مصرف مکمل روی (زینک) ممکن است از سرماخوردگی جلوگیری نکند؛ اما شواهد حاکی از آن هستند که این مکملها میتوانند دوره سرماخوردگی را تا چند روز کاهش دهند.
در مقالهای که اخیراً در پایگاه اطلاعاتی کاکرین منتشر شده است، ۳۴ مطالعه متشکل از ۸هزار و ۵۲۶ داوطلب مورد بررسی قرار گرفت تا تأثیر و ایمنی روی در پیشگیری و درمان سرماخوردگی مشخص شود. محققان در ۱۹ مطالعه انسانی به این نتیجه رسیدند که روی خاصیت درمانی دارد و ۱۵ مطالعه نیز به توانایی آن در پیشگیری از سرماخوردگی اشاره کردند.
وقتی محققان مطالعات کاکرین را تحلیل کردند، متوجه شدند که مصرف مکمل روی در مقایسه با دارونما تأثیر کمتری در کاهش خطر ابتلا به سرماخوردگی دارد. با اینحال، بررسی ۸ مطالعه ۹۷۲ نفره نشان داد که مصرف روی دوره علائم سرماخوردگی را حدود دو روز کاهش میدهد.
محققان همچنین گفتند به شواهد موجود مبنی بر اینکه روی میتواند شدت علائم سرماخوردگی را کاهش بدهد، اطمینان چندانی ندارند.
سوزان ویلند، نویسنده ارشد مطالعه و استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه مریلند، در بیانیه مطبوعاتی کاکرین گفت: «شواهد مربوط به مصرف روی فاقد قطعیت هستند. قبل از اینکه با اطمینان درباره تأثیر روی حرف بزنیم، باید تحقیقات بیشتری انجام دهیم. در مطالعات آتی باید از شیوههای استاندارد برای انجام درمان و تشریح نتایج آن استفاده کنیم.»
روی چیست؟
براساس تعریف مؤسسه ملی بهداشت، روی یا زینک، یک ماده معدنی ضروری است که در بسیاری از فرایندهای بیولوژیک، از جمله سیستم ایمنی، التیام زخم، سنتز دیانای و تقسیم سلولی نقشآفرینی میکند. روی همچنین بر حساسیت چشایی و بویایی شما تأثیر میگذارد.
مطالعات مختلف نشان میدهند که کمبود روی میتواند عملکرد سیستم ایمنی را مختل کرده و به افزایش خطر ابتلا به عفونتها دامن بزند. روی همچنین میتواند روند تولید پادتنها را مختل کند و بیان سیتوکینها را- که باعث هماهنگی پاسخهای ایمنی بدن میشوند- تغییر دهد. این عارضه همچنین باعث تضعیف توانایی سیستم ایمنی در ارائه واکنش مؤثر در قبال عوامل بیماریزا میشود.
دکتر کریگ ام. وکس، پزشک و کارشناس سیاستهای بهداشتی، به اپک تایمز گفت: «روی سیستم ایمنی بدن را تنظیم میکند و نقش بسزایی در سیستم دفاعی بدن دارد.»
روی بهعنوان یک عامل ضدالتهاب و آنتیاکسیدان در نظر گرفته میشود و درصورت مصرف همزمان با دیگر ترکیبات، طول مدت بیماری و شدت آن را کاهش میدهد. از این گذشته، روی شدت عفونتهای اساسآرانای (آرانای تکرشتهای) را کاهش میدهد و درصورت مصرف زودهنگام مدت زمان عفونت را به حداقل میرساند. دکتر وکس افزود: «روی همچنین در طول چرخه عمر ویروس هرپکس سیمپلکس نقش بازدارنده ایفا میکند.»
در بررسی قبلی کاکرین درباره روی، محققان ۱۵ کارآزمایی تصادفی دوسوکور را که با استفاده از دارونما انجام گرفته بود مورد بررسی قرار دادند. آنها تأثیر مصرف پنجروزه قرصهای مکیدنی روی را برای درمان و مصرف پنجماهه این قرصها را برای پیشگیری از سرماخوردگی ارزیابی کرده و دریافتند که مکمل روی نقش قابلتوجهی در کاهش دوره و شدت سرماخوردگی دارد. افرادی که قرص روی مصرف کرده بودند، تفاوت قابلملاحظهای با گروه شاهد داشتند.
مصرف روی در ۲۴ ساعت نخست پس از شروع علائم، دوره و شدت سرماخوردگی را در افراد سالم کاهش داد. بررسی داوطلبانی که برای پیشگیری از سرماخوردگی دستکم به مدت پنج ماه قرص روی مصرف کردند، نشان داد که این قرصها باعث کاهش بروز سرماخوردگی، غیبت در مدرسه و مصرف آنتیبیوتیک در کودکان میشوند.