هیدروژن‌درمانی به شکل قابل‌توجهی بیماری‌های ریوی ناشی از التهاب را بهبود می‌بخشد.
بیماری‌های تنفسی در پاییز و زمستان شایع هستند. هیدروژن‌درمانی که محبوبیت روزافزون پیدا کرده است، به بهبود سلامت ریه‌ها و جلوگیری از خطر کمک می‌کند.
استنشاق هیدروژن به کاهش التهاب ریه، بیماری انسدادی ریوی مزمن، فیبروز ریه و تسکین آسم کمک می‌کند و برای سندرم دیسترس حاد تنفسی و دیگر عارضه‌ها نیز سودمند است.
هیدروژن‌درمانی با درمان سنتی تفاوت دارد و رویکرد جدید طب مدرن محسوب می‌شود. هیدروژن به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی قدرتمند خود می‌تواند رادیکال‌های آزاد مضر را به‌صورت گزینشی خنثی کند، بویژه آن‌هایی را که باعث التهاب شدید و آسیب سلولی می‌شوند.
از این‌رو، هیدروژن‌درمانی می‌تواند بیماری‌های ریوی ناشی از التهاب را با تکیه به اثرات درمانی قابل‌توجهی