نویسنده: استفان شیا و شان تسنگ
نیروی هوایی آمریکا برای مقابله با چالش‌های فزاینده چینِ کمونیست به فکر بهسازی عملیات خود در اقیانوس آرام افتاده و به‌جای تمرکزِ صرف روی جنگنده‌های گران‌قیمت به فناوری‌های مقرون‌به‌صرفه مانند پهپادها و موشک‌های مافوق صوت و اتخاذ تاکتیک‌های عملیاتی غیرمتمرکز روی آورده تا دست بالا را نگه‌دارد.
گزارش اخیر مؤسسه مطالعات هوافضای چین که زیر نظر نیروی هوایی آمریکا کار می‌کند، بر نیاز به به‌روزرسانی اولویت‌های تجهیزاتی برای مقابله با توسعه نظامی چین تأکید دارد. درسی که از جنگ روسیه و اوکراین می‌توان گرفت، این است که مناقشات مدرن بسرعت منابع را مصرف می‌کنند که اتکای صرف به تسلیحات پرهزینه را غیرممکن می‌کند. تدارک برای درگیری‌های طولانی‌مدت مستلزم توسعه تسلیحات پیشرفته و در عین‌حال مقرون‌به‌صرفه است.
حملات دوربرد نطقه‌زن و استفاده از پهپاد به برگ برنده بازی بدل شده و به نیروها اجازه می‌دهند که ضمن اجتناب از آتش سنگین دشمن تأثیر خود را به‌جا بگذارند. تاکتیک‌های عملیاتی غیرمتمرکز نیز سودمند بوده و به نیروها کمک می‌کنند که توان‌شان را ذخیره کنند و به شکل مؤثر دست به حمله متقابل بزنند. با علم بر این موضوع، نیروی هوایی آمریکا خود را برای یک درگیری بالقوه در هند-آرام آماده می‌کند که می‌تواند دامنه‌دارتر و شدیدتر از جنگ روسیه و اوکراین باشد.
چین با استفاده از راهبردهای ضد دسترسی/ممانعت منطقه‌ای در پی تغییر موازنه قدرت جهانی و بیرون راندن نیروهای آمریکا از هند-آرام است. این راهبردها شامل استفاده از موشک، هواپیما و دفاع دریایی برای منع دسترسی می‌شوند تا ورود به مناطق مورد مناقشه برای مخالفان سخت و پرهزینه شود.
اندیشکده نیروی هوایی برای مقابله با این راهبردها توصیه می‌کند که بر تسلیحات ارزان‌قیمت و تعویض‌پذیر با قابلیت نفوذ در سامانه‌های دفاعی نظیر پهپادهای ارزان‌قیمت و موشک‌های مافوق صوت تمرکز کنیم. هواپیماهای پیشرفته مانند بمب‌افکن بی-۲۱ و جنگنده‌های نسل جدید همچنان حائز اهمیت هستند، اما تأکید فزاینده‌ای بر تسلیحات پایدار با تکنولوژی پیشرفته و پلتفرم‌های تعویض‌پذیر وجود دارد.
پدافند پایگاه هوایی
یکی از نگرانی‌های بزرگی که وجود دارد، آسیب‌پذیری پایگاه‌های هوایی آمریکا در منطقه بویژه در ژاپن است؛ جایی که موشک‌ها، پهپادها و تسلیحات مافوق صوت چین می‌توانند پایگاه‌های آمریکا را هدف بگیرند. وزارت دفاع آمریکا در گزارش قدرت نظامی چین در سال ۲۰۲۳ گفت که ارتش آزادی‌بخش خلق پیوسته ظرفیت موشک‌های بالستیک دوربرد و میان‌برد خود را گسترش داده و می‌تواند تأسیسات نظامی مهم آمریکا و از جمله پایگاه‌های کلیدی گوام را در سراسر منطقه هند-آرام هدف بگیرند.
از این گذشته، وزارت دفاع تخمین می‌زند که پکن تا مه ۲۰۲۳ بیش از ۵۰۰ کلاهک هسته‌ای عملیاتی داشته که تعداد آن‌ها رو به افزایش است. با توجه به توسعه قابلیت‌های موشکی چین، تقویت پایگاه دفاعی به تنهایی کفایت نمی‌کند. از این‌رو، آمریکا راهبرد جدیدی در پیش می‌گیرد: افزایش استقرار نیروها برای کاهش خطر.
ارتش آمریکا درحال تغییر موقعیت نیروهای خود در مناطق مختلف است تا سطح خطر را پایین بیاورد. این راهبرد شامل شناسایی، ارتقا و بازسازی فرودگاه‌های صحرائی در اقیانوس آرام از جمله پایگاه‌های قدیمی جنگ جهانی دوم می‌شود که تحت ابتکار «استقرار رزمی چابک» انجام می‌گیرد. این ابتکار شامل بازسازی فرودگاه‌های صحرائی از جمله فرودگاه تینیان می‌شود؛ جزیره‌ای کوچک در نزدیکی گوام که در طول جنگ جهانی دوم جزو پایگاه‌های راهبردی بود.
فرودگاه‌های تینیان برای اولین‌بار در چند دهه اخیر در دست توسعه قرار دارند. هدف نیروی هوایی از استقرار هواپیما در پایگاه‌های مختلف- از جمله پایگاه‌های متحدین، جزایر دورافتاده و فرودگاه‌های غیرنظامی- افزایش انعطاف‌پذیری و پایداری است.
مایکل پی. وینکلر، معاون عملیات هوایی و فضای سایبری نیروی هوایی اقیانوس آرام، بر لزوم عدم استقرار تمام هواپیماها در یک پایگاه واحد تأکید دارد تا «هدف بزرگ و وسوسه‌انگیزی» نصیب دشمنان نشود. این راهبرد مستلزم دسترسی به فرودگاه‌های بیشتر در جریان بحران است که هماهنگی با متحدان منطقه‌ای مانند ژاپن و فیلیپین را می‌طلبد.
انعطاف‌پذیری عملیاتی
حفظ قراردادهای دسترسی که با متحدان منطقه‌ای به امضا رسیده بسیار حائز اهمیت است، زیرا این قراردادها فرودگاه‌های نظامی و غیرنظامی متعددی را فراهم می‌کنند که البته همه‌شان نیز با الزامات نیروی هوایی مطابقت ندارند. خلبانان آمریکایی در حال بازدید از نقاط بالقوه مانند پایگاه هوایی باسا در فیلیپین و فرودگاه‌های تینیان، گوام، سایپن و پالائو هستند تا با این مناطق آشنا شده و خود را برای عملیات آتی آماده کنند. فرایند بهسازی در برخی از پایگاه‌ها به منظور افزایش امکانات و آموزش پرسنل در دستور کار قرار دارد.
دسترسی و بهسازی زنجیره جزیره‌ای دوم، که برخی از مناطق تحت کنترل آمریکا را شامل می‌شود، آسان‌تر است اما زنجیره جزیره‌ای اول به دلیل نزدیکی به چین از اهمیت راهبردی بیشتری برخوردار است. این زنجیره شامل ژاپن، فیلیپین و تایوان می‌شود. انجام عملیات در این منطقه مستلزم همکاری با شرکای منطقه‌ای است که وضعیت سیاسی آن‌ها می‌تواند غیرقابل پیش‌بینی باشد. به‌رغم این چالش‌ها، آمریکا در حال حاضر روابط منسجمی در منطقه دارد.
آمریکا این رویکرد غیرمتمرکز را در رزمایش‌های اخیر به بوته آزمایش گذاشته است. هواپیماهای این کشور و متحدانش در ماه فوریه از طریق فرودگاه‌های گوام، سایپن و تینیان وارد عمل شدند. در رزمایش «سپر شجاع» که در ماه ژوئن و به رهبری آمریکا انجام گرفت، جنگنده‌های آمریکایی برای اولین‌بار از پایگاه‌های ماتسوشیما و هاچینوهه ژاپن استفاده کردند. براساس قرارداد اتحاد آمریکا و ژاپن، پایگاه‌های ژاپنی در مواقع اضطراری به‌عنوان محل تردد هواپیماهای آمریکایی عمل می‌کنند.
با این‌حال، پراکنده‌سازی نیروها بویژه از منظر لجستیک چالش‌هایی به دنبال دارد. درصورت درگیری، آمریکا باید تجهیزات، قطعات یدکی، سوخت، مهمات و پرسنل پشتیبان خود را به مناطق غیرمتمرکز- که احتمال بروز درگیری در آن‌ها وجود دارد- بفرستد یا تجهیزات خود را از قبل در این مناطق مستقر کند. راهبرد پیچیده‌ای است و اثربخشی آن به پشتیبانیِ مطمئن بستگی دارد. نیروی هوایی باید بین مزایای عملیات غیرمتمرکز و عملیات لجستیکی تعادل ایجاد کند.
استیسی پتیجان، کارشناس ارشد اندیشکده امنیت نوین آمریکا در واشینگتن، در یادداشت مشابهی نوشت که انجام عملیات از مکان‌های متعدد با یگان‌های کوچک‌تر باعث می‌شود که احتمال حمله موفق رژیم چین در مقیاس بزرگ کاهش پیدا کند و بازدارندگی هم دارد.»
این تغییر راهبردی از یک فهم کلی‌تر حکایت دارد که ماهیت جنگ در حال تغییر است. نیروی هوایی آمریکا خود را با اتخاذ فناوری‌ها و تاکتیک‌های جدید، اولویت دادن به انعطاف‌پذیری، تاب‌آوری و مقرون‌به‌صرفگی با اوضاع جدید تطبیق می‌دهد. هدف نیروی هوایی از پراکنده ساختن نیروها و سرمایه‌گذاری روی تسلیحات پیشرفته و مقرون‌به‌صرفه این است که در محیط امنیتی کنونی، که بسرعت در حال تغییر است، دست بالا را نگه‌دارد.
دیدگاه ارائه‌شده در این مقاله نقطه نظر نویسنده بوده و لزوماً منعکس‌کننده دیدگاه اپک تایمز نیست.
درباره نویسندگان: استفان شیا، مهندس سابق ارتش آزادی‌بخش خلق، متخصص تجهیزات هوانوردی و مدیریت فناوری مهندسی است. او پس از بازنشستگی از ارتش، توسعه تجهیزات نظامی جهان را دنبال می‌کند. شان تسنگ نویسنده روزنامه اپک تایمز است که بر اخبار منطقه آسیا-پاسفیک، تجارت و اقتصاد چین، و روابط ایالات متحده و چین تمرکز دارد.
