ایلان ماسک در تلاش برای خرید شرکت اوپنایآی، سازنده چتجیپیتی، با مخالفت هیئتمدیره این شرکت روبهرو شد.
برت تیلور، رئیس هیئتمدیره اوپنایآی، در بیانیهای در تاریخ ۱۴ فوریه اعلام کرد: «اوپنایآی برای فروش نیست و هیئتمدیره بهطور یکصدا آخرین تلاش آقای ماسک برای برهم زدن رقابت را رد کرده است. هرگونه تغییر احتمالی در ساختار اوپنایآی به تقویت بخش غیرانتفاعی ما و مأموریت آن در تضمین بهرهمندی تمام بشریت از هوش عمومی مصنوعی منجر خواهد شد.»
ماسک روز دوشنبه پیشنهاد خود را برای تصاحب اوپنایآی ارائه کرد و مبلغ ۹۷.۴ میلیارد دلار برای خرید این شرکت توسعهدهنده هوش مصنوعی پیشنهاد داد. وکیل او، مارک توبروف، تأیید کرد که این پیشنهاد با حمایت استارتاپ هوش مصنوعی ماسک، xAI، و کنسرسیومی از شرکتهای سرمایهگذاری ارائه شده است.
ماسک ادعا میکند که این تصاحب با هدف بازپسگیری کنترل اوپنایآی و بازگرداندن آن به مأموریت اصلیاش، یعنی اولویت دادن به منافع عمومی بهجای عملیات سودمحور، انجام میشود.
وکلای ماسک در پروندهای که در ۱۲ فوریه به دادگاه ارائه شد، اعلام کردند که اگر اوپنایآی بهعنوان یک نهاد غیرانتفاعی باقی بماند، ماسک پیشنهاد خرید خود را پس خواهد گرفت.
وکلای ماسک در این سند نوشتند: «اگر هیئتمدیره اوپنایآی، اینک آماده باشد تا مأموریت خیریه را حفظ کند و با متوقف کردن روند تبدیل، علامت “برای فروش” را از داراییهای خود بردارد، ماسک پیشنهاد خرید خود را پس خواهد گرفت. در غیر این صورت، این نهاد خیریه باید به میزان ارزش داراییهایش از سوی یک خریدار مستقل جبران شود.»
ماسک و تیم حقوقیاش استدلال میکنند که چون اوپنایآی ابتدا بهعنوان یک سازمان غیرانتفاعی تأسیس شد و کمکهای مالی و سرمایهگذاریهای اولیه را بر این اساس دریافت کرد، اگر حالا قصد دارد یک شرکت انتفاعی شود، باید ارزش آن داراییها را به شکلی منصفانه پرداخت کند—درست مانند شرایطی که یک خریدار مستقل حاضر باشد برای این داراییها مبلغی پرداخت کند.
بیانیه روز جمعه تیلور نشان میدهد که هرگونه تغییر در ساختار اوپنایآی، وضعیت غیرانتفاعی آن را حفظ خواهد کرد.
پیشتر، در واکنش به پیشنهاد تصاحب ماسک، مدیرعامل اوپنایآی، سم آلتمن، در شبکههای اجتماعی نوشت: «نه، متشکرم؛ اما اگر مایل باشید، ما توئیتر را به قیمت ۹.۷۴ میلیارد دلار میخریم.» این اظهارنظر پیش از اعلام رسمی رد پیشنهاد ماسک از سوی هیئتمدیره در روز جمعه صورت گرفت.
ماسک در سال ۲۰۲۲ توئیتر را به قیمت ۴۴ میلیارد دلار خرید و سپس آن را به ایکس تغییر نام داد. در اکتبر ۲۰۲۴، یعنی تقریباً دو سال پس از تصاحب توئیتر توسط ماسک، شرکت خدمات مالی فیدلیتی ارزش ایکس را ۹.۴ میلیارد دلار برآورد کرد؛ رقمی که نزدیک به ۸۰ درصد کمتر از مبلغی است که ماسک برای خرید آن پرداخت.

آلتمن و ماسک، که در سال ۲۰۱۵ اوپنایآی را بنیانگذاری کردند، سالها بر سر جهتگیری این شرکت با یکدیگر اختلاف داشتهاند. ماسک در سال ۲۰۱۸ از هیئتمدیره اوپنایآی استعفا داد و بعدها این استارتاپ را به دلیل کنار گذاشتن مأموریت غیرانتفاعیاش و نزدیکی بیشازحد به منافع شرکتی—بهویژه مایکروسافت—مورد انتقاد قرار داد.
ماسک بهعنوان یکی از سرمایهگذاران اولیه و اعضای هیئتمدیره، پیش از خروج از اوپنایآی حدود ۴۵ میلیون دلار به این شرکت کمک کرد. سال گذشته، او ابتدا در دادگاهی ایالتی در کالیفرنیا و سپس در دادگاهی فدرال از این شرکت شکایت کرد و مدعی شد که اوپنایآی از هدف اولیه خود بهعنوان یک آزمایشگاه تحقیقاتی غیرانتفاعی که به منافع عمومی اختصاص دارد، فاصله گرفته است.
هفته گذشته، تیم حقوقی ماسک در دادگاه منطقهای ایالات متحده در ناحیه شمالی کالیفرنیا با وکلای اوپنایآی روبهرو شد، جایی که قاضی ایوون گونزالس راجرز درخواست او برای جلوگیری از رسمی شدن ساختار انتفاعی اوپنایآی را بررسی کرد. درحالیکه قاضی نسبت به ادعای ماسک درباره «ضرر جبرانناپذیر» ابراز تردید کرد؛ اما نگرانیهایی را درباره ارتباط اوپنایآی با مایکروسافت مطرح کرد و اجازه داد پرونده برای رسیدگی به هیئتمنصفه ارسال شود.
وکیل ماسک، مارک توبروف، استدلال کرده است که اگر اوپنایآی بر تبدیل شدن به یک نهاد کاملاً انتفاعی اصرار دارد، باید بهطور عادلانه ریشههای غیرانتفاعی خود را جبران کند.
در همین حال، وکلای آلتمن شکایت ماسک را یک تاکتیک فریبکارانه توصیف کرده و او را متهم کردهاند که از طریق دعوی قضایی به دنبال کسب برتری رقابتی پس از ناکامی در به دست آوردن کنترل شرکت است.
وکلای آلتمن در یک پرونده حقوقی نوشتند: «اوپنایآی به توسعه ایمن و مفید هوش عمومی مصنوعی (AGI) متعهد است. ماسک زمانی از این مأموریت حمایت میکرد؛ اما زمانی که تلاشش برای تسلط بر شرکت ناکام ماند، آن را رها کرد.»
وکلای آلتمن استدلال میکنند که ادعاهای ماسک از نظر قانونی و واقعی فاقد اعتبار است و از دادگاه خواستهاند که این شکایت را رد کند.