روسیه همزمان با فرارسیدن موعد اتمام برخی تحریمهای برجامی شورای امنیت سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی، اعلام کرد که دیگر نیازی به پیروی از محدودیتهای شورای امنیت در خصوص ارائه فناوری موشکی به جمهوری اسلامی ندارد.
وزارت امور خارجه روسیه روز سهشنبه در بیانیهای افزود: تامین کالاها برای ایران و دریافت آن از مبدا ایران دیگر نیازی به تأیید قبلی شورای امنیت سازمان ملل تحت برنامه کنترل فناوری موشکی این کشور ندارد.
بر اساس یکی از بندهای توافقنامه برجام که به «بند غروب برجام» معروف شد و به تایید شورای امنیت سازمان ملل نیز رسیده بود، برخی تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی در ۲۶ مهر ماه لغو می شود که مهمترین آن تحریمهای موشکی و تسلیحاتی جمهوری اسلامی و ممنوعیت ارائه فناوری موشکی به ایران یا خرید موشک از ایران است.
با این حال روز گذشته، شورای اتحادیه اروپا با انتشار بیانیهای اعلام کرد که «دلایل معتبری برای خودداری از لغو این محدودیتها» دارد و تصمیم گرفته است که «تحریمهایی که در ابتدا از سوی سازمان ملل متحد علیه افراد و نهادهای دخیل در فعالیتهای مرتبط با توسعه موشکهای هستهای یا بالستیک جمهوری اسلامی یا افراد و نهادهای وابسته به سپاه پاسداران وضع شده بود، همچنان به قوت خود باقی بمانند.»
با این حال روسیه از اتحادیه اروپا و ایالات متحده خواست که این تحریمها که «تلاشی برای تسویهحسابهای سیاسی با تهران» است و هیچ پیامدی برای «سایر کشورهایی که با قوانین بینالمللی و تعهدات خود با احترام رفتار میکنند» ندارد را کنار بگذارند.
خبرگزاری رویترز نیز با انتشار گزارشی در این باره به نقل از منابعی عنوان کرد که «استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی علیه اوکراین و احتمال انتقال موشکهای بالستیک ایران به روسیه» میتواند از جمله دلایل انتشار بیانیه از سوی مسکو باشد.
از سوی دیگر وزارت خارجه جمهوری اسلامی نیز با صدور بیانیهای اقدام اتحادیه اروپا را «تنشزا» توصیف کرده و هشدار داده بود که «جمهوری اسلامی به این اقدام غیرقانونی، تحریکآمیز و نقض آشکار تکالیف اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان و انگلیس وفق برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به صورت مقتضی و در چارچوب حقوق خود ذیل برجام پاسخ خواهد داد.»
بر اساس بند «غروب برجام» برخی تحریمهای جمهوری اسلامی در ۲۶ مهرماه سال ۱۴۰۲ به پایان میرسد.
در این معاهده هستهای ذکر شده که در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ محدودیتهای سازمان ملل در زمینه تحقیق و توسعه و تولید موشکهای بالستیک ایران که قابلیت حمل کلاهک اتمی دارند برداشته میشود.
همچنین بر اساس این بند سازمان ملل ممنوعیت واردات و صادرات فناوری مرتبط با صنایع موشکی نظیر موشک و پهپاد با برد ۳۰۰ کیلومتر (۱۸۶ مایل) یا بیشتر را در ۲۶ مهر ماه لغو می کند.