پس از ناتوانی جمهوری اسلامی در تامین منابع مالی جهت واردات و استفاده از روش «نفت در برابر کالاهای اساسی»، اکنون این روش بدوی معامله به توسعه زیرساخت‌های کشور رسیده و قرار شده یک شرکت چینی توسعه «فرودگاه امام» تهران را در ازای دریافت نفت یا «تهاتر» به عهده بگیرد.
در همین رابطه سعید چلندری، مدیرعامل شرکت شهر «فرودگاه امام» عنوان کرد: «چندین شرکت داخلی و خارجی برای ساخت ترمینال جدید در فرودگاه امام اعلام آمادگی کردند و وارد مذاکره با آنها شدیم در نهایت بهترین شرکت را که یک شرکت چینی است، انتخاب کردیم.»
او درباره نحوه همکاری و تامین مالی شرکت چینی برای احداث فاز دوم فرودگاه امام هم گفت: «مذاکره با یک شرکت چینی برای ساخت ترمینال ۴۱۰ هزار نفری در فرودگاه طی دو ماه گذشته ادامه داشته است.»
چلندری ادامه داد: «تامین مالی از طریق تهاتر نفتی خواهد بود که چیزی حدود ٢.۵ تا ٣ میلیارد یورو تهاتر شود، امیدواریم بتوانیم در شهریورماه قرارداد را اجرایی کرده و عملیات اجرایی در مهرماه آغاز شود.»
تهاتر نفت در برابر توسعه فرودگاه امام در حالی انجام خواهد شد که از سال ۱۳۹۵ دو شرکت فرانسوی و یک شرکت هلندی طرح توسعه این فرودگاه را برعهده گرفته بودند که به دلیل تحریم‌های ایالات متحده از این پروژه کنار کشیدند.
تامین مالی پروژه توسعه فرودگاه امام خمینی از طریق تهاتر نفتی چند روز پس از آن منتشر می‌شود که رسانه آمریکاییِ بلومبرگ در گزارشی نوشت که مقامات آمریکایی به طور خصوصی اعتراف کرده‌اند که به تدریج تحریم نفتی ایران را کاهش داده‌اند که نتیجه آن افزایش فروش نفت ایران به بالاترین سطح از زمان بازگشت تحریم‌ها در پنج سال پیش و بیشترین میزان فروش نفت به چین بوده است.
بر پایه گزارش بلومبرگ، صادرات نفت ایران به چین به ۱.۵ میلیون بشکه در روز رسیده که بالاترین سطح در ۱۰ سال اخیر به شمار می‌رود.
بسیاری از کارشناسان اقتصادی بارها نسبت به زیان‌ده بودن معامله بر پایه تهاتر (کالا به کالا) هشدار داده و اعلام کردند که در این روش کشور مقابل در جایگاه برتری قرار می‌گیرد و با اطلاع از اجبار ایران، کالا و یا خدماتی را که ارائه می‌دهد گران‌تر و باکیفیت پایین‌تر است و بر مبنای همین اجبار، نفت را نیز ارزان‌تر از قیمت واقعی دریافت می‌کند.
اما رسانه‌های وابسته به حکومت این روش را «دلارزدایی» از اقتصاد ایران می‌نامند. خبرگزاری فارس متعلق به سپاه، تیرماه سال جاری با تحسین تهاتر نفت در برابر کالاهای اساسی نوشت: «طبق راهبرد دلارزدایی، ایران باید بتواند با تنوع‌بخشی مبادی واردات به‌گونه‌ای تراز تجاری خود با کشورها را بازسازی کند که کمترین نیاز به تراکنش دلاری ایجاد شود و این کار با سازوکار مرسوم تهاتر در حال انجام است.»
این گزارش پس از اعلام نتایج سفر ابراهیم رئیسی به چند کشور آفریقایی و انتقاد از آن منتشر شد.
ابراهیم رئیسی پس از سفر به سه کشور آفریقایی کنیا، اوگاندا و زیمباوه اعلام کرد که هدفش از این سفر سه روزه «تامین مواد اولیه» بوده است و ادامه داد در این سفر با کشورهای افریقایی به تفاهم رسیده‌اند که ایران در ازای ارائه مواد پتروشیمی کالاهای اساسی دریافت کند.
ابراهیم رئیسی و هیات همراهش در کنیا با دولت این کشور قراردادی به امضا رساندند که به این کشور نیسان زامیاد (نیسان آبی) صادر و در مقابل از این کشور گوشت قرمز وارد کنند.
