Search
Asset 2

درک کردن قلب در طب چینی / تعادل احساسات و عواطف برای سلامت قلب مهم است

(Anna Omelchenko/iStock)
(Anna Omelchenko/iStock)
(Anna Omelchenko/iStock)
(Anna Omelchenko/iStock)

مردم امروزی عموماً باور دارند که مغز فرمانروای بدن است. ولی طبق نظر پزشکان چینی باستان، قلب مسئول آن است. در طب سنتی چین، قلب، فرمانروای بدن درنظرگرفته می‌‌‌‏شود. آن درواقع، وضعیت و مسیر سایر سیتم‌‌‌‏های بدن را تنظیم می‌‌‌‏کند که طبق آن عمل کنند.

آنها قلب را چگونه درک می‌‌‌‏کردند که آن را فرمانروای بدن می‌‌‌‏دانستند؟ یک خرد معنوی. بااینکه پزشکان سنتی چین، می‌‌‌‏دانستند که قلب همان عضوی است که بدن را خونرسانی می‌‌‌‏کند، این مساله برای آنها، جزیی کوچک از یک نظام‌‌‌‏بندی بزرگ بود. آنها به قلب جسمانی (و عملکرد فیزیکی آن) توجه کمی داشتند؛ و اغلب، منحصراً به روح قلب (جوهر و ذات آن) متمرکز می‌‌‌‏شدند که آن را «شِن» می‌‌‌‏نامیدند.

شِن «shen» در مقایسه با مفهوم رایج قلب در پزشکی جدید، ممکن است باوری غیرواقع‌‌‌‏بینانه به‌‌‌‏نظر برسد. مفهوم رایجی که قلب را یک پمپ ستودنی، حیاتی، ولی عمدتاً مکانیکی درنظر می‎گیرد. بااین‌‌‌‏وجود تحقیقات اخیر نشان می‌‌‌‏دهند که قلب، بیش از یک عضو احساسی است.

براساس متن «کلاسیک امپراطور زرد» – یکی از قدیمی‌‌‌‏ترین متن‌‌‌‏های طب چینی- قدرت شِن برای داشتن سلامت خوب، اساسی است. «اگر شِن قوی باشد، بدن قوی خواهد بود؛ اگر شِن را ازدست دهیم، بدن نابود خواهد شد.»

می‌‌‌‏توانید شِن بدن‌‌‌‏تان را نیرویی درنظربگیرید که به آن جان می‌‌‌‏بخشد. شِن، خرد و آگاهی را هدایت می‌‌‌‏کند، آنچه در دنیای بیرون می‌‌‌‏بیند را به درون منعکس می‌‌‌‏کند، وحسی از آگاهی به ما می‌‌‌‏بخشد.

هرچند ممکن است شما تا کنون فکر می‌‌‌‏کردید که این ویژگی‌‌‌‏های ذهنی با مغز مرتبط است، طبق نظر بِرَندون لاگِرِسا، متخصص طب سوزنی، مردم هنوز احساسات وجودی‌‌‌‏شان را از راه شهود و با کمک قلب تشخیص می‌‌‌‏دهند.

لاگرسا، صاحب کلینیک طب سوزنی East Troy ، در ویسکانسین «ایالتی در آمریکا» است.

او می‌‌‌‏گوید: «اگر هنوز از مردم بخواهید که به خودشان اشاره کنند، معمولا کجا را نشان می‌‌‌‏دهند؟ قفسه سینه‌‌‌‏شان را. به‌‌‌‏نظرم احتمال کمی دارد کسی را پیدا کنید که وقتی می‌‌‌‏خواهد به هویت جسمی خودش اشاره کند، سرش را نشان دهد.»

پژوهش و روح قلب

هرچند علم جدید اخیراً شروع کرده است که قلب را با دید بازتر و رو به‌‌‌‏گسترشی بررسی کند؛ از مدتها قبل، ادراکی فرهنگی در غرب وجود داشته است که قلب، جنبه روحی دارد. مثلا، در شعرها، از درد دلشکستگی صحبت می‌‌‌‏شود و از نیکخواهی قلب مهربان.

لاگرسا می‌‌‌‏گوید: «شما چه بخواهید، چه نخواهید از کلمه چینی شِن استفاده می‌‌‌‏کنید. فکر می‌‌‌‏کنم همه ما قبول داریم که یک جنبه شعور و آگاهی در قلب وجود دارد.»

