لری الدر، فعال و تحلیلگر آفریقایی- آمریکایی مستند جدیدی به نام «خودروهای برقی: خوب، بد، زشت» ساخته است که به موشکافی مزایا و معایب خودروهای برقی میپردازد.
این مستند صرفاً یک فیلم تبلیغاتی سطحی برای صنعت خودروسازی نیست، اگرچه بخشی از این مستند به تعریف و تمجید از فناوری خودروهای برقی و مزایا و ظرفیت بالقوه آن اختصاص دارد.
با یک مستند ۹۰ دقیقهای روشنگرانه، آموزشی و سرگرمکننده سروکار داریم که تماشای آن برای کسانی که میخواهند آگاهی خود را در زمینه انرژی بالا ببرند و درباره خوب یا بد بودن خودروهای برقی تصمیمگیری کنند، ضروری است.
مستند الدر این پرسش جدی را مطرح میکند که سیاستگذاران در کشورهای مرفه درحال تدوین سیاستهای «سبز» هستند که به نقض حقوق بشر و تخریب محیطزیست در کشورهای فقیر و درحالتوسعه دامن میزند؛ کشورهایی که مواد معدنی و فلزات کمیاب لازم برای خودروهای برقی از خاک آنها استخراج میشود.
انرژی بادی و خورشیدی همچنان مشکلات خاص خود را دارند، زیرا این منابع فقط بهصورت مقطعی برق تولید میکنند و قابل اطمینان نیستند. این موضوع توجه قانونگذاران فدرال را به خود جلب کرده است. سنای آمریکا نیز با استناد به مشکلات زیرساختهای انرژی و آمادگی مصرفکنندگان، تصمیم به بررسی قطعنامهای گرفته که میتواند الزام استفاده از خودروهای برقی در کالیفرنیا را لغو کند.
«خودروهای برقی: خوب، بد، زشت» که لری الدر، نویسنده و تحلیلگر سیاسی، بهعنوان راوی در آن حضور دارد، تخریب محیطزیست و نقض حقوق بشر به وسیله استخراج مواد لازم برای خودروهای برقی را به تصویر میکشد و تحلیلی جامع از معایب و مزایای خودروهای برقی ارائه میکند.
منابع زمین محدود هستند
مستند الدر به بینندگان آموزش میدهد که مواد معدنی و فلزات کمیاب لازم برای حمایت از «گذار انرژی» در خودروهای برقی، توربینهای بادی، پنلهای خورشیدی و باتریها از طریق کشورهای بیثبات مانند چین، چند کشور فقیر آفریقایی و دیگر کشورها تأمین میشوند. این کشورها قوانین کار ضعیف و محدودی دارند و محیطزیستشان را کنترل نمیکنند. از اینرو، تولید مواد معدنی و استخراج فلزات کمیاب لازم برای گذار به «انرژی پاک» باعث تخریب جدی محیطزیست و بروز پیامدهای اجتماعی ناگوار شده است.
تمام این کارها صرفاً برای حمایت از تولید برق «پاک» در کشورهای مرفه انجام میگیرد.
نرخ استخراج و نسبت ذخایر به تولید در مورد بسیاری از مواد معدنی و فلزات کمیاب، که برای گذار به «انرژی پاک» انجام میگیرد، نگرانکننده بوده و بیشتر این منابع طبیعی رو به اتمام هستند. این موضوع از احتمال ناپایداریِ سیاست حمایت مالی از انرژیهای «سبز» حکایت دارد. از این گذشته، حتی کشورهایی نیز که بیشترین ذخایر را دارند، در افزایش تولید برای تأمین نیاز آیندگان با مشکل مواجه هستند.
- لیتیوم: در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۴۰ هزار تن لیتیوم در کل جهان استخراج شد که تقریباً سهبرابر بیشتر از نرخ استخراج در سال ۲۰۲۰ است. آژانس بینالمللی انرژی پیشبینی کرده که نرخ تقاضای لیتیوم تا سال ۲۰۳۰ به ۴۵۰ هزار تن در سال افزایش مییابد. بهرغم وجود منابع عظیم لیتیوم در سطح جهان، تولید این فلز همچنان یک چالش بزرگ است.
- کبالت: در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۸۰ هزار تن کبالت در سطح جهان استخراج شد که بیشترین میزان استخراج در طول تاریخ بوده است. جمهوری دموکراتیک کنگو بزرگترین تولیدکننده این فلز بوده و ۷۴ درصد از کل کبالت جهان را به خود اختصاص داده است. این درحالی است که کنگو در رابطه با مقوله کودکان کار و شرایط نامناسب کاری در بخش معدن با مشکلات زیادی دستوپنجه نرم میکند.
باتری معمولی خودروی برقی تسلا در مدلهای سدان به استخراج مقدار قابلتوجهی مواد خام نیاز دارد که از جمله میتوان به لیتیوم، کبالت، نیکل، منگنز، مس، آلومینیوم، گرافیت، و فولاد، پلاستیک و دیگر فلزات لازم برای ساخت بدنه باتری اشاره کرد.
الدر در این مستند با اشاره به «مواد معدنی خونین» ابراز نگرانی میکند؛ موادی که عمدتاً از خاک کشورهای درحالتوسعه و در مناطقی استخراج میشوند که تاکنون هیچ سیاستگذار و خریداری از آنها بازدید نکرده است.
استخراج و تصفیه مواد خام برای تأمین ملزومات باتریهای خودروهای برقی، انرژی بادی و خورشیدی، مواد اولیه بسیار زیادی میطلبد. وزن کلی مواد خامی که برای تهیه یک باتری استخراج و فرآوری میشوند، بسته به اندازه باتری، ترکیبات شیمیایی موجود و کیفیت استخراج، با احتساب لایههای سطحی مواد استخراجی و سنگهای باطله بین ۲۲ تا ۴۵ تن برآورد میشود.
سیاستگذاران حامی «آلایندگی صفر» در همین چند کشور مرفهی که با اعمال مقررات سختگیرانه، پرداخت یارانههای ترجیحی و کنار گذاشتن منابع ثابت و مطمئن برق از جمله زغالسنگ، انرژی هستهای و گاز طبیعی، باعث ایجاد اخلال در تأمین بیوقفه برق شدهاند، باید مستند الدر را تماشا کنند.
کسانی که مستند «خودروهای برقی: خوب، بد، زشت» را تماشا میکنند، متوجه میشوند که چگونه بعضیها با سوءاستفاده از کشورهای درحالتوسعه از ساخت خودروهای برقی پاک و سبز حمایت میکنند. به این ترتیب، بیننده میتواند داوری کند که آیا اقتصاد جهانی و محیطزیست توانِ تحمل خودروهای برقی برای پاسخگویی به نیاز حملونقل همگان را دارد یا این فناوری صرفاً به نفع یک اقلیت محدود است.
مستند «خودروهای برقی: خوب، بد، زشت» از روز ۲۳ مه در پلتفرم گنجینگ ورلد به نمایش درمیآید.
دیدگاه ارائهشده در این مقاله نقطه نظر نویسنده بوده و لزوماً منعکسکننده دیدگاه اپک تایمز نیست.
رونالد استاین، مهندس، مشاور ارشد سیاستگذاری در زمینه اطلاعرسانی درباره انرژی در مؤسسه هارتلند و نویسنده همکار کتاب «سوءاستفاده از انرژی پاک» است که نامزد دریافت جایزه پولیتزر شده بود.