از سری مقالات دکتر مجید مجدنیا
در شماره پیشین به طنین صدا، حرکات بدن، شیوههای راه رفتن اشارهای داشتیم و گفتیم که تمامی اینها میتواند انتقال دهنده پیام و یا حسّ به بیننده و یا شنونده باشد.گفتیم که صدا چگونه میتواند برای مخاطب جذاب و این جذابیت ممکن است حاکی از اعتماد به نفس گوینده باشد.
در گذشته سیاستمداران و یا افرادی که با انبوه مخاطب سروکار داشتند، (مانند صاحبان سرمایه و کارخانهها و مالکان زمینهای کشاورزی و…) با صداهایشان تمرین میکردند تا بتوانند مهارتهای اثرگذاری بر شنوندگان را تشدید کنند. برای آنان، صدا ابزاری برای نفوذ در دیگران بوده و این نفوذ را از طریق سخنرانی و خطابه انجام میدادند. اکنون نیز برخی از سیاستمداران دنیا از این روش و شیوه برای تأثیر گذاری بیشتر، استفاده میکنند.
آنان از مربیانی کمک میگیرند تا بتوانند ضمن فرا گرفتن چگونگی بیان کلمات و ادای آنها، آرامش خود را حفظ کنند، صدای خود را بالا پایین بیاورند و مهمتر از همه اینها، بتوانند حرکت دستها، سر و چهره و حتی اندامهای بدن خود را با کلمات هماهنگ سازند. آنها به تدریج یاد میگیرند تا صدایشان با کلامهایشان و با حرکات بدنشان منطبق باشد.
آقای ژرژ شتوشین متخصص رفتار گرایی (از علمای ارتباطات غیر کلامی) پذیرفت تا چندین جلسه آموزش را برای نامزد حزب گٌل فرانسه در انتخابات اخیر ریاست جمهوری برگزار کند. وی فیلمهای متعددی از حرکات، سخنرانیها و رفتارهای نامزد حزب، برای انتخابات ریاست جمهوری را بررسی نمود و این فیلمها را با حضور خود شخص کاندیدای ریاست جمهوری تجزیه و تحلیل نمود.
او معتقد است که استفاده از فقط یک دست (دست راست یا چپ) به هنگام سخنرانی، نشانه عصبی بودن سخنران است. وی توصیه میکند که سخنران باید حرکات دست و سر و حالات چهره را متناسب با کلمات بکار بندد تا این حرکات ناشی از بلاتکلیفی وی نباشد. بلکه با این حرکات، باید در کلام و صدا شور و هیجان موج بزند و برای به وجود آمدن این هیجان، سخنران باید بتواند در فواصل مطالب خود، نفس عمیق بکشد. او معتقد است که سخنران باید همانند یک «مترونم» و همراه با تیک تاک آن سخن بگوید؛ ساده و بدون مبالغه کردن و همراه با تکرار. این قانون کلیای است که باید سخنرانان بدانند.
اینکه سخنان خوشایندِ کسانی باشد، مهم نیست، بلکه شیوه ارائه مطلب مهمتر و ضروری تر است. چگونه در مقابل مردم و یا در مقابل دوربین ظاهر شویم، بنشینیم و یا بایستیم، خنده رو باشیم یا اخمو، مقابل خود را نگاه کنیم یا پایین و بالا را، حرکات بد و بدون حساب، یا نگاه نامناسب. چهره اخمو،… تأثیر نامساعد و منفی در بیننده بر جای میگذارد. البته آهنگ خوش صدا نیز نباید فراموش شود.
ادامه دارد
دکتر مجید مجدنیا دارای مدرک دکترای تخصصی ارتباطات، کارشناس علوم اجتماعی دانشگاه علامه طبابایی، مدرس، مترجم و پژوهشگر علوم ارتباطات هستند. وی ۲۰ سال تجربه مدیریت در حوزه آموزش و پژوهش در سیستم بانکی و ۱۵ سال تجربه تدریس در دانشگاههای ایران را داراست.
در مقالات دیگر از دکتر مجید مجدنیا به بحث ارتباطات بیشتر خواهیم پرداخت.