Search
Asset 2

قانونِ پنج ثانیه، چندان هم ساده نیست

قانونِ پنج ثانیه، چندان هم ساده نیست
 (Joe Belanger/Shutterstock)
(Joe Belanger/Shutterstock)

یک مطالعه جدید، «قانون پنج ثانیه» را با مشکل مواجه کرده است. نظریه مطرح شده در این قانون که بین افراد زیادی پذیرفته شده است، می‌‌‏گوید: «وقتی غذایی روی زمین افتاد اگر در سریع‌‌‏ترین زمان ممکن آن را برداشته و بخورید، مشکلی نخواهد بود.»

دونالد شافنِر، پروفسور و متخصص علوم غذایی در دانشگاه راتگِرز است. او دریافت که میزان رطوبت، نوع سطح و زمان تماس ماده غذایی با سطح مورد نظر- همه این‌‌‏ها- عواملی هستند که در ایجاد آلودگی متقاطع نقش دارند. حتی در برخی موارد، انتقال آلودگی در کمتر از یک ثانیه شروع می‌‌‏شود.

شافنِر می‌‌‏گوید: « نظریه رایج قانونِ پنج ثانیه مدعی است که وقتی ماده غذایی روی زمین افتاد، اگر به‌‌‏سرعت آن را بردارید، سالم بوده و می‌‌‏توانید آن را بخورید زیرا باکتری‌‌‏ها فرصت کافی نداشتند تا به غذا منتقل شوند.» به‌‌‏علاوه باوجودی‌‌‏که این قانون عامه‌‌‏پسند تاکنون حداقل در دو برنامه تلویزیونی به نمایش درآمده‌‌‏است، تحقیقات محدودی درباره آن به‌‌‏صورت مقالات علمی وجود دارند.

شافنِر در این زمینه با همکاری یکی از دانشجویان فارغ‌‌‏التحصیل‌‌‏اش، تحقیقی را سرپرستی می‌‌‏کند. او می‌‌‏گوید: « تصمیم داشتیم در این مورد تحقیق کنیم زیرا این نظریه خیلی رایج شده است. ممکن است موضوعی ساده به‌‌‏نظر برسد ولی می‌‌‏خواستیم که نتایج‌‌‏مان پشتوانه علمی محکمی داشته باشند.»

این محققین ۴ سطح متفاوت را آزمایش کردند: فولاد ضدزنگ، کاشی سرامیکی، چوب و قالی. همچنین ۴ نوع ماده غذایی را انتخاب کردند: هندوانه، نان، نان آغشته به کَره و آبنبات مکیدنی. آنها برای تماس ماده غذایی با سطح نیز ۴ زمان مختلف را درنظر گرفتند: کمتر از یک ثاینه، ۵ ثانیه، ۳۰ ثانیه و ۳۰۰ ثانیه «۵ دقیقه». آنها از ۲ محیط کشت استفاده کردند تا میزان رشد دو نوع باکتری را بررسی کنند: باکتری «اِنتروباکترآئروژنز» که باعنوان بیماری‌‌‏زای فرصت‌‌‏طلب شناخته می‌‌‏شود و باکتری «سالمونلا» که می‌‌‏تواند در دستگاه گوارش انسان زندگی کرده و باعث مسمومیت غذایی شود.

شیوه کلی آزمایش بدین شکل بود: سطوح مختلف به باکتری آغشته و پس از این‌‌‏که کاملا خشک می‌‌‏شدند، نمونه‌‌‏های غذایی روی آن انداخته می‌‌‏شدند و تا مدت زمان‌‌‏ مشخصی روی آن سطح باقی می‌‌‏ماندند. در پایان زمان مورد نظر، سطح و ماده غذایی از نظر آلودگی میکروبی بررسی می‌‌‏شدند. این آزمایش، با انواع حالت‌‌‏ها برای سطوح و غذاهای مختلف و با زمان‌‌‏های تماسی متفاوت انجام شد و هر حالت ۲۰ بار تکرار می‌‌‏شد.

تعجبی نداشت که هندوانه بیشترین میزان آلودگی و آبنبات کمترین میزان آلودگی را داشت. شافنِر می‌‌‏گوید: «ظاهرا انتقال باکتری از سطح به غذا بیش از همه تحت تاثیر رطوبت بود. باکتری‌‌‏ها پا ندارند، آنها با کمک رطوبت حرکت می‌‌‏کنند. پس هرچه غذا مرطوب‌‌‏تر باشد، خطر انتقال آلودگی بیشتر خواهد بود. البته معمولا طولانی‌‌‏تر شدن زمان تماس نیز باعث می‌‌‏شود باکتری بیشتری از هر سطح به ماده غذایی منتقل شود.»

شاید غیرمنتظره باشد ولی سرعت انتقال آلودگی از طریق فرش، در مقایسه با کاشی و فولاد ضد زنگ، از همه کمتر است در حالی‌‌‏که سرعت انتقال از سطح چوبی، متغیر است. شافنِر می‌‌‏گوید: «به‌‌‏نظر می‌‌‏رسد ویژگی‌‌‏های سطح و ماده غذایی در انتقال باکتری‌‌‏ها نقش مهمی را بازی می‌‌‏کند.»

از یک طرف، این محققین ثابت کردند قانون پنج ثانیه صحت دارد. به این معنی که هر چه زمان تماس با سطح طولانی ‌‌‏تر شود، میزان انتقال باکتری نیز بیشتر خواهد شد. از طرف دیگر، با این آزمایش معلوم شد عوامل دیگری نیز به همان اندازه یا حتی بیشتر، در انتقال آلودگی نقش دارند. عواملی مثل: طبیعت ماده غذایی و خصوصیات سطحی که غذا روی آن می‌‌‏اُفتد.

اخبار بیشتر

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

عضویت در خبرنامه اپک تایمز فارسی