پزشکان لایه پایینی بیماران را معالجه میکنند، لایه میانی مردم را معالجه میکنند و بالاترین لایه پزشکان ملت را معالجه میکنند. سلامتی برای همه نوعی تجارت است. به همه در «طب در سه لایه» خوشامد میگویم. من دکتر یانگ هستم.
در جلسه پیش درباره مفهوم درمان پزشکی صحبت کردیم. امروز میخواهیم درباره برداشتمان از چگونگی برخورد لایه میانی پزشکان با مسئله درمان مردم صحبت کنیم. انسانها موجوداتی بسیار پیچیده هستند زیرا علاوه بر ساختار فیزیکی، یک سامانه زیستی-شیمیایی بسیار پیچیده نیز دارند.
انسان برای کنترل بدن به روح و روان نیاز دارد
در تمام طول حیات خود دائم در حال بازدم و دم هستیم. به عبارت دیگر، مجموعهای از ساختارها و گردشهای انرژی در بدنمان وجود دارد که پیوسته در حرکت است و این امکان را در اختیار انسان قرار میدهد که عملکرد فیزیکی و روانی خوبی داشته باشد. اما با این وجود، انسان محدود به این چیزها نیست.
برای مثال، یک خودرو را در نظر بگیرید که با وجود ساختار بدنه، روغن، آب، مدارهای الکتریکی و موتور، هنوز هم قادر به حرکت نیست. زیرا نیاز به سوخت دارد. این امر در مورد انسان نیز صادق است که برای کنترل بدن خود به روح و روان نیاز دارد. بدون روح و روان، انسان نمیتواند فردی کامل، ارزشمند و هدفمند در جامعه باشد. از این منظر، انسان واقعاً بسیار پیچیده است. طب چینی باستانی ما درک بسیار کاملی از این چیزها دارد. در کتاب «قانونی باطنی امپراطور زرد»، سیستم کاملی به تصویر کشیده شده و توضیحات خوبی درباره روح، روح اثیری، روح جسمانی، قصد و اراده ارائه شده است که همگی در زیرمجموعه روح و روان قرار میگیرند.
بر اساس این توضیحات، روح و روان انسان نیازمند برخی قوانین رفتاری هستند که شامل خیرخواهی، عدالت، شایستگی، خرد و درستکاری میشوند. به همین دلیل است که طب سنتی چینی معتقد است مردم باید به آرامش ذهنی برسند و تعادل ذهنی را لازمه سلامتی میدانند. با این مقررات واقعاً میتوان به یک وضعیت ذهنی آرام دست یافت.
احساسات نوعی انرژی قوی هستند. هنگامیکه احساسات آرام نباشند، سیستم انرژی بدن از تعادل خارج میشود و اختلالات مختلفی را در آن ایجاد میکند و واکنشهای زیستشیمیایی بدن را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. به مرور زمان، بیماریهای جسمی مختلف خود به خود بروز پیدا میکنند.
برخی مبانی علمی برای حکمت و افسانههای طب چینی وجود دارند
روند پیشرفت پزشکی مدرن با قدمتی بیش از ۲۰۰ سال، بسیار کوتاه بوده است. پیشرفت آن فوقالعاده سریع است. با این حال، تحقیقات مختلف پزشکی مدرن بارها ثابت کردهاند که حکمت و افسانههای طب باستانی چینی ما معتبر و از نظر علمی منطقی هستند.
به عنوان مثال، اکنون میدانیم که استرس روانی میتواند منجر به بر هم خوردن تعادل و موانعی در سیستم عصبی شود که میتواند اختلال در عملکرد غدد درونریز را به همراه داشته باشد که به نوبه خود میتواند منجر به اختلالات سیستم ایمنی شود. در این شرایط امکان بروز انواع بیماریهای فیزیولوژیکی، جسمی و روانی وجود دارد و اکنون طب مدرن به وضوح این جنبه را به رسمیت میشناسد.