مطالعات نشان می‌‌‌‏دهد که عدم تعادل در احساسات و عواطف، می‌‌‌‏تواند اثر مخربی روی قلب داشته باشد؛ مثل اثر استرس مزمن بر افزایش فشار خون .ولی برخی از محققین، ارتباط حتی عمیق‌‌‌‏تری را بین قلب و ذهن پیدا کرده‌‌‌‏اند. یک استراتژی درمانی جدید که مستقیما این نظریه را دربردارد، هارت مث «ریاضیات قلب» نام دارد. این استراتژی توسط پزشکانی همچون، کریستین نورث راپ و دیپاک چوپرا، پشتیبانی می‌‌‌‏شود. هارت مث، شامل ترکیبی از یک طرح بازخورد زیستی با تمرینات سپاسگزاری و تمرینات تنفسی است؛ که طوری طراحی شده است تا باعث بهبود سلامت جسمی و عاطفی افراد شود؛ و البته «ارتباط مغز- قلب» را هدف قرارمی‌‌‌‏دهد.

آن به نوعی، مراقبه با یک ماشین است که به شما می‌‌‌‏گوید آیا آن را درست انجام داده‌‌‌‏اید. براساس تحقیقات موسسه هارت مث، الگوهای مختلف فعالیت قلب، نه تنها با حالت‌‌‌‏های مختلف احساسی مطابقت دارد، بلکه این الگوها بر عملکرد شناختی فرد نیز تاثیر واضحی می‌‌‌‏گذارد.

مدارک بیشتری از شعور و آگاهی قلب، در بسیاری از موارد پیوندِ عضو، قابل دسترسی هستند؛ مثل وقتی‌‌‌‏که گزارش پذیرندگان عضو قلب، حاوی مطالبی است در موردِ به ارث بردنِ ویژگی‌‌‌‏های شخصیتی، احساسات و امیال شدیدی که قبلاً در فرد دهنده عضو وجود داشته است.

پس چطور پزشکان چینی باستان در مورد چیزی نظریه می‌‌‌‏دادند که محققین، تازه شروع به شناسایی آن کرده‌‌‌‏اند؟

طبق نظر جیمز ویتِل، این موضوعی از زاویه دید یا جنبه فکری است. جیمز ویتل یک متخصص طب سوزنی ، صاحب کلینیک طب سوزنی Blue Ridge در شهر اُشویل واقع در ایالت کارولینای شمالی آمریکا، و نویسنده «هنر قلب در طب چینی» است. او می‌‌‌‏گوید: «این، مثل موضوع مرغ و تخم‌‌‌‏مرغ است. اول کدام یک به‌‌‌‏وجود آمد؟»

طبق گفته ویتل، پزشکی نوین در درجه اول توجه خود را روی بدن جسمانی متمرکز می‌‌‌‏کند، بنابراین خصوصیات ناملموس و غیرجسمانی، مثل شعور و آگاهی، به‌‌‌‏نظر می‌‌‌‏رسد محصول فرعی مغز باشند.

‌‌‌‏طب چینی رویکرد مخالف را انتخاب می‌‌‌‏کند. آن برای توضیح تغییرات در بدن جسمانی، به سرشت و حرکت انرژی توجه دارد. از زاویه دید چینی‌‌‌‏ها، مساله اصلی، روح است و آگاهی در قلب منزل دارد. ویتل می‌‌‌‏گوید: « طب چینی و پزشکی غربی، هر دو ستایش‌‌‌‏برانگیزند، ولی بی‌‌‌‏شک متفاوتند. یکی از معلم‌‌‌‏های من عادت داشت آن را اینگونه توصیف کند: به‌‌‌‏فرض از پنجره بیرون را نگاه کنید و ببینید که برگی با باد می‌‌‌‏وزد، آن برگ، پزشکی غربی است. طب چینی، باد است.»

قلب پرانرژی

نظرتان در مورد باد چیست؟ برای فهم نظریه‌‌‌‏های مرتبط با انرژی، استفاده از نمادها و کهن‌‌‌‏الگوها جهت تشریح مفاهیم، کمک کننده است. به همین علت است که طب چینی برای توصیف سلامتی و بیماری، براساس جنبه‌‌‌‏های خاصی صحبت می‌‌‌‏کند؛ مثل، یین و یانگ، و تئوری عناصر پنچگانه فلز، چوب، آب، آتش و خاک.

