مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا روز سهشنبه در اطلاعیهای بهداشتی به پزشکان هشدار داد که مراقب موارد تب دنگی باشند، زیرا این بیماری منتقله از پشه میتواند در سراسر جهان شیوع پیدا کند.
مقامات آمریکایی گفتند این ویروس در ماههای اخیر در سراسر جهان و در قاره آمریکا شیوع پیدا کرده است. برخی از کشورها رکورد سالانه موارد ابتلا به ویروس دنگی را شکستهاند و سازمان بهداشت جهانی نیز در ماه دسامبر درخصوص تب دنگی اعلام وضعیت اضطراری کرد.
پیشتر بهرام عیناللهی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ایران از مرگ سه شهروند در پی ابتلا به تب دنگی و ۹۰ مورد گزارش گزش پشه آئدس در ایران خبر داد. از این تعداد به جز پنج نفر، بقیه اخیرا به امارات سفر کرده بودند.
حسین فرشیدی، معاون وزیر بهداشت نیز گفت که با توجه به افزایش سفرها در تابستان از کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس به ایران و «رویت پشه آئدس در شهرهای مختلف کشور از جمله شهرهای استانهای هرمزگان و سیستان و بلوچستان»، انتقال بیماران بدون علامت به کشور باید جدی گرفته شود.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا در بولتن روز سهشنبه خود به پزشکان هشدار داد که مراقب علائم عفونت ویروسی باشند و از بیماران بپرسند که اخیراً به کجا سفر کردهاند. همچنین به پزشکان توصیه شده که درصورت نیاز از بیماران بخواهند آزمایش تب دنگی بدهند.
حدود ۲ هزار و ۲۴۱ مورد ابتلا به دنگی در سال ۲۰۲۴ در ۵۰ ایالت و ۱ هزار و ۴۹۸ مورد دیگر در قلمرو پورتوریکوی آمریکا گزارش شده است. این منطقه در بحبوحه افزایش موارد ابتلا به ویروس دنگی در ماه مارس اعلام وضعیت اضطراری کرد.
در اطلاعیه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا آمده که حدود ۱۰ میلیون مورد ابتلا به ویروس دنگی در آمریکای لاتین گزارش شده که تقریباً دوبرابر کل موارد گزارششده در سال ۲۰۲۳ است.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا در گزارشی جداگانه اعلام کرده که نرخ ابتلا به این ویروس در اکثر کشورهای آمریکای جنوبی و آمریکای مرکزی- از جمله مکزیک و برزیل- بالاتر از حد معمول بوده است. در این گزارش آمده است که ویروس دنگی میتواند در تمام طول سال خطرآفرین باشد اما در برخی مناطق هردو یا پنج سال یکبار شیوع پیدا میکند.
هیچ دارویی بهطور گسترده برای درمان عفونت دنگی وجود ندارد. واکسنها نیز مشکلساز بودهاند، زیرا دنگی با چهار سویه مختلف افراد را درگیر میکنند.
مقامات آمریکا در سال ۲۰۲۱ واکسن تولیدی سانوفی پاستور را توصیه کردند. این واکسن در سه دوز برای محافظت در برابر هر چهار سویه دنگی تولید شده و تزریق آن فقط به کودکان ۹ تا ۱۶ سالهای که شواهد آزمایشگاهی از ابتلای آنها به عفونت زودهنگام حکایت دارند و آنهایی که در مناطق پرخطر مانند پورتوریکو زندگی میکنند، توصیه میشود.
به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا، پزشکان باید مرحله بحرانی دنگی را که تب سیر نزولی در پیش میگیرد و بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت به طول میانجامد، تشخیص دهند. در این مرحله، برخی از بیماران نیازمند مراقبت هستند و درصورتیکه سرم مناسب نزنند نگیرند ممکن است حالشان طی چند ساعت وخیمتر شود.
این مرکز به عموم مردم توصیه میکند که در سفر به مناطقی که تب دنگی در آنها شایع است، ازحشرهکش استفاده کنند، پیراهن و شلوار بلند و گشاد بپوشند، از تهویه مطبوع و توری پنجره استفاده کرده و ظروف حاوی آب راکد را که پشهها در آن زادوولد میکنند تخلیه کنند.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا گفت: «افرادی که قصد انجام سفرهای بینالمللی به مناطق پرخطر یا ویروسخیز را دارند، باید در طول سفر و بعد از آن مراقب نیش پشهها باشند.»
آژانس بهداشت فدرال اعلام کرد از اقدامات دیگر مانند افزایش تستهای آزمایشگاهی برای تشخیص موارد مشکوک به دنگی و آگاهیرسانی به مردم درخصوص این ویروس استفاده میکند.
علائم و نشانهها
تب دنگی که به آن «تب استخوانشکن» هم میگویند، از طریق نیش پشهای به نام آئدس به انسان منتقل میشود.
مقامات بهداشتی میگویند علائم و نشانههای عفونت دنگی در برخی از افراد بروز پیدا نمیکنند اما وقتی علائم ظاهر میشوند، ممکن است با بیماری دیگری مانند آنفلوانزا اشتباه گرفته شوند.
به گزارش کلینیک مایو، علائم معمولاً بین ۴ تا ۱۰ روز پس از گزش پشه آلوده به دنگی ظاهر میشوند. بهطور کلی، این عفونت باعث تب بالای ۴۰ درجه میشود و میتواند علائم دیگری هم داشته باشد.
علائم تب دنگی شامل درد عضلانی، استخوانی یا مفصلی، استفراغ، حالت تهوع، درد پشت چشم، غدد متورم و بثورات پوستی میشوند. در وبسایت کلینیک مایو آمده است که علائم این بیماری در موارد حاد- که بهعنوان «تب خونریزیدهنده دنگی» یا «سندرم شوک دنگی» شناخته میشوند- میتوانند مرگبار باشند.
علائم حاد اغلب پس از فروکش کردن تب ظاهر میشوند و شامل استفراغ مداوم، درد شکمی، خستگی، تنفس سریع، خونریزی از لثه یا بینی، مشاهده خون در مدفوع یا استفراغ، بیقراری، تشنگی، رنگپریدگی، سردی پوست و ضعف میشوند.
دانشکده پزشکی جانز هاپکینز میگوید: «عوارض دنگی حاد میتواند به آسیبدیدگی اندامها، خونریزی شدید و مشکلات تنفسی منجر شود.»
از آنجا که هیچ درمان مشخصی برای دنگی وجود ندارد، تمرکز اصلی ما روی مقابله با علائم درد است. معمولاً برای مقابله با درد استامینوفن تجویز میشود اما سازمان بهداشت جهانی میگوید که نباید از داروهایی مانند آسپرین، ایبوپروفن و دیگر داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی استفاده کنیم، زیرا به خطر تشدید خونریزی دامن میزنند.
براساس مقالهای که در کتابخانه ملی پزشکی منتشر شده است، پاپایا (خربزه درختی) و فرفیون (گیاه آسم) رایجترین گیاهان سنتی مورد استفاده برای درمان تب دنگی هستند. در یک مقاله پژوهشی دیگر نیز به گیاه برگمخملی اشاره شده است.