مهمتر از آن، طب مدرن دریافته است که قرارگیری در معرض ژن عامل بیماری لزوماً به معنای ابتلا به آن بیماری نیست. نتایج تحقیقات پزشکی مدرن نشان دادهاند که هر یک از ما هزاران نوع تغییر یا جهش ژنی داریم، اما لزوماً به این معنا نیست که همه آنها برای سلامتی ما مشکلآفرین هستند. تنها زمانی یک جهش میتواند تأثیرگذار باشد که ساختار برخی مولکولها و عملکردهای پروتئینی بزرگتر را تحت تأثیر قرار دهد. به این معنا نیست که اگر فردی با نقص ژنتیکی به دنیا بیاید، کار تمام است و مقدر شده که بیمار شود. هرگز اینطور نیست.
همانطور که همه میدانیم، بسیاری از عوامل محیطی، مانند وضعیت تغذیه، آلودگیهای مختلف محیطی، مانند فلزات سنگین، مسمومیت یا عفونت و همچنین تنشهای روانی میتوانند بر تنظیم ژنهای جهشیافته تأثیرگذار باشند. ژنها میتواند فعال شوند یا نشوند اگر عملکرد خوبی در کاهش تنشهای روانی، تنظیم رژیم غذایی و تغذیه، زندگی روزمره، ورزش و تنظیم تنفس داشته باشید، ممکن است بسیاری از ژنهای بد که امکان فعال شدنشان وجود داشت، غیرفعال باقی بمانند.
به عبارت دیگر، حتی اگر فرد ضعف یا نقص ژنتیکی داشته باشد، لزوماً بیمار نمیشود. طب مدرن به آن طب ژنتیک محیطی یا اپیژنتیک میگوید. البته امروزه بحث پزشکی دقیق نیز مطرح است که به تعیین وضعیت سلامت و برنامه درمانی فرد بر اساس ویژگیهای ژنتیکی و وضعیت ژنتیکی او میپردازد. در واقع، طب سنتی مدتها است که این نکته را دریافته است که مزاج افراد با هم فرق میکند و افراد از عوامل ذاتی متفاوت برخوردار هستند.
وضعیت سلامت روان بر پیشرفت بیماریها تأثیرگذار است
امروز، علم پزشکی به این نتیجه رسیده است که روشهای مختلف کاهش استرس روانی، بهبود سلامت روان، بهبود تغذیه و ورزش تأثیر عمیقی بر پیشرفت و وخامت بیماریها دارند. پس سلامتی فقط تکیه بر پزشک و مصرف دارو نیست. خودتان میتوانید ابتکار عمل به خرج دهید. در عین حال، شما کاملاً قادر و مسئول هستید که خود را سالم نگه دارید. این همان مفهوم معالجه مردم توسط پزشکان لایه میانی است.
بحث ما درباره پزشکان لایه میانی به طب سنتی چینی برنمیگردد، بلکه به آموزش و کمک به مردم برای بهبود سلامت روان، رژیم غذایی و تغذیه، سلامت زندگی و همچنین توان آنان برای کاهش استرس و یا مقاومت در برابر استرس هستند.
پزشکی لایه میانی برای طبابت مردم، روشهای سمزدایی برخی عفونتها و مسمومیتهای مزمن را نیز شامل میشوند. بنابراین، در جلسات آیندهیمان بیشتر به این زمینه میپردازیم و دربارهاش بحث میکنیم. از آنجا که خودمان قادر به انجام بیشتر این کارها هستیم، همه ما میتوانیم پس از یادگیری انجامشان دهیم.
پزشکان لایه میانی که مردم را معالجه میکنند، در واقع به دنبال آن هستند که آنان را از وضعیت بینابینی به سمت سلامت ببرند و مانع از آن شوند که به سمت وضعیت بیماری حرکت کنند و به مرحله بدتری برود که نیاز به درمان توسط لایه پایینی پزشکان باشد.
(این مقاله ادامه دارد)
(قسمت اول)
(قسمت دوم)