کهن الگو یا آرکی تایپ، واژه‌‌‌‏ای است از زبان یونانی، به معنای الگو یا مدلی که از روی آن، چیزی می‌‌‌‏ساختند.

یین و یانگ در چین باستان، مفهوم یگانگی متضادها را دربردارد و در فلسفه دائوییسم، به ترتیب، نامِ نیروهای مادینه و نرینه جهان است.

در نگرش طب چینی سنتی، تعادل، هدف اساسی است. خواص سرد و نرمیِ یین، باید با گرما و سختیِ یانگ درتعادل باشند. در این نوع شیوه نگرش، هر عضو بدن با یکی از پنج عنصرِ موجود در طبیعت مطابقت دارد.

بیماری وقتی اتفاق می‌‌‌‏افتد که این عناصر خارج از تعادل هستند. خیلی زیاد بودنِ یک عنصر، نوعی حالت مازاد است. خیلی کمِ آن، یک کمبود است. وقنی انرژی چی مسدود شد، باعث رکود می‌‌‌‏شود.

در نظریه عناصر پنجگانه، پنج عضو اصلی بدن، هرکدام با یکی از این عناصر مرتبط هستند. (Illustration Almroth  Jens)
در نظریه عناصر پنجگانه، پنج عضو اصلی بدن، هرکدام با یکی از این عناصر مرتبط هستند.
(Illustration Almroth Jens)

قلب نماینده عنصر آتش است.مسلماً باور چینی‌‌‌‏ها این نبوده است که شعله‌‌‌‏ای در قلب وجود دارد، بلکه این به‌‌‌‏جای استعاره‌‌‌‏ای به‌‌‌‏کارمی‌‌‌‏رود که تشخیص و درمان را تکمیل می‌‌‌‏کند. برای مثال، فراموشی، نشانه حرارت مازادِ قلب است. نارسایی احتقانی قلب، نتیجه کمبود جنبه یانگ قلب است.

فقط قلب نیست که اثری از آگاهی در خود دارد، بلکه مِریدیِن طب سوزنی به‌‌‌‏نام «کانال آتش» وجود دارد که به قلب مربوط است. این کانال در امتداد دست‌‌‌‏تان، از ناحیه زیربغل تا نوک انگشت کوچک‌‌‌‏تان، ادامه دارد.

در طب چینی، هر مریدین را یک «گذرگاه انرژی» درنظرمی‌‌‌‏گیرند؛ که از طریق آنها چی «انرژی حیاتی»، به تمامی بخش‌‌‌‏های مختلف بدن جریان می‌‌‌‏یابد. این سیستم مریدین را می‌‌‌‏توان «شبکه توزیع انرژی» درنظرگرفت. مریدین‌‌‌‏ها در سطح بدن نیستند، بلکه در داخل آن به‌‌‌‏وفور وجود دارند. ۱۲ مریدین اصلی وجود دارد و هر مریدین، در طول مسیر خودش، تعداد زیادی نقاط طب سوزنی دارد. هر مریدین، یک جفت یین و یانگ دارد؛ به‌‌‌‏طوریکه شش مریدین یانگ «سه مریدین یانگ در دست و سه مریدین یانگ در پا» و شش مریدین یین « سه مریدین یین در دست و سه مریدین یین در پا » در بدن وجود دارد.

ارتباط نمادین دیگر با قلب، رنگ قرمز است. خون، به وضوح با این رنگ مرتبط است، ولی تعدادی از گیاهانی که عموماً برای درمان قلب استفاده می‌‌‌‏شوند نیز، قرمز هستند؛ مثل، عناب یا «دا زائو»، جین سنگ و گوجی‌‌‌‏بری‌‌‌‏ها.

گوجی‌‌‌‏بری، میوه‌‌‌‏ای است که از زمان باستان، در چین و تبت مصرف می‌‌‌‏شده‌‌‌‏ است؛ و هنوز به‌‌‌‏دلیل ترکیبات مغذی و مفید و خواص درمانی آن، در چین و اخیراً برخی کشورهای غربی استفاده می‌‌‌‏شود.

