اثرات فعالیت بدنی روزانه، خواب، تغییر ضربان قلب و خلقوخو ممکن است بیش از دو هفته پابرجا بمانند.
تحقیقات جدید نشان میدهند که ورزش روزانه و عادتهای خواب ما ممکن است تا دو هفته روی عملکرد مغزمان تأثیر بگذارند.
عملکرد مغز انسان در واکنش به مسائل پیرامون سریع و منحصربهفرد نیست و فعالیت مغز در دورههای طولانی تکامل پیدا میکند.
براساس بیانیه مطبوعاتی مربوط به این مطالعه، «حتی یک تمرین ورزشی یا یک شب پرالتهاب که هفته پیش داشتید، میتواند در هفته جاری روی مغز و در نتیجه روی تمرکز، ادراک و حافظهتان تأثیر بگذارد.»
فعالیت بدنی، الگوی خواب، تغییر ضربان قلب و حتی تغییر ملایم خلقوخو میتوانند تا دو هفته روی شبکههای عصبی ما تأثیر بگذارند. این مسئله باورهای رایج درباره عملکرد مغز را به چالش میکشد و دریچههای جدیدی را به روی درک ادراک، حافظه و درمان سلامت روان باز میکند.
محققی که سوژه مطالعه شد
آنا تریانا، کاندیدای دکتری دانشگاه آلتو در شهر اسپوی فنلاند، در اقدامی مضاعف نقش سوژه مطالعه را برعهده گرفت و و فعالیتهای خود بهعنوان رهبر تیم تحقیقاتی را کنترل کرد. اسکنهای مغزی، گوشیهای هوشمند و گجتهای پوشیدنی، روتین روزمره و فعالیتهای مغزی او را ثبت و ضبط کردند.
محققان در مطالعه خود که روز سهشنبه در مجله زیستشناسی عمومی کتابخانه علوم منتشر شد، نوشتند: «آزمایش ما برای به چالش کشیدن این باور رایج طراحی شده که میگوید انجام چند آزمایش برای نمونهبرداری دقیق از فعالیت و رفتار مغز کافی است.»
تریانا بر اهمیت کنترل مداوم به کمک گجتهای پوشیدنی تأکید کرد و افزود که اسکن سنتی مغز در حین استراحت ۳۰ دقیقهای که دو مرتبه در هفته انجام میگیرد، دامنه محدودی دارد.
تریانا در بیانیه مطبوعاتی خود گفت: «ما میخواستیم از رویدادهای واحد فاصله بگیریم.»
رفتار و حالتهای ذهنی انسان تحت تأثیر محیط و تجربههای او شکل میگیرند. با اینحال، انسان چیز زیادی درباره واکنش مغز در مقیاسهای زمانی مختلف- روز تا ماه- نمیداند.
محققان امیدوارند که مطالعه منحصربهفرد آنها با تمرکز روی اطلاعات مجزای مغز و زندگی روزمره افراد به بهبود درمان سلامت روان کمک کند.
دکتر نیک هیوارد، پزشک، متخصص علوم اعصاب و از نویسندگان مطالعه، در بیانیه مطبوعاتی خود گفت: «رویکرد ما به درک بهتر علوم اعصاب کمک کرده و شناخت ما را از مغز کاملتر میکند.» او افزود که دادههای زندگی روزمره باید در آزمایشگاه بررسی شوند تا به تصویر کاملتری از نقش عادتها در شکلگیری مغز دست پیدا کنیم.»
فعالیت بدنی به پیوند مغزی کمک میکند
گفتنی است که پیوند مغزی با فعالیت بدنی در ۳ روز گذشته و فعالیت بدنی در ۱۰ روز گذشته ارتباط مستقیم دارد.
محققان گزارش دادند: «این یافتهها نشان میدهند که سطح فعالیت بدنی روی شبکههای مغز تأثیر فوری و تأخیری دارد.»
به گفته محققان، خواب نیز یک عامل کلیدی در حافظه کاری است. خواب طولانیتر و وقفههای ادامهدارِ خواب با تثبیت بهترِ دو عملکرد مغز ارتباط مستقیم دارند: شبکه درگیر در برنامهریزی و شبکه کنترلکننده تأملات درونی و خیالپردازی.
محققان نوشتند: «با اینحال، به نظر نمیرسد که تأثیر مدت زمان خواب بر حافظه کاری آنی باشد و پس از ۲ هفته رؤیت میشود.» آنها افزودند که نتایج این مطالعه تکنفره میتواند به این معنی باشد که تریانا بویژه تحت تأثیر نوسانات خواب قرار نگرفته است.
این تحقیق از ارتباط بین تغییرپذیری ضربان قلب- نوسانات جزئی در حد فاصل ضربانها- و عملکرد مغز حکایت دارد. تغییرپذیری ضربان قلب جزو شاخصهای کلیدی سلامت قلب و عروق است و توانایی بدن برای کنار آمدن با استرس را عیان میکند. هرچه تغییرپذیری ضربان قلب بالاتر باشد، قلب منعطفتر و سازگارتر است.
این مطالعه نشان داد روزهایی که تغییرپذیری ضربان قلب بالاتر است، با پیوند و فعالیت مغزی قویتر بویژه در دورههای استراحت ارتباط مستقیم دارند. این نشان میدهد که یک قلب سامانیافته نقش مهمی در خودسازماندهی مغز در حین استراحت دارد.
محققان امیدوارند مطالعه آنها به دیگران کمک کند تا به روشهای جدیدی برای تحلیل اطلاعات مربوط به عملکرد مغز دست پیدا کنند.
آنها نوشتند: «ترکیب پیوند مغزی، دادههای فیزیولوژی و نشانههای محیطی به تحقیقات آتی در زمینه علوم اعصاب محیطی سمتوسو میدهند و از خدمات درمانی دقیق پشتیبانی میکنند.»