براساس پیشنویس پیشنهادی وزارت امور مدنی، چین در هفته جاری تغییراتی در قوانین ازدواج و طلاق خواهد داد که ثبت ازدواج را سادهتر و ثبت درخواست طلاق را دشوارتر میکند.
این بازنگری محدودیتهای مربوط به ثبت ازدواج در محل زندگی زوجین را لغو و یک دوره انتظار ۳۰ روزه برای حق طلاق ایجاد میکند که در این مدت طرفین میتوانند ازدواجشان را باطل کنند.
این اقدام درحالی صورت میگیرد که جمعیت چین برای دومین سال متوالی در بحبوحه نگرانیهای فزاینده درخصوص پیامدهای اجتماعی این مقوله کاهش یافته است.
به دلیل سیاست تکفرزندی حزب کمونیست که بهطور رسمی در سال ۲۰۱۶ به پایان رسید و با توجه همهگیری کووید-۱۹ و اقدامات سختگیرانه حزب و تعداد بالای مرگومیر، جمعیت چین از حالت تعادل خارج شد و باور بر این است که آمار بیش از آنچه که اعلام شده، است.
نرخ زادوولد کفافِ جبران تعداد بالای مرگومیر را نداد و جمعیت چین از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ برای اولینبار در ۶۰ سال گذشته کاهش یافت و ۸۵۰ هزار نفر کمتر شد.
در پایان سال ۲۰۲۳، جمعیت چین ۲ میلیون نفر کاهش یافت. براساس گزارش اداره ملی آمار چین، جمعیت این کشور تا پایان سال ۲۰۲۳ حدود ۱.۴۱ میلیارد نفر بود.
در سال ۲۰۲۳، چین شاهد ۹ میلیون تولد یا نرخ ۶.۳۹ تولد بهازای هر هزار نفر بود که کمترین نرخ زادوولد در تاریخ چین از زمان به قدرت رسیدن حزب کمونیست چین در سال ۱۹۴۹ محسوب میشود.
کارشناسان در سال ۲۰۲۲ پیشبینی کردند که چین تا سال ۲۰۲۵ رشد جمعیتی منفی خواهد داشت. مقامات چینی در سال ۲۰۲۳ از ۱۱ میلیون مرگومیر خبر دادند که از تعداد متولدین بیشتر بود.
رسانههای چینی گزارش دادند که سیاست پیشنهادی در پی ترویج ازدواج و تشکیل خانواده است. این درحالی است که کاربران فضای مجازی این سیاست را به سخره گرفتهاند.
نرخ ازدواج نیز در چین رو به کاهش بوده است. براساس دادههای وزارت امور مدنی چین در سهماهه اول سال جاری، ۱.۹۷ میلیون زوج ازدواج رسمی خود را ثبت کردند که ۱۷۸ هزار یا ۸.۳ درصد نسبت به سال ۲۰۲۳ کاهش داشته است.
درمجموع، ۷.۶۸ میلیون ازدواج در سال ۲۰۲۳ به ثبت رسیده که نسبت به ۱۳.۲۷ میلیون ازدواجی که یک دهه قبل در سال ۲۰۱۳ به ثبت رسید کاهش قابلملاحظهای داشته است. در عینحال، تعداد طلاقها در سال ۲۰۲۳ نیم میلیون افزایش یافته و درمجموع به ۲.۵۹ میلیون رسیده است.
این آخرین مورد از چندین قانون پیشنهادی حزب کمونیست چین است که با هدف افزایش جمعیت در سالهای اخیر ارائه شده است.
با وجود اینکه سیاست تکفرزندی در سال ۲۰۱۵ به پایان رسید، تا همین سال گذشته بیلبوردهایی با شعارهای تبلیغاتی مربوط به سیاست تکفرزندی، مانند اینکه «بهتر است ۱۰ قبر بیشتر داشته باشید، تا یک نوزاد بیشتر» در سراسر چین رؤیت میشدند؛ این درحالی است که دولتهای محلی روی پیشنویس قوانین پیشنهادی برای رفع موانع «فرزندآوری» و آنچه که دستگاههای ذیربط، با اشاره به سیاست تکفرزندی، تصمیمِ «تاریخی» میخواندند، کار میکردند. پکن در سال ۲۰۱۵ به خانوادهها اجازه داد دو فرزند داشته باشند و نامشان را ثبت کنند و در سال ۲۰۲۱ نیز سیاست تنظیم خانواده سهفرزندی را به اجرا درآورد.
جوامع چینی سعی کردهاند سیستم سختگیرانه ثبتنام خانوار حزب کمونیست را که با برنامههای اجتماعی از جمله آموزش و مستمری بازنشستگی گره خورده و از آن برای کنترل جمعیت استفاده میشود، آسانتر کنند.