همچنین، گفته می‌‌‌‏شود که میوه‌‌‌‏های قرمز، حامیِ سلامت قلب هستند. جالب است که پزشکی نوین نیز، طرز تفکر مشابهی را ارائه می‌‌‌‏دهد. متخصصین تغذیه، مصرف میوه‌‌‌‏های قرمز فصلی را ترویج می‌‌‌‏کنند؛ میوه‌‌‌‏هایی مثل انواع توت‌‌‌‏ها و گیلاس‌‌‌‏ها که سرشار از ویتامین C هستند، گوجه‌‌‌‏فرنگی‌‌‌‏های غنی از لیکوپن و هندوانه. زیرا این میوه‌‌‌‏ها در کاهش خطر بیماری‌‌‌‏های قلبی و بهبود عملکرد عروق خونی نقش دارند.

مطمئناً قلب جدا از سایر اعضای بدن نیست. در طب چینی، کل سیستم اعضای بدن متقابلاً با هم مرتبط‌‌‌‏ند؛ و یک درمان مناسب، کل بدن را شامل می‌‌‌‏شود.

ویتل می‌‌‌‏گوید: «اگر قلب درگیر شود، می‌‌‌‏توانید تا حد نسبتا زیادی تضمین کنید که سیستم‌‌‌‏های دیگر بدن نیز درگیر شده‌‌‌‏اند و شما بایستی تمامی جنبه‌‌‌‏های فرد را درمان کنید؛ کمبود جنبه یانگ قلب، کمبود چیِ طحال، کمبود جنبه یین کلیه، همگی می‌‌‌‏توانند همزمان اتفاق بیفتند.»

برای توضیح این نظریه ارتباط متقابل، لا گِرِسا، از یک نقطه طب سوزنی، روی مریدین قلب نام می‌‌‌‏برد که برای درمان میگرن از آن استفاده می‌‌‌‏کند. او می‌‌‌‏گوید: «آن، نقطه طب سوزنی آتش، روی کانال آتش است. در طب سنتی چین، میگرن‌‌‌‏ها، واقعا پیامد بیماری و آسیب کیسه صفرا هستند، و قلب و کیسه صفرا ارتباطی با هم دارند که در آنجا قلب می‌‌‌‏تواند رکودِ مازادِ کیسه صفرا را برطرف کند.»

تمرکز بر پیشگیری

بیماری قلبی- عروقی یکی از دلایل عمده مرگ و میر در جهان است. از آنجایی‌‌‌‏که ژنتیک نقش کمی در پیشرفت مشکلات قلبی بازی می‌‌‌‏کند، متخصصین توافق نظر دارند که اغلب بیماری‌‌‌‏های قلبی به‌‌‌‏دلیل عوامل قابل پیشگیری به‌‌‌‏وجود می‌‌‌‏آیند. هرچند این نظریه در علوم مدرن، نسبتاً جدید است.

در اواخر سال‌‌‌‏های ۱۹۷۰، دکتر دین، اولین دانشمند در زمینه پزشکی غرب بود که، رژیم غذایی، ورزش، و مشاوره گروهی را به‌‌‌‏عنوان راهکارهایی موثر بررسی کرد تا از این طریق مشکلات قلبی را درمان کند. از آن به بعد، مکررا ثابت شده است که تغییراتی در سبک زندگی، می‌‌‌‏توانند باعث پیشگیری و حتی دگرگونی وضعیت بیماری قلبی شوند. برخی از موارد عمده این تغییرات در سبک زندگی، در برنامه اُرنیش گفته شده است.

دین مایکل اُرنیش، پزشکی امریکایی، و رئیس و بنیانگذار موسسه تحقیقات پیشگیری پزشکی است.

همانند برنامه اُرنیش، یکی از ویژگی‌‌‌‏های طب چینی تاکید آن بر پیشگیری از بیماری است. پزشکان چینی می‌‌‌‏دانند مدتها قبل از اینکه قلب فیزیکی بیمار شود، شِن علایم زوال را نشان می‌‌‌‏دهد، مثل اضطراب، ترس، افسردگی، وسواس فکری و بی‌‌‌‏خوابی «علایم روح و روانی آشفته».

برای اینکه شِن سالم باشد، به حسی از تعلق به اجتماع، هدف و انگیزه، و راحتی خیال نیاز دارد- ویژگی‌‌‌‏هایی که اغلب دستیابی به آنها، در دنیای صنعتی و پراسترس امروزی سخت است.

بنابراین پزشکی چینی نسبت به پزشکی غربی، محدوده وسیع‌‌‌‏تری از مشکلات «قلبی» را تشخیص داده و درمان می‌‌‌‏کند.

