درگیری میان حزبالله و اسرائیل با وجود بحرانهای عمیق مالی و سیاسی در لبنان رخ میدهد و در صورت تبدیل خصومتها به جنگ تمامعیار، وضعیت شکننده لبنان با خطرات بیشتری مواجه خواهد شد.
خبرگزاری رویترز در گزارشی به بحرانهای روزافزونی که لبنان با آن مواجه است ازجمله فروپاشی اقتصادی، تنشهای سیاسی داخلی و بحران پناهندگان سوری پرداخته و تاکید کرده است که درگیری با اسرائیل سبب عمیقتر شدن بحرانها در لبنان خواهد شد.
در حالی که میانجیها برای تضمین آتش بس غزه تلاش میکنند، اسرائیل و حزبالله مورد حمایت حکومت ایران از زمان آغاز جنگ غزه در ماه اکتبر به تبادل آتش پرداختهاند و هر دو طرف میگویند که برای تشدید احتمالی تنش آماده هستند.
رویترز نوشته که اگرچه این درگیری تاکنون نسبتاً مهار شده است، اما سایه جنگ بر کشوری که دولت آن در پی پنج سال بحران داخلی ضعیف شده است، سنگینی میکند.
فروپاشی فاجعهبار مالی در لبنان
رویترز با مروری بر مشکلات لبنان به مقوله فروپاشی اقتصادی در این کشور پرداخته و نوشته است که لبنان همچنان تحت تأثیر یک فروپاشی فاجعه بار مالی است که این کشور را در سال ۲۰۱۹ تحت تأثیر قرار داد.
این خبرگزاری رکود اقتصادی را ناشی از دههها هزینههای بیرویه و فساد حاکمان دانسته که موجب سقوط ارز، فقیر شدن بخشهایی از مردم، فلج شدن بانکها و دامن زدن به بزرگترین موج مهاجرت از زمان جنگ داخلی ۱۹۷۵-۱۹۹۰ شده است.
بانک جهانی وضعیت اقتصاد لبنان را یکی از شدیدترین رکودهای دوران مدرن توصیف کرده است.
در حالی که حجم اقتصاد لبنان از ۵۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ به ۳۱.۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته، دولت هنوز اصلاحات لازم برای بهبود را اعمال نکرده است.
تأثیر پایدار این بحران در گزارش بانک جهانی در ماه می در جایی خود را نشان داده که طی دهه گذشته فقر در لبنان بیش از سه برابر شده و به ۴۴ درصد جمعیت رسیده است.
از هر سه لبنانی یک نفر دچار فقر است
رویترز به نقل از گزارش بانک جهانی نوشته است که از هر سه لبنانی یک نفر در سال ۲۰۲۲ در پنج استان مورد بررسی از جمله بیروت دچار فقر شده است و از هر پنج خانوار، سه خانوار هزینههای غذایی خود را کاهش دادهاند.
صندوق بینالمللی پول طی بیانیهای در ماه می اعلام کرد که هیچ استراتژی معتبر و قابلقبولی برای سیستم بانکی لبنان وجود ندارد و عدم اقدام در مورد اصلاحات اقتصادی ضروری همچنان آسیبهای سنگینی بر اقتصاد و مردم وارد میکند.
طبق این گزارش، پیش از شروع جنگ غزه، پیشبینی میشد که اقتصاد در سال ۲۰۲۳ به میزان ۰.۲ درصد رشد کند اما پس از آغاز خصومتها، پیشبینی به کاهش بین ۰.۶ تا ۰.۹ درصد تغییر کرد.
جنگ قدرت و تنشهای سیاسی داخلی لبنان
رویترز در بخشی از گزارش خود به تنشهای سیاسی در داخل لبنان پرداخته و نوشته است که این کشور از زمان پایان دوره ریاستجمهوری میشل عون در ۳۱ اکتبر ۲۰۲۲، رئیس دولت یا کابینهای کاملاً دارای اختیارات نداشته که این خلأ بیسابقهای را برجای گذاشته است.
این خبرگزاری با اشاره به اینکه دولت نجیب میقاتی، نخستوزیر، از آن زمان تاکنون به عنوان سرپرست خدمت میکند، تاکید کرد که پر کردن پست ریاستجمهوری و استقرار یک دولت کاملاً قدرتمند مستلزم یک توافق میان جناحهای عمیقاً دارای اختلاف است.
رویترز از یک سو به بنبست رقابت میان مسیحیان مارونی اشاره کرده که به نوشته این رسانه، ریاستجمهوری در سیستم تقسیم قدرت فرقهای لبنان برای آنها محفوظ است.
از سوی دیگر، وجود جنگ قدرت بین جنبش شیعه تحت حمایت ایران، حزبالله و مخالفانی است که مدتهاست با مسلح بودن این گروه مخالفند و میگویند که حزبالله، لبنان را به طور یکجانبه درگیر تنش کرده است.
رویترز با اشاره به اینکه سیاستمداران در کشمکش بر سر قدرت دولتی سازشی نشان نمیدهند، نوشته که مصالحه بر سر ریاستجمهوری ممکن است نیازمند نوعی میانجیگری خارجی باشد که پیشتر لبنان را از چنین بنبستهایی نجات داده است.
بحران پناهندگان سوریه
در این گزارش با اشاره به بحران پناهندگان سوریه، تصریح شده است که سیزده سال پس از آغاز درگیری در سوریه، لبنان همچنان میزبان بزرگترین جمعیت پناهجویان در جهان است.
به نوشته رویترز، حدود ۱.۵ میلیون سوری – که نیمی از آنها پناهندگانی هستند که به طور رسمی در آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد UNHCR ثبت نام کردهاند- در کشوری با حدود چهار میلیون لبنانی اقامت دارند.
طبق این گزارش، بودجه برای بحران سوریه در حال کاهش است و این نشان دهنده بروز خستگی در میان کمککنندگان است که با سایر درگیریها در سراسر جهان دست و پنجه نرم میکنند.
علیرغم وجود اختلافات، احزاب از سراسر طیفهای سیاسی در لبنان موافق هستند که سوریها باید به کشور خود بازگردانده شوند.