محققان از افزایش خطر مرگ‌و‌میر در بین مصرف‌کنندگان داروهای مهارکننده پمپ پروتونی خبر می‌دهند.
براساس تحقیقات جدید، استفاده از داروهای آنتی‌اسید برای درمان رفلاکس معده در نوزادان، خطر ابتلا به بیماری سلیاک را تا ۵۰ درصد افزایش می‌دهد. بیماری سلیاک یک بیماری خودایمنی مزمن است که در آن سیستم ایمنی بدن به گلوتن واکنش نشان می‌دهد. گلوتن پروتئینی است که در غلاتی مانند گندم، جو و چاودار وجود دارد.
وجود ارتباط بالقوه و عدم وجود همبستگی قطعی
یک مطالعه در مقیاس بزرگ با حضور نزدیک به ۸۰ هزار کودک نشان داد که احتمال بروز علائم اولیه بیماری سلیاک در داوطلبانی که از داروهای رفلاکس نوزادان استفاده می‌کنند، در مقایسه با داوطلبانی که داروی رفلاکس نمی‌خورند، اندکی بیشتر است.
محققان اسرائیلی با استفاده از داده‌های سرویس مراقبت بهداشتی مکابی، که حدود یک‌چهارم جمعیت اسرائیل در آن سکونت دارند، تأثیر داروهای آنتی‌اسید بر سلامت کودکان را به مرور زمان بررسی کردند.
این مطالعه که اخیراً در مجله شبکه آزاد جاما انتشار یافته است، بر کودکانی تمرکز دارد که بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰ متولد شده‌اند. محققان کودکان را براساس مصرف داروهای آنتی‌اسید تا شش ماهگی به دو گروه تقسیم کردند. آن‌ها کودکان را تا ۱۰ سالگی کنترل کردند تا از وضعیت آن‌ها باخبر باشند.
محققان دریافتند که ۱.۶ درصد از کودکانی که از داروهای آنتی‌اسید مانند مهارکننده‌های پمپ پروتونی و آنتاگونیست‌های گیرنده هیستامین-۲ استفاده می‌کردند، بیماری خودایمنی سلیاک داشتند که تفاوت قابل‌توجهی با نرخ ابتلای ۱ درصدی کودکان گروه شاهد دارد.
مهارکننده‌های پمپ پروتونی دسته‌ای از داروهای پرمصرف هستند که تولید اسید معده را کاهش می‌دهند. حدوداً ۱۵ میلیون آمریکایی سالانه از این داروها استفاده می‌کنند. رفلاکس معده دلیل اصلی استفاده نوزادان از مهارکننده‌های پمپ پروتونی است.
دکتر زیاد العلی، نویسنده ارشد مطالعه حاضر، در بیانیه‌ای گفت: «هرطور که داده‌های این مجموعه بزرگ را تجزیه و تحلیل می‌کردیم، به یک نتیجه می‌رسیدیم: خطر مرگ‌و‌میر در بین مصرف‌کنندگان داروهای مهارکننده پمپ پروتونی روند صعودی دارد.»
نویسندگان تأکید کردند که این یافته‌ها از وجود همبستگی حکایت دارند، اما رابطه علت و معلولی را ثابت نمی‌کنند. آن‌ها همچنین مکانیزمی در رابطه با ارتباط بالقوه داروهای آنتی‌اسید و بیماری سلیاک ارائه نکردند.
دکتر جیکوب تیتلبام، متخصص داخلی، نسبت به استفاده طولانی‌مدت از داروی آنتی‌اسید مهارکننده پمپ پروتونی هشدار داده است. بسیاری از پزشکان این دارو را برای استفاده مادام‌العمر تجویز می‌کنند، اما سازمان غذا و داروی آمریکا توصیه کرده که این دارو نباید بیش از یک تا دو ماه مصرف شود. تیتلبام گفت که استفاده طولانی‌مدت از مهارکننده‌های پمپ پروتونی می‌تواند به عوارض جانبی مانند افزایش خطر شکستگی و عفونت منجر شود و درصورت قطع مصرف به ترشح بیش از حد اسید بیانجامد.
او افزود: «این داروها علاوه بر ایجاد سوءتغذیه باعث افزایش قابل‌توجه خطر مشکلات عصبی، کاهش تراکم استخوان و دیگر مسائل می‌شوند. مسدودکننده‌های هبستامین-۲ مانند پپسید (فاموتیدین) گزینه بسیار سالم‌تری هستند.»
مسدودکننده‌های هبستامین-۲ مانند پپسید و مهارکننده‌های پمپ پروتونی مانند پریلوسس/نکسیوم اسید معده را کاهش می‌دهند، اما با جلوگیری از مراحل مختلف ترشح اسید عمل می‌کنند. مسدودکننده‌های هبستامین-۲ گیرنده‌های هیستامین را مسدود می‌کنند، اما مهارکننده‌های پمپ پروتونی قوی‌تر هستند و از مرحله نهایی ترشح اسید جلوگیری می‌کنند.
کنترل رفلاکس اسید
تیتلبام در مورد بزرگسالان مبتلا به رفلاکس اسید گفته که کاهش وزن یا بهبود هضم به رفع علائم کمک می‌کند.
او می‌گوید: «این کار در بلندمدت باعث افزایش اسید معده و استفاده از آنزیم‌های گوارشی گیاهی می‌شود، نه آنزیم‌های حیوانی که تاثیر ناچیزی دارند. رفلاکس معده معمولاً به دلیل سطح بالای اسید معده رخ نمی‌دهد، بلکه از اختلال در هضم نشأت می‌گیرد که باعث می‌شود محتویات معده به مری برگشت کنند.»
او گفت: «اگر فرایند هضم را بهبود بخشید، احتمال رفلاکس به حداقل می‌رسد.»
به گفته تیتلبام، برای انجام این کار باید با دو قاشق غذاخوری سرکه یک سس سالاد تهیه کنید، یا درصورت تأیید پزشک با هر وعده غذایی دو عدد قرص بتائین اچ‌سی‌ال بخورید. این قرص‌ها در اکثر فروشگاه‌های مواد غذایی سلامت‌محور در دسترس هستند.»
او توصیه می‌کند که از مصرف نوشیدنی‌های یخی در کنار غذا اجتناب کنید، زیرا آنزیم‌های گوارشی بدن در دمای ۳۷ درجه سانتی‌گراد بهترین عملکرد را دارند.
تیتلبام افزود: «اگر بعضی از غذاها باعث سوءهاضمه می‌شوند، از خوردن آن‌ها پرهیز کنید. ممکن است بدن‌تان با این کار به شما بگوید که غذای مورد نظر ناسالم است و تمایلی به آن ندارد. همچنین ممکن است به بعضی از غذاها حساسیت داشته باشید.»
