردوستانه به افغانستان می‌ماند» گفته است که برای او آزاردهنده است که «دولت بایدن سیاست تعامل با طالبان را به هر قیمتی دنبال می‌کند، درحالی‌که این فرقه سنی افراط‌گرا را به خاطر جنایاتشان، وادار به پاسخگویی نمی‌کند.»
به گفته مک کال، مقامات دولت بایدن «به طور منظم با طالبان ملاقات میکنند، اغلب از طالبان تمجید میکنند و به طور تصادفی میلیاردها دلار پول مالیات‌دهندگان آمریکا را به افغانستان ارسال میکنند.»
وی ادامه داد که دولت بایدن با سیاست‌های فعلی‌‌اش، طالبان را در عمل به عنوان دولت قانونی افغانستان به رسمیت شناخته است، اما در دو سال گذشته با هر استانداردی که بررسی شود، رفتار طالبان با مردم افغانستان بدتر شده است.
رئیس کمیته خارجی مجلس نمایندگان افزوده است طالبان «تروریست‌هایی هستند که از احکام دینی برای سرکوب مردم افغانستان، بدرفتاری با زنان و دزدی کمک‌های بشردوستانه استفاده میکنند و گرسنگی را بر مردم افغانستان تحمیل میکنند. در حالی‌که با سازمان‌های تروریستی شامل القاعده و تحریک طالبان پاکستان شریک هستند.»
هفت میلیارد دلار تسلیحات آمریکایی در اختیار طالبان
بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان در پاسخ به سوال مک‌کال درباره سرنوشت هفت میلیارد دلار تسلیحات آمریکایی که در اختیار ارتش افغانستان بود، گفته است که طالبان از این تسلیحات استفاده میکنند و با آن تجهیزات مانور می‌دهند، بخصوص اینکه سلاح‌های پیشرفته آمریکا را در اختیار دارند، شامل هلیکوپترها، هواپیماها و سایر سخت‌افزارهای نظامی.
به گفته وی، ادعاهای تایید نشده‌ای نیز درباره خارج کردن تعدادی از این سلاح‌ها از افغانستان وجود دارد. فرض بر این است که طالبان به دنبال فروش یکسری از سلاح‌های ایالات متحده است.
ساپکو در بخشی از پاسخ‌هایش به مجلس نمایندگان آمریکا گفته است که سیگار موجودی حدود سه و نیم میلیارد دلار در بانک مرکزی افغانستان را مسدود کرده است و این مبلغ در سپتامبر ۲۰۲۲ به بانک تسویه‌حساب‌های بین‌المللی مستقر در ژنو به عنوان صندوق برای مردم افغانستان منتقل شده است. این صندوق براساس قوانین بانکداری سوئیس تنظیم می‌شود.
او ادامه داد که سیگار در گزارشی که بزودی تکمیل می‌کند، سوالاتی را درباره چرایی انتقال این پول‌ها به بانک سوئیس و پیروی از قوانین سوئیس (و نه آمریکا) مطرح خواهد کرد.
عضو طالبان درترکیب هیئت مدیره صندوق برای مردم افغانستان
این صندوق توسط یک هیئت چهار نفره که شامل جی شامباو، معاون امور بین‌الملل وزارت خزانه‌داری ایالات متحده، الکساندرا باومن، رئیس بخش رفاه و پایداری وزارت امور خارجه سوئیس؛ انورالحق احدی، وزیر سابق مالیه (اقتصاد) افغانستان و شاه محمد محرابی، مشاور ارشد اقتصادی در دولت سابق افغانستان مدیریت می‌شود.
ساپکو در این باره گفته است که نگرانی‌های جدی در مورد یکی از چهار عضو هیئت مدیره این صندوق وجود دارد. «ما اطلاعات رسواکننده و شرم‌آوری درباره یک عضو این صندوق بدست آوردیم. منظورم این است که هر چند ما کارآگاه‌های فوق‌العاده‌ای در اختیار داریم، اما بدست آوردن این اطلاعات به سادگی جستجو در گوگل بود.»
او افزوده است: «زمانی که ما اطلاعاتمان در مورد این فرد را با وزارت خارجه در میان گذاشتیم، آن‌ها گفتند که چیزی در این مورد نمیدانستند. بنابراین این سوال برای ما مطرح شد که وزارت خارجه (آمریکا) چه نوع تحقیقاتی برای انتصاب اعضای هیئت مدیره این صندوق انجام دادند.»
مقام عالی سیگار ادامه داد که یکی دیگر از اعضای هیئت مدیره این صندوق، در واقع یکی از اعضای بانک مرکزی طالبان است، در حالی‌که هیچ منع قانونی و تضاد منافعی برای جلوگیری از عضویت این فرد در صندوق وجود ندارد.
در ادامه این جلسه، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان با ابراز تاسف از اینکه تعدادی از دعوت‌شدگان به جلسه کنگره آمریکا شامل تعدادی از ماموران دولتی و مسئولین اداره توسعه بین‌المللی آمریکا USAID برای پاسخگویی حاضر نشدند از ساپکو خواست تا از وزارت خارجه آمریکا برای شبهات مطرح شده پاسخ بخواهد.
