فستیوال تیرگان در تورنتو بزرگترین جشن در نوع خود در جهان است
تورنتو- افسانهها میگویند سرزمین ایران متشکل از چندین ملت مختلف بودهاست تا اینکه آرش کمانگیر برای پایاندادن به عداوت و جنگ پادشاهان ایران و توران، تیری از کمان پرتابمیکند.
مکانی که تیر فرود آمد، قلمرو میان دو کشور را تعییننمود.
تیر همچنانکه به مدت طولانی در پرواز بود -از طلوع تا غروب- مرزهای ایران را مشخصکرد و در پایان قلمرو ایران، فرهنگها، نژادها، زبانها و سنن مختلفی را دربرگرفت.
نام تیرگان از این افسانه الهامگرفتهاست، جشنی سنتی که از تنوع بسیاری برخورداراست و امسال این جشن در چندین روز در شهر تورنتو با نام فستیوال تیرگان برگزارشد. (تیر برگرفته از نام تیروکمان است.)
بهروز آموزگار، مدیر روابط عمومی این فستیوال میگوید: “برای هزاران سال ایرانیان جشنهای متنوعی داشتند… و جشن تیرگان یکی از این جشنها میباشد.”
فستیوال تیرگان که از ۱۸ تا ۲۱ ژوئیه (۲۶ تا ۲۹ تیر) درمرکز هاربرفرانت برگزار گردید، بزرگترین جشن هنر و فرهنگ ایرانی در جهان است. این فستیوال که با ۹۰ برنامه و ۱۵۰ هنرمند کانادایی و بینالمللی ایرانیتبار همراه بود، از برنامههای متنوّع فرهنگی و هنری، بازار خرید و همچنین ارائهی غذاهای متنوع ایرانی برخورداربود.
آموزگار گفت از آنجاییکه تقریبا ۱۲۰ هزار ایرانی در تورنتو زندگیمیکنند که بعد از کالیفرنیا بزرگترین اجتماع ایرانیان خارج از کشور است، این شهر گزینهی مناسبی برای برگزاری آن میباشد، درنتیجه این شهر پذیرای این جشن شد.
“ایرانیان به هنر و فرهنگ بسیار علاقهمندند و هنر و فرهنگ خود را به جهان نشانمیدهند.”
بهروز آموزگار
در ابتدا این فستیوال کار خود را با جشن نوروز در ماه مارس ۲۰۰۶ آغازکرد و در سال ۲۰۰۸ با برنامههای تابستانی به کار خود ادامهداد و در سال ۲۰۱۱ تقریباً۱۲۰ هزار نفر را برای بازدید از این فستیوال جذبنمود. امسال تخمینزدهشد که این فستیوال پذیرای ۱۵۰ هزار نفر ایرانی و غیر ایرانی باشد.
آموزگار اظهارداشت: “ایرانیان به فرهنگ و هنر بسیار علاقهمندهستند و فرهنگ و هنر خود را به جهان نشانمیدهند و این یکی از دلایل اصلی گسترش چشم گیر جشن تیرگان است.”
برخی از مهمانان مهم امسال انوشهانصاری اوّلین زن توریست به فضا و دکترفیروزنادری مدیر بخش اکتشافات خورشیدی در ناسا بودند.
کشف فرهنگ ایرانی
بنابهگفتهی آموزگار، هنگامیکه مردم نام ایران را میشنوند اوّلین چیزی که معمولاً به ذهنشان میآید مسائل سیاسی آن است تا مسائل فرهنگی.
یکی از اهداف این فستیوال تغییر این نگرش است.
وی گفت: “ما امیدواریم که روزی برسد که هنگامیکه یک غیرایرانی نام ایران را بشنود، به جای یادآوری مسائل سیاسی، اجراهای موسیقی، رقص و هنرهای بصری را به یاد آورد.”
آموزگار با ذکر این نکته که امروز دنیا روبه جهانیشدن میرود و مهماست که دربارهی فرهنگهای مختلف بدانیم، افزود: “فرهنگ و هنر، زبانی جهانی است. بهعنوانمثال اگر من ندانم که چه چیزهایی در زندگی تو مهم هستند، چه ارزشهایی را عزیز میشماری، مسلماً قادر به برقراری ارتباطی مؤثر با تو نخواهمبود.”
او به بیان دو جنبهای که غیرایرانیها را هنگام روبهروشدن با این فرهنگ شگفتزدهمیکند، پرداخت: یکی تنوّع زبانی و فرهنگی و دیگری غذا.
به عقیدهی او بسیاری از غیرایرانیان تصوّرمیکنند غذاهای ایرانی بسیار تند هستند اما هنگامیکه آن را امتحانمیکنند متوجهمیشوند که بسیار خوشمزهاند و مزهی زعفران می دهند.” این غذاها بسیار منحصربهفرد هستند و تنها به این منطقه تعلقدارند.”
حفظ سنن و فرهنگ
یکی دیگر از اهداف این فستیوال، علاوهبر معرفی فرهنگ ایرانی به غیرایرانیان، کمک به ایرانیان برای حفظ سنتهاست.
آموزگار گفت: “مانند دیگر ملتها، بهخاطر مهاجرت، ما درمعرض فرهنگی جدید، جامعهای جدید و منطقهی جغرافیایی جدیدی قرارمیگیریم و این امر طبیعی است که به مرور زمان تغییرکنیم. با برگزاری این نوع جشن ها، علاوهبر معرفی فرهنگ ایرانی به غیرایرانیان میخواهیم به ایرانیان فرهنگ و هنرشان را یادآوریکنیم تا هرگز باوجود دوری از سرزمین مادری، ارزشهای فرهنگی خود را فراموشنکنند.”
برخی از برنامههای این جشن شامل داستانسرایی سفر آرش کمانگیر در روز افتتاحیهی جشن، کنسرتی ویژه از گروه راک Blurred Vision که بهخاطر بازسازی آهنگ “another brick in the wall” از گروه پینک فلوید معروفاست و نیز پروژهی همکاری امید که برنامهای هنری است که در آن بازدیدکنندگان امیدهای خود را برای آینده ابرازمیکنند و همچنین کارگاه آشپزی زیر نظر نجمه باتمانگلیج، سرآشپز معروف غذاهای ایرانی بود.
اکثر برنامهها به زبان انگلیسی بودند، امّا برخی از اجراهای نمایشی سنتی به زبان فارسی اجرا شدند. آموزگار مردم را تشویق کرد که از وب سایت tirgan.ca دیدنکنند و طبق برنامهی ارائهشده، از فستیوال بازدیدنمایند.
کسانی که نتوانستند به فستیوال بیایند، میتوانند از سایت tirgan.ca/live برنامهها را ببینند.
اپکتایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر میشود.