امانگالی تاسماگامبتوف، دبیر کل سازمان پیمان امنیت جمعی، گفت که ارمنستان همچنان به عضویت سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO)، یک ائتلاف نظامی متشکل از شش کشور به رهبری مسکو، ادامه میدهد.
خبرگزاری TASS روسیه در ۲۷ نوامبر به نقل از تاسماگامبتوف گفت: «ارمنستان متحد ما بود – و هنوز هم هست.»
CSTO در سال ۱۹۹۱ پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تأسیس شد. علاوه بر روسیه و ارمنستان، کشورهای دیگر شامل بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان هستند.
اظهارات تاسماگامبتوف چهار روز پس از آن بیان میشود که ارمنستان از شرکت در نشست بزرگ سازمان پیمان امنیت جمعی به میزبانی بلاروس در مینسک خودداری کرد. رهبران پنج کشور دیگر عضو CSTO، از جمله ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در رویداد ۲۳ نوامبر شرکت کردند.
نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان بارها اعلام کرده است که ایروان برنامهای برای خروج از بلوک امنیتی پس از شوروی ندارد، اگرچه در ماههای اخیر، مقامات ارمنستان بهطور آشکار در رویدادها و مجامع CSTO غایب بودهاند.
در اوایل سپتامبر، ارمنستان نماینده دائم خود را در سازمان پیمان امنیت جمعی فراخواند و هنوز جانشینی را تعیین نکرده است.
به گفته تاسماگمبتوف، «بیهوده است که از تصمیم ارمنستان برای نادیده گرفتن نشست هفته گذشته در مینسک، هر گونه نتیجه گیری قاطعانه انجام دهیم.»
او گفت: «تا آنجا که دبیرخانه [سازمان پیمان امنیت سازمان پیمان امنیت جمعی] اطلاع دارد، دلایل غیبت هیئت ارمنستان فنی بوده است. وی خاطرنشان کرد که این اقدام «نماینده تصمیم یک کشور مستقل است که نمیتواند تحت تاثیر هیچ دولت یا سازمان دیگری قرار گیرد.»
یک روز پس از نشست، پاشینیان گفت که هر تصمیمی برای خروج از سازمان پیمان امنیت جمعی «در راستای منافع ارمنستان» اتخاذ خواهد شد.
او در اظهارنظرهای تلویزیونی گفت که عضویت ارمنستان در سازمان پیمان امنیت جمعی مانع از تلاشهای ارمنستان برای تهیه تسلیحات و درخواست پشتیبانی از «منابع دیگر» میشود که اشاره پنهانی به کشورهای غربی است.
پاشینیان همچنین مدعی شد که عضویت دیرینه ارمنستان در بلوک نتوانسته است حمله نظامی اخیر آذربایجان – دشمن دیرینه ارمنستان – در منطقه قره باغ را متوقف کند.
در اواسط سپتامبر، آذربایجان یک حمله ۲۴ ساعته برای خلع سلاح جدایی طلبان قومی ارمنی در قره باغ کوهستانی و اعمال کنترل خود بر منطقه انجام داد.
اگرچه اکثر ساکنان قره باغ کوهستانی ارمنی هستند، این منطقه در سطح بین المللی به عنوان بخشی از آذربایجان شناخته میشود.
با این وجود، پاشینیان اخیراً به وال استریت ژورنال گفت که حمله سپتامبر آذربایجان، ارمنستان را به تصمیمی رساند که باید روابط خود را در حوزه امنیتی متنوع کند.
او گفت: «و ما اکنون در تلاش هستیم تا این کار را انجام دهیم.»
کاترین کولونا، وزیر امور خارجه فرانسه، در جریان بازدید از ایروان در ماه اکتبر، گفت که پاریس اصولاً با تامین تجهیزات نظامی ارمنستان موافقت کرده است.
خانم کولونا در آن زمان گفت: «فرانسه در مورد تمامیت ارضی ارمنستان هوشیار خواهد بود.»
امیدوارم کشورهای عضو [اتحادیه اروپا] سیگنال روشنی را برای همه کسانی که وسوسه میشوند حاکمیت ارمنستان را زیر سوال ببرند، ارسال کنند.»
تصمیم ایروان برای چشم پوشی از نشست اخیر سران در مینسک اولین نشانه از وخامت روابط آن با مسکو است.
در ماه سپتامبر، ارمنستان از شرکت در مانورهای نظامی CSTO در بلاروس خودداری کرد. بلافاصله پس از آن، میزبان ارتش ایالات متحده برای تمرینات نظامی مشترک بود.
در آن زمان، لئونید اسلوتسکی، یکی از نمایندگان برجسته روسیه، ایالات متحده را به تلاش برای دستیابی به «پایگاه ضد روسیه» در قفقاز جنوبی متهم کرد.
در نشانه دیگری از تیرگی روابط در ماه گذشته، پارلمان ارمنستان اساسنامه رم را تصویب کرد و به دادگاه کیفری بین المللی در قلمرو ارمنستان صلاحیت داد.
اوایل سال جاری، دادگاه مستقر در لاهه حکم بازداشت پوتین را به اتهام جنایات جنگی در اوکراین صادر کرد – ادعایی که توسط مسکو رد شد.
تصویب اساسنامه رم به این معنی است که ارمنستان – علیرغم عضویتش در CSTO – در صورت بازدید پوتین از کوئو، انتظار می رود او را دستگیر کند.