لا گرِسا می‌‌‌‏گوید: « مطمئناً ما افرادی را که تپش قلب دارند، و همچنین افراد مبتلا به بیماری قلبی پیشرفته و نارسایی قلبی را درمان‌‌‌‏ می‌‌‌‏کنیم؛ ولی این همه آن چیزی نیست که پیرامون مسایل مرتبط با عدم تعادل قلب، در طب چینی به آن دست یافته‌‌‌‏ایم. چیزهای دیگری نیز به فراوانی بین بیماران ما مطرح می‌‌‌‏شوند؛ مثل، عدم اگاهی و بی‌‌‌‏توجهی فرد به احوال خود و انگیزه‌‌‌‏هایش، بی‌‌‌‏خوابی‌‌‌‏، اضطراب و افسردگی.»

ارتباط زبان- قلب

وقتی می‌‌‌‏دانید دنبال چه چیزی هستید، علایم اختلال شِن، به‌‌‌‏سادگی قابل شناسایی است. متون چینی باستان می‌‌‌‏گویند که اول به صورت نگاه کنید. صورتی با یک سیمای باز و روشن و ظاهری گلگون، نشان‌‌‌‏دهنده شِن قوی و گردش خوبِ خون است؛ ولی یک صورت حاکی از نگرانی و رنگ پریده، از وجود مشکلات می‌‌‌‏گوید.

زبان نیز یک نشانه بیرونی است، برای بررسی سلامت روح قلب؛ مثلا، نوک قرمز زبان، نشان‌‌‌‏دهنده گرمای مازادِ قلب است، که اغلب به‌‌‌‏صورت اضطراب و بی‌‌‌‏خوابی خود را نشان می‌‌‌‏دهد.

ارتباط قلب با زبان، ویژگی استعاره‌‌‌‏ای نیز دارد. در طب چینی، نه‌‌‌‏تنها توانایی چشایی ما با قلب مرتبط است، بلکه گفته می‌‌‌‏شود خودِ قلب نیز، مقداری توانایی چشایی دارد.

لا گرِسا می‌‌‌‏گوید: « می‌‌‌‏توانیم با معاینه زبان، به چگونگی عملکرد و وضعیت سلامت قلب، پی ببریم. ما این نظریه را به‌‌‌‏شکل استعاره‌‌‌‏ای، بسط دادیم که مطابق آن، قلب نیز می‌‌‌‏تواند ترکیبات موجود در خون را مزه کند- ترکیباتی همچون، هورمون‌‌‌‏ها، مواد شیمیایی و امثال آن- و بگوید که بقیه بدن، آماده چه چیزی است؟»

اِما ساتی، متخصص طب سوزنی است و صاحب مرکز طب سوزنی سارا سوتا «Blue Buddha Acupuncture Sarasota » در فلوریدا، و بنیانگذار وب سایت Chinese Medicine Living «یک وب سایت اختصاصی برای به‌‌‌‏اشتراک‌‌‌‏ گذاشتن خرد سنتی چین». به گفته او، ارتباط زبان- قلب، به روابط بین ما نیز تعمیم داده می‌‌‌‏شود.

اِما می‌‌‌‏گوید: «به‌‌‌‏وضوح، توانایی صحبت کردنِ ما، تجلی بی‌‌‌‏کم و کاست وضعیت قلب است.»

اخیراً ساتی بیماری را معاینه کرد که چند علامت از روح جریحه‌‌‌‏دار شده‌‌‌‏ی قلب داشت: اضطراب، بی‌‌‌‏خوابی و اندوه شدید. علایم این خانم از یک سال قبل شروع شده بود، یعنی بلافاصله بعد از مرگ پدرش در یک تصادف. او خیلی به پدرش نزدیک بود و پذیرش این حادثه برایش سخت بود.

ساتی می‌‌‌‏گوید: «این زن از خانواده‌‌‌‏ای بود که عادت نداشتند درباره احساسات‌‌‌‏شان صحبت کنند، بنابراین او به خودش اجازه نمی‌‌‌‏داد که برای این فقدان دردناک سوگواری کند.»

به گفته ساتی، علاوه بر گیاه‌‌‌‏درمانی و طب سوزنی برای درمان عدم تعادل قلب او، مهم‌‌‌‏ترین بخش از نسخه درمانی‌‌‌‏اش این بود، که کمک کرد تا بیمارش بتواند درباره احساسات خود صحبت کرده و آنها را تایید کند.

