نویسنده: آندرس کور، کارشناس ارشد علوم سیاسی
این‌روزها پهپادهای جنگنده «وینگمن وفادار» چین توجهات زیادی را به خود جلب کرده‌اند. وینگمن یک نیروافزا است که باید در تعداد زیاد و دوشادوشِ جنگنده‌های سرنشین‌دار و یا برای هدایت ناوگان پهپادهای کوچک‌تر به پرواز درآید. اگر تعداد نیروها زیاد باشد، وینگمن‌ها و پهپادهای کوچک‌تر می‌توانند بسرعت ناوگان جنگنده‌های سرنشین‌دار و پدافند هوایی را از پا دربیاورند.
وینگمن‌ها از موتور جت برخوردارند اما به‌مراتب ارزان‌تر از جنگنده‌های معمولی هستند، زیرا نیازی به خلبان آموزش‌دیده ندارند. شبیه‌سازی نبرد هوایی خلبانان انسانی و هوش مصنوعی، که در حین پرواز یاد می‌گیرند، در سال ۲۰۲۰ به برتری هوش مصنوعی انجامید.
به نظر می‌رسد که آخرین نسخه از پهپاد چینی وینگمن، با نام فی‌هونگ FH-97A، نسبت به نسخه‌های قبلی که در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ معرفی شدند، پیشرفت قابل‌ملاحظه‌ای کرده‌اند.
براساس گزارش‌ها، FH-97A از همتای آمریکایی خود، والکری XQ-58A، سریع‌تر است. برد FH-97A حدود هزار کیلومتر است که برای رسیدن به هر نقطه‌ای از تایوان و همچنین دسترسی به خطوط دریایی شرق تایوان که برای تجهیز جزیره درصورت وقوع جنگ یا محاصره دریایی حیاتی تلقی می‌شوند، کفایت خواهد کرد.
از بین تجهیزاتی که چین در اختیار دارد، FH-97A می‌تواند کل کره جنوبی، دریای شرقی چین، بخش‌هایی از ژاپن و فیلیپین و کل دریای جنوبی چین را از طریق فرودگاه‌ها و جزایر مصنوعی چین تحت پوشش قرار دهد.
از این گذشته، در آینده می‌توان از FH-97A برای حمله به هر نقطه‌ای از خاک آمریکا یا اروپا استفاده کرد، زیرا می‌توان این پهپاد را از روی ناوهای هواپیمابر به‌صورت منجنیقی پرتاب کرد و ارتش آزادی‌بخش خلق برای سوخت‌گیری هوایی آن‌ها نیز برنامه‌هایی دارد. این پهپادها باعث تقویت دیگر نوآوری‌های اخیر (و سرقت‌هایی که از آمریکا داشته) نیروی هوایی ارتش آزادی‌بخش خلق از جمله جنگنده‌ها و بمب‌افکن‌های رادارگریز شده‌اند. از این پهپادها می‌توان در مأموریت‌های هوایی و زمینی، جنگ الکترونیک، شناسایی و اسکورت بمب‌افکن‌ها استفاده کرد.
آمریکا همیشه خلبان‌های آموزش‌دیده‌تر و هواپیماهای پیشرفته‌تری داشته که باعث شده در آسمان نسبت به چین برتری پیدا کند، اما این وضعیت ممکن است دستخوش تغییر شود.
با توجه به عدم نیاز به خلبان و استفاده از برنامه‌های هوش مصنوعی، که برتری خود را نشان داده‌اند، چین می‌تواند در عصر فناوری‌های پیشرفته و تولیدات صنعتی انبوه خود از آمریکا پیشی بگیرد و برتری در آسمان را به شکلی قاطع به ارتش آزادی‌بخش خلق پیشکش کند. این اتفاق برای کشورهایی نظیر تایوان، فیلیپین، ژاپن و هند که تحت فشار نظامی پکن قرار دارند، تبعات آنی و هولناکی به دنبال خواهد داشت.
سلاح‌های لیزری یکی از سامانه‌های دفاعی نویدبخش در برابر پهپادهای چینی هستند. برای نمونه می‌توان به سیستم هلیوس اشاره کرد که در سال ۲۰۲۲ بر روی یک ناوشکن دریایی آمریکایی فعال شد یا سیستم دراگون‌فایر که در ماه ژانویه توسط بریتانیا آزمایش شد.
لیزر دراگون‌فایر می‌تواند با شلیکی دقیق در خط دید خود سیستم مکانیکی پهپادها را مختل کرده یا کلاهک آن‌ها را منفجر کند. هر شلیک ۱۰ ثانیه‌ای کمتر از ۱۰ پوند (۱۲.۶۱ دلار) هزینه دارد که یعنی می‌توان از آن‌ها با یک هزینه ناچیز برای وارد کردن ضربات متوالی به سامانه‌های متخاصم استفاده کرد.
این را با هزینه ۱ میلیون دلاری موشک‌های رهگیر مقایسه کنید که استفاده از آن‌ها در مواجهه با پهپادهای نظامی ارزان ایران، که هرکدام حداکثر ۲ هزار دلار می‌ارزند، حکم هدر دادن پول را دارد. سامانه بریتانیایی قرار است تا سال ۲۰۲۷ در کشتی‌های دریایی این کشور فعال شود و ارتش بریتانیا نیز درحال بررسی استقرار این سامانه است. دانشمندان چینی نیز درحال توسعه سلاح‌های لیزری هستند که از جمله در حوزه فضا کاربرد دارند.
سلاح‌های لیزری می‌توانند موشک‌های بالستیک قاره‌پیما و موشک‌های مافوق‌صوت را بی‌اثر کنند و جنگنده‌های زمینی و هوایی را به زیر آب‌ها بکشانند؛ جایی که لیزرها در آن کارایی ندارند. جنگنده‌های زیردریایی در برابر اهداف زمینی- بجز مواردی که نزدیک ساحل هستند- نسبتاً بی‌اثر خواهند بود. برای نمونه، استفاده گسترده از سلاح‌های لیزری در مورد اوکراین می‌تواند در سال‌های آتی به ایجاد بن‌بست منجر شود.
آمریکا در حال حاضر به لحاظ اقتصادی و نظامی قوی‌ترین ابرقدرت جهان است. بسیاری پا پیش گذاشته‌اند، اما هیچ‌کدام دوام نیاورده‌اند. اشتباهی که به از دست رفتن برتری فناورانه در رقابت با چین یا روسیه منجر شود، می‌تواند به منزله پایان آمریکایی که می‌شناسیم باشد.
دیدگاه ارائه‌شده در این مقاله نقطه نظر نویسنده بوده و لزوماً منعکس‌کننده دیدگاه اپک تایمز نیست.
درباره نویسنده: آندرس کور دارای مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد علوم سیاسی از دانشگاه ییل (۲۰۰۱) و مدرک دکترای دولتی از دانشگاه هاروارد (۲۰۰۸) است. او از مدیران شرکت تحلیلی کور و ناشر مجله ریسک سیاسی است و تحقیقات گسترده‌ای در آمریکای شمالی، اروپا و آسیا انجام داده است. «تمرکز قدرت: نهادینه‌سازی، سلسله‌مراتب و هژمونی» (۲۰۲۱) و «قدرت‌های بزرگ، راهبردهای بزرگ: بازی جدید در دریای چین جنوبی» (۲۰۱۸) آخرین کتاب‌های او هستند.
