سخن من به اغلب بیماران این است که “ماهی بیشتری بخورید.” ولی دریافته‌ام که اخیراً بیماران بیشتری چنین پاسخ می‌دهند که “آیا ماهی آنقدر سالم هست که بتوان خورد؟”
آنها نگران میزان جیوه یا پی‌سی‌بی PCB موجود در ماهی هستند. بنابراین امروزه که به نظر می‌رسد هر چیزی درجه‌ای از آلودگی را داراست، شاید این سؤال پیش آید که خوردن ماهی تا چه اندازه سالم است؟
گزارشی از مرکز لیوبل فیوچر Livable Future جان هاپکینز، که در فن‌آوری و علوم محیط زیست منشر شده‌است، داده‌های حاصل از بازرسی مواد غذایی را در ایالات متحده آمریکا، کانادا، اروپا و ژاپن مورد تجزیه و تحلیل قرار داده‌است.
طبق این گزارش ۸۵ درصد از غذاهای دریایی مورد استفاده در آمریکای شمالی وارداتی می‌باشد که بیشتر آن از مراکز پرورش آبزیان در آسیا و دیگر کشورهای در حال توسعه بهدست آمده‌است.
یک نکته منفی اینست که کشورهای دیگر استانداردهای مختلفی در زمینه پرورش آبزیان دارند. به‌عنوان مثال ممکن است که از داروهایی استفاده کنند که در آمریکای شمالی ممنوع اعلام شده‌است. ولی نکته منفی بزرگتر اینست که مسئولین آمریکای شمالی عموما بیشتر مراکز پرورش آبزیان در خارج از کشور را مورد بازرسی قرار نمی‌دهند. این بدین معنی است که تنها بخشی از غذاهای دریایی وارداتی از نظر مواد دارویی تهنشین شده، میکروبها و فلزات سنگین مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
در سطح جهانی، بازرسی ایالات متحده آمریکا از سطح دلخواه فاصله زیادی دارد. به‌عنوان مثال گزارش هاپکینز عنوان میکند که اف‌دی‌ای FDA(اداره غذا و داروی آمریکا) در ایالات متحده تنها ۲ درصد از این آلاینده‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد. این در مقایسه با ۲۰ تا ۵۰ درصد در اروپا، ۱۸ درصد در ژاپن و ۱۵ درصد در کانادا بسیار پایین است. علاوه بر این اروپا وجود ۳۴ دارو را مورد آزمایش قرار می‌دهد درحالیکه این عدد برای ایالات متحده تنها ۱۳ مورد است.
اخبار بد بیشتری در انتظار من بود. من عاشق میگو هستم، اما با توجه به گفته محققین هاپکینز میگو غذایی دریایی است که اغلب مقدار مواد دارویی باقیمانده در آن از حد معمول تجاوز میکند. خرچنگ، بازا (نوعی گربه ماهی)، مارماهی و تیلاپیا انواعی دیگری از ماهیهای مسأله دار هستند که در بیشتر موارد در مراکز پرورش ماهی رشد می‌یابند.
ویتنام کشوری بوده که بیشترین موارد نقض قوانین دارویی را داشته و چین، تایلند، اندونزی، هند، تایوان و مالزی در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
اکنون سؤال این است که دارویی که برای کنترل بیماریها در پرورشگاههایی با تعداد ماهیهای بسیار زیاد به‌کار می‌رود، چه میزان مشکلساز است. بیشترین میزان خطر متوجه پرورشدهندگان است. بقیه ما دقیقاً اطلاع نداریم که قرار گرفتن در معرض این دارو چقدر به ما آسیب می‌رساند. همچنین این نگرانی وجود دارد که ممکن است باکتریها در برابر آنتی‌بیوتیک مقاومت پیدا کنند.
اگر مثل من عاشق ماهی باشید حالا چگونه می‌توانید آن را بدون نگرانی بخورید. دکتر دیوید لو، نویسنده مطالعات هاپکینز چنین پیشنهاد میکند که حتی‌الامکان ازغذاهای دریایی پرورش داخلی استفاده کنیم که احتمال بازرسی شدن بیشتری دارد. البته اگر شانس زندگی در کانادا را دارید هیچ سابقه‌ای از نقض در صادرات آنجا وجود ندارد.
سازمان بازرسی غذاهای دریایی ایالات متحده ماهیهایی را که دارای امگا۳ بالا و جیوه پایین هستند، لیست کرده که شامل این موارد میباشند: صدف (پرورشی)، ساردین اقیانوس آرام (صید شده به‌طور وحشی)، قزل‌آلای رنگین‌کمان (پرورشی)، ماهی آزاد (صید شده به‌طور وحشی از آلاسکا)، ماهی کوهوی آب شیرین (پرورشی در مخازن ایالات متحده)، ماهی تن آلباکور ایالات متحده و بریتیش کلمبیا و ماهی چار قطبی (پرورشی).
بهتر است ماهیهای کوچک را انتخاب کنید زیرا به احتمال کمتری حاوی آلاینده‌ها میباشند و همچنین میزان چربی امگا۳ بالاتری دارند. اما از آنجایی‌که ماهیهای بزرگتر از ماهیهای کوچکتر تغذیه می‌کنند معمولاً غلظت آلاینده‌ها در آنها بیشتر است. ماهی آزاد وحشی و کنسروی همواره گزینه خوبی است.
فراموش نکنیم که ماهیها به‌طور یکسان خلق نشده‌اند. یک وعده ۳ اونسی ماهی آزاد پرورشی حاوی ۲۰۰۰ میلی‌گرم امگا۳ می‌باشد درحالیکه میگو ۲۵۰ میلی‌گرم امگا۳ دارد.
اگر به‌دنبال ماهی با میزان بالای منیزیوم هستید که از شما در برابر بیماری‌های کشنده قلبی حفاظت میکند بهتر است تن و خرچنگ سفارش دهید. اگر نگران کلسترول خون هستید باید در نظر بگیرید که هر ۱۰۰ گرم شاه‌میگوی بخارپز یا آبپز در مقایسه با مرغ بدون پوست با ۷۵ گرم کلسترول و تخم‌مرغ آب‌پزبا ۲گرم کلسترول، تنها ۷۲ میلی‌گرم کلسترول دارد.
به‌عنوان یک جمعبندی باید گفت که فواید سلامتی ماهی به‌مراتب بالاتر از مضرات آن است. درحالیکه این ستون را می‌نویسم محققین چنین گزارش داده‌اند که افرادی که ماهی مصرف می‌کنند به‌طور معمول ۱۲ درصد کمتر به سرطان کولون و سرطان روده مبتلا میگردند.
امروزه آلاینده‌های خطرناک بسیاری در آب و هوا وجود دارد که موجب نگرانی هستند. ولی من هرگز نگران وجود آنها در ماهی نیستم.
اپک تایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر می‌شود.