ساتی می‌‌‌‏گوید: «او گاهی در زمان جلسات درمانی‌‌‌‏اش گریه می‌‌‌‏کرد، طب سوزنی اندوه شدیدی را که درون بدنش گیر کرده بود، رها می‌‌‌‏کرد؛ طی این مدت، علایم‌‌‌‏اش ناپدید شدند، سرانجام او توانست درباره پدرش فکر کند و به‌‌‌‏جای اینکه کاملاً دستخوش حزن و اندوه شود، از یادآوری او احساس شادی کند. تمام این مراحل، به سلامت قلبش و تعادل دوباره آن، کمک کرد. بدین ترتیب او توانست بار دیگر احساس شادی کند.»

قلب متعادل

ویتل، یکی از مراجعین اخیرش را که دچار اختلال در شِن قلب خود شده بود، به‌‌‌‏عنوان نمونه مطرح می‌‌‌‏کند: یک زن پنجاه ساله، با اضطراب، تپش قلب و بی‌‌‌‏خوابی شدید که این حالاتش چندین سال طول کشیده است.

ویتل می‌‌‌‏گوید: «شِن، آسودگی خاطر و آرامش را دوست دارد. آن خانم شغلی داشت که او را خیلی مضطرب می‌‌‌‏کرد، و او فهمید وقت‌‌‌‏اش رسیده است که آن کار را ترک کرده و چیزی را پیدا کند که باعث شادی و خوشنودی‌‌‌‏اش شود. تصمیم او برای انتخاب سبک زندگی، تغییر بزرگی بود.»

قطعاً، گزینه انتخابی، همیشه ترک کردن شرایط نیست. در این نمونه‌‌‌‏ها، ویتل بیمارانش را به یادگیری روش‌‌‌‏هایی تشویق می‌‌‌‏کند که آرامش درونی را پرورش می‌‌‌‏دهند؛ به‌‌‌‏طوریکه آنها می‌‌‌‏توانند، استرسی که باید با آن مواجه شوند را بهتر مدیریت کنند.

ویتل می‌‌‌‏گوید: «شما ممکن است چی‌‌‌‏گونگ یا تای‌‌‌‏چی تمرین کنید، یا تمرین‌‌‌‏های تنفسی انجام دهید. ممکن است مجبور شوید رژیم غذایی‌‌‌‏تان را تغییر دهید و مطمئن شوید که قند خون‌‌‌‏تان برای درمان استرس، به‌‌‌‏خوبی تنظیم شده است.»

هیجاناتی مثل ترس، خشم، نفرت، و رنجش می‌‌‌‏توانند به قلب آسیب برسانند؛ درحالی‌‌‌‏که شادی حالت طبیعی است. ولی یک موضوع مهم در فلسفه چینی هست که می‌‌‌‏گوید، همه چیز، در حد اعتدال. متون چینی باستان هشدار می‌‌‌‏هند که شادی زیادی هم می‌‌‌‏تواند به قلب صدمه بزند. لا گرسا می‌‌‌‏گوید: «معادل بهتر آن در انگلیسی، احتمالاً مانیا است.»

مانیا یا شیدایی: دراین اختلال روانی، که عکس افسردگی است، خلق فرد و انرژی او بسیار بالاست که خود را باعلایمی مثل سرخوشی، تحریک‌‌‌‏پذیری و پرکاری نشان می‌‌‌‏دهد.

او در ادامه می‌‌‌‏گوید: «این معادل، هم می‌‌‌‏تواند برای کسی به‌‌‌‏کار رود که دو قطبی است و در فاز مانیک «سرخوشی» قرار دارد، و هم برای هرکسی که سبک زندگی‌‌‌‏اش افراطی و پرریخت‌‌‌‏وپاش است و زیادی سرش را با کارهایش شلوغ می‌‌‌‏کند. هر حالت بیش‌‌‌‏ازحد افراط‌‌‌‏آمیز در فرد، طی مدت زمان طولانی، می‌‌‌‏تواند روی قلب تاثیری منفی داشته باشد.»

در فرهنگ‌‌‌‏های آسیایی، اغلب به پرورش دادن حس صلح و آرامش درونی تاکید می‌‌‌‏شود. این حالتی است که قلب درتعادل است. مثل راهبی که دائماً مراقبه می‌‌‌‏کند، و می‌‌‌‏تواند از امواج خروشانِ هیجانات دنیای اطراف خود، به‌‌‌‏سلامت عبور کند.

اخبار مرتبط

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

عضویت در خبرنامه اپک تایمز فارسی