مطالعات نشان داده است که وابستگی کودکان به دستگاه‌های دیجیتال شامل موبایل و آی‌پد باعث می‌شود که خردسالان و نوجوانان علاوه بر اختلال در رشد طبیعی خود، نتوانند تعاملات اجتماعی در دنیای واقعی را تجربه کنند.
طاها به تازگی تولد ۴ سالگی‌اش را جشن گرفته است، اما توان صحبت کردن ندارد، چند کلمه ضروری مثل بابا، مامان و داداش را تکرار می‌کند، ولی از گفتن بقیه کلمات باز می‌ماند. توانایی شنیداری و گفتاری او ضعیف‌تر از دختر دایی دو ساله‌اش است که هرگز به موبایل یا آی‌پد دسترسی نداشته است.
طاها بیشتر ساعات روز را به بازی کردن و تماشای کارتن در تبلت می‌گذراند. اگر طاها را با اسباب‌بازی‌هایش یا با همسالانش تنها بگذارند، بیشتر ساعات روز را به بازیگوشی و بازی‌های پر سروصدا می‌گذراند و این موضوعی است که مادر او را خسته می‌کند و ترجیح می‌دهد که فرزندش مشغول تماشای کارتن در تبلت باشد. وقتی طاها مشغول تبلت می‌شود، در سکوت مطلق فرو می‌رود و طوری مجذوب صفحه نمایش می‌شود که حتی صداهای اطرافش را هم نمی‌شنود.
اختلال رشد کودکان
محققان استرالیایی در مطالعات خود در زمینه تاثیر استفاده از ابزارهای دیجیتال بر سلامت کودکان اعلام کرده‌اند کودکانی که زمان خود را در مقابل تبلت و کنترل پنل می‌گذرانند، فرصت‌های مهمی از رشد زبانی را از دست می‌دهند. آن‌ها فرصت گوش دادن به مکالمات و گفتگو با اعضای خانواده را ندارند، چون تمام حواسشان را به ابزارهای دیجیتال متمرکز کرده‌اند، به همین دلیل این کودکان دیرتر از دیگر کودکان توانایی‌های زبانی خود را رشد می‌دهند. این مقاله اخیرا در مجله انجمن اطفال کودکان آمریکا منتشر شده است.
زهرا سادات طالبیان، روانشناس کودک در این‌باره معتقد است که یکی از مهم‌ترین مضرات موبایل برای کودکان، تاثیر منفی در ارتباطات و هوش هیجانی کودکان است. به همین دلیل است که پدیده اضطراب اجتماعی و کودکان خجالتی در متولدین عصر تکنولوژی بیشتر دیده می‌شود.
براساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های داخلی ایران، تا قبل از همه‌گیری کرونا، استفاده دانش‌آموزان از موبایل در مدارس ابتدایی و متوسطه ممنوع بود، اما بعد از همه‌گیری این ممنوعیت برداشته شد.
کارشناسان در زمینه سلامت روان در ایران از طریق تریبون‌های رسانه‌ای بارها درباره اثرات زیانبار استفاده از دستگاه‌های دیجیتال بر روان خردسالان و نوجوانان هشدار داده‌اند.
زنگ خطر مقامات آمریکا
اخیرا سارا هاکبی سندرز، فرماندار ایالت آرکانزاس آمریکا اطلاعیه‌ای به تمامی فرمانداران ایالت‌های آمریکا و نمایندگان ایالت آرکانزاس ارسال و اعلام کرد که «کودکان آمریکایی با بحران سلامت روانی روبه‌رو هستند.»
او نسخه‌ای از کتاب «نسل مضطرب: نقش تغییرات بزرگ در دوران کودکی در همه‌گیری بیماری‌های روانی» نوشته جاناتان هایت را نیز ضمیمه اطلاعیه خود کرد. هایت در این کتاب شواهد مجاب‌کننده‌ای در رابطه با تأثیر تلفن هوشمند بر وضعیت عاطفی نوجوانان ارائه کرده است.
خانم سندرز در این اطلاعیه روی توصیه‌های آقای هایت مانور می‌دهد:
- ممنوعیت تلفن قبل از دبیرستان.
- ممنوعیت شبکه‌های اجتماعی قبل از ۱۶ سالگی.
- ممنوعیت تلفن در مدارس.
- بازی بیشتر در فضای باز و استقلال دوران کودکی.
به گفته این مقام ایالتی آمریکا، «شرکت‌های بزرگ فناوری با سوءاستفاده از حس ناامنی در نوجوانان و روان‌شناسی پایه انسان، بچه‌های آمریکایی را به محصولات خود معتاد کردند.»
شکل ناسالم اجتماعی‌شدن
مارک بائرلاین، استاد بازنشسته زبان انگلیسی از دانشگاه اموری در مقاله‌ای برای اپک تایمز انگلیسی با اشاره به نسل اول نوجوانان آمریکایی که از موبایل استفاده کردند، نوشته است که وقتی بیست سال پیش شبکه‌های اجتماعی پدید آمد، جوانان آمریکایی اولین کسانی بودند که سراغ این پلت‌فرم‌ها رفتند. تحلیلگران، به این کاربران لقب «بومی دیجیتال» یا «پذیرندگان اولیه» دادند که مفهوم مثبتی داشت. این تحلیلگران با استقبال از این رویداد، استفاده از تلفن‌های همراه را برای این جوانان تشویق کردند و افزودند که این امکان‌های دیجیتال مسیر جدیدی از دانش، بینش و خلاقیت را پیش پای آن‌ها می‌گذارد. گوشی‌های هوشمند جهانی از اطلاعات را به نوجوانان ۱۴ ساله آمریکایی عرضه می‌کند و آن‌ها را به آگاه‌ترین و دنیادیده‌ترین نسل در تاریخ آمریکا تبدیل می‌کند، اما بزودی مشخص شد که محاسبات آن‌ها غلط از آب درآمد.
او معتقد است که تلفن‌های همراه، نوجوانان را به دیگر نوجوانان و خردسالان را به هم‌سن و سال‌های خود پیوند داد و پیامدهای مربوط به فشار هم‌سالان، پویایی گروهی، کنجکاوی جنسی و بی‌ثباتی عاطفی را وارد بازی کرد. با وجود تلفن‌های هوشمند، این نسل توانستند بیش از هر زمان دیگری اجتماعی شوند که «بشدت ناسالم» تلقی می‌شود.
حمایت کانادایی‌ها از ممنوعیت موبایل در مدارس
نتایج یک نظرسنجی جدید نشان می‌دهد که بیش از ۹۰ درصد از کانادایی‌ها از محدودیت استفاده از تلفن همراه در کلاس‌های درس حمایت می‌کنند.
براساس نظرسنجی مؤسسه لجر که در وب‌سایت سکند استریت منتشر شد، بیش از نیمی از پاسخ‌دهندگان گفتند که دانش‌آموزان اصلاً نباید اجازه استفاده از تلفن همراه را داشته باشند و ۳۶ درصد نیز معتقد بودند که استفاده از تلفن همراه باید با اجازه معلم باشد. تنها ۵ درصد از پاسخ‌دهندگان با استفاده از تلفن همراه در کلاس درس موافق بودند.
در این نظرسنجی ایالت کبک با ۶۸ درصد بالاترین سطح حمایت از ممنوعیت کامل تلفن همراه در کلاس درس را در بین دیگر ایالت‌ها داشت. این استان ممنوعیت تلفن همراه را در کلاس‌های درس اجرا کرده و قانون جدید را نیز از ۳۱ دسامبر اجرایی خواهد کرد. این قانون در مدارس دولتی مقطع ابتدایی و متوسطه اجرا می‌شود، اما معلمان می‌توانند به دانش‌آموزان اجازه دهند، برای مقاصد آموزشی از تلفن همراه استفاده کنند.
