در هفته‌های اخیر، شماری از نانوایان در شهرهای مختلف در اعتراض به عدم پرداخت یارانه، افزایش شدید هزینه‌های تولید و نبود حمایت‌های کافی دولت، دست به تجمع اعتراضی زدند.
به گزارش رسانه‌های داخلی، هم‌زمان با افزایش قیمت مواد اولیه، انرژی، دستمزد و اجاره، تأخیر در پرداخت یارانه نانوایان، چالش‌های اقتصادی این صنف را دوچندان کرده است.
به گفته احمد سلیمانی، رئیس انجمن صنفی کارگران خباز سبزوار، دولت از سوم اردیبهشت‌ماه تاکنون یارانه نانوایان را پرداخت نکرده است.
او در گفت‌وگو با ایلنا در روز چهارشنبه ۲۱ مه، توضیح داد که این یارانه در سال گذشته با هدف کنترل قیمت نان و جبران بخشی از زیان نانوایان به میزان ۴۰ درصد از هزینه‌ها تعیین شد؛ اما در عمل، میزان پرداختی برای هر نانوایی متفاوت و بین ۱۵ تا ۴۰ درصد بوده است.
سلیمانی بیان کرد که در سایه افزایش قیمت انرژی و اقلام مورد نیاز، فشار اقتصادی مضاعفی بر این صنف وارد شده است و افزود که با وجود تمام هزینه‌ها، در نهایت سود ماهانه کارفرمای نانوایی به‌ندرت به ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان می‌رسد و در صورت اجاره‌ای بودن مغازه، این مبلغ حتی به کمتر از ۱۰ میلیون هم کاهش می‌یابد.
او همچنین به تأثیر منفی قطعی‌های برق بر وضعیت نانوایی‌ها اشاره کرد و گفت که در بسیاری از موارد، قطعی برق باعث خراب شدن خمیر و از بین رفتن مواد اولیه می‌شود.
سلیمانی افزود: «برخی از کارگران بسته به میزانِ پخت، حقوق دریافت می‌کنند که قطعی برق بر روی درآمد آن‌ها تأثیر گذاشته است. همچنین این قطعی، خیلی اوقات باعث خراب شدنِ خمیر شده و در شرایطی که قیمت آرد و مواد اولیه بالاست، این موضوع آسیب بیشتری به مجموعه نانوایی می‌زند.»
نانوایان در استان‌های مختلف از جمله قم، اصفهان، اهواز، بیرجند، کرمانشاه، شاهین‌شهر و مشهد، دست به تجمع اعتراضی زده‌اند.
یکی دیگر از مشکلات نانوایان طی روزهای اخیر ناکارآمدی سامانه «نانینو»، اعلام شده است.
سامانه «نانینو» یک بستر الکترونیکی است که با هدف مدیریت هوشمند توزیع نان یارانه‌ای در ایران راه‌اندازی شده است. این سامانه با استفاده از کارت‌خوان‌های هوشمند در نانوایی‌ها، تراکنش‌های خرید نان را ثبت می‌کند و بر اساس میزان فروش، یارانه به نانوایان پرداخت می‌شود. دولت که هدف اصلی راه اندازی نانینو را توزیع عادلانه نان خوانده است، قصد کنترل فروش نان و جلوگیری از فروش آزاد آن را دارد.
هفتۀ گذشته یک نمایندۀ مجلس نیز اعلام کرد که این سامانه تحت عنوان نانینو «هیچ مشکلی از حوزه آرد و نان کشور حل نکرده است».
علی جعفری آذر، نماینده تبریز در مجلس، همچنین گفت «وقتی آرد آزاد و سهمیه‌ای ۲۱ برابر تفاوت قیمت دارد، با این اسباب‌بازی‌ها جلوی نشتی آن گرفته نمی‌شود بلکه فقط نارضایتی مردم و صف‌های طولانی و نارضایتی نانوایان را دنبال دارد.»
احمد فاطمی، نماینده بابل در مجلس نیز روز چهارشنبه ۲۱ مه، گفت: امروز نانوایی‌های کشور با معضلات جدی مواجه‌اند و سامانه «نانینو» به این مشکلات دامن زده است. این سامانه را متوقف و تعطیل کنید.
محمدرضا خواجه، عضو کمیته استاندارد آرد، نان و گندم کشور، درباره رابطه قطع برق و زیان نانوایی‌ها به وب‌سایت انتخاب، گفت: قطعی برق نه تنها باعث خراب شدن خمیر نانوایان شده، بلکه از سوی سامانه نیز به علت تراکنش‌های نامتعارف محکوم و متهم به تخلف شده‌اند. در یک روز ممکن است ۳ تا ۴ کیسه آرد به علت قطعی برق از بین برود. سامانه‌ها اینطور برداشت می‌کنند که این حجم از آرد از چرخه خارج شده و یا کم فروشی صورت گرفته است.
عضو کمیته استاندارد آرد، نان و گندم کشور، درباره اعتراض نانوایان به عملکرد سامانه نانینو گفت: سامانه نانینو می‌گوید که ما به صورت شناور به شما آرد می‌دهیم. در حالیکه اصلاً چنین اتفاقی نمی‌افتد و به صورت بینظم به نانوا نان می‌دهند.
