یک مقام ارشد وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، اعلام کرد که سالانه در ایران حدود ۱۰ هزار نفر براثر حوادث ناشی از کار، جان خود را از دست می‌دهند که معادل مرگ روزانه ۲۷ کارگر است.
به گزارش ایلنا، علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت در همایشی با عنوان «تحول در ایمنی و بهداشت حرفه‌ای» اعلام کرد که سالانه حدود ۱۰ هزار کارگر به دلیل حوادث کاری جان خود را از دست می‌دهند.
براساس این گزارش، این آمار با رقم رسمی منتشرشده از سوی سازمان پزشکی قانونی در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳ که تعداد مرگ و میر کارگران را ۱۰۷۷ مرگ اعلام کرده بود، اختلاف فاحشی دارد.
بر اساس آمار سازمان پزشکی قانونی جمهوری اسلامی در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳، بالغ بر ۱۰۷۷ کارگر بر اثر حادثه در محل کار جان خود را از دست داده‌اند که به معنای این است که هر هفته، به طور میانگین حدود ۵۰ کارگر بر اثر حادثه جان خود را از دست داده‌اند.
فرشاد اسماعیلی، پژوهشگر حقوق کار در گفت‌وگو با ایلنا، این ارقام را «عجیب» و «غیرمنتظره» توصیف کرد و خواستار ارائه مستندات از سوی وزارت بهداشت شد. او گفت: «اگر این آمار درست باشد، باید بپرسیم چرا تاکنون پنهان بوده؟ اگر هم اشتباه است، وزارت بهداشت باید علت این خطای فاحش را توضیح دهد.»
در ایران سه نهاد رسمی از جمله، وزارت کار، سازمان تأمین اجتماعی و سازمان پزشکی قانونی به‌طور جداگانه آمارهای مربوط به حوادث کار را ارائه می‌دهند. به گفته اسماعیلی، این آمارها اغلب ناقص، غیرشفاف و بدون تفکیک دقیق هستند؛ در نتیجه تصمیم‌گیری مؤثر در حوزه ایمنی کار را با مانع مواجه می‌سازند.
این پژوهشگر حقوق کار در ادامه گفت که یکی از دلایل کوچک‌نمایی آمار رسمی، عدم گزارش‌دهی صحیح از سوی کارفرمایان، ترس کارگران از اخراج و گاهی تغییر عمدی علت مرگ در گواهی فوت است؛ به عنوان مثال به جای «حادثه کار»، عباراتی همچون «ضربه جسم سنگین» ثبت می‌شود که در نهایت باعث حذف آن مورد از فهرست مرگ‌های شغلی می‌شود.
اسماعیلی با اشاره به اینکه عدم شفافیت آماری به یک مسئله سیاسی در ایران تبدیل شده است، گفت که اراده سیاسی برای انتشار آمار واقعی وجود ندارد. حتی اطلاعات پایه‌ای مانند تعداد کارگران زن یا وضعیت قراردادها منتشر نمی‌شود.
او تاکید کرد که بدون داده‌های تفکیکی دقیق و بر اساس صنعت، استان و نوع حادثه، نمی‌توان سیاست‌های پیشگیرانه مؤثر طراحی کرد. سازمان پزشکی قانونی باید به‌طور منظم و شفاف آمار مرگ‌های شغلی را منتشر کند و در این زمینه پاسخگو باشد.
او افزود: در حوزه حوادث ناشی از کار، به ویژه فوتی‌ها، وضعیت آمار نگران‌کننده است و آماری که از سوی معاونت وزارت بهداشت مطرح شد، اوضاع را نگران کننده‌تر می‌کند. آمار مرگ روزانه ۶ تا ۷ کارگر فاجعه است و آمار تازه مطرح شده، وحشتناک است.
اسماعیلی در پایان تصریح کرد: «اگر آمار اعلام شده از سوی معاون وزیر صحیح باشد، باید مستندات آن منتشر و دلایل آن بررسی شود. در غیر این صورت، این امر نشان‌دهنده‌عدم اراده لازم برای حفاظت از جان کارگران و نیروی انسانی و باید تاکید کنم که وضعیت فعلی آمار در حوزه کارگری نمایانگر فقر آماری در کشور است.»
داده‌ها نشان می‌دهد بالاترین نرخ حوادث ناشی از کار مربوط به بخش ساخت و ساز با ۳۸ درصد است. بیشترین علت فوت در حوادث کار «سقوط از بلندی» بوده است. پس از آن «اصابت جسم سخت» بیشترین آمار فوتی در حوادث کار را به خود اختصاص داده است. «برق‌گرفتگی»، «سوختگی» و «کمبود اکسیژن» در رتبه‌های بعدی عوامل فوت بر اثر حوادث کار قرار دارند.
مرکز حقوق بشر در ایران، به مناسبت اول مه روز جهانی کارگر با انتشار گزارشی، اعلام کرد که بیش از ۲۰۸۱ کارگر از اول مه ۲۰۲۴ تا ۲۷ آوریل ۲۰۲۵ به دلیل شرایط کاری شدیداً ناامن جان خود را از دست داده‌اند.
در جدیدترین آمار مرگ‌ومیر کارگران در ایران می‌توان به انفجار بندر رجایی اشاره کرد، طی این حادثه، مقامات جمهوری اسلامی تعداد کشته شدگان این انفجار را ۷۰ نفر و زخمی‌ها را بیش از ۱۲۰۰ نفر اعلام کرده‌اند؛ اما به نظر می‌رسد که تعداد کشته‌شدگان بیش از آمار اعلام شده باشد.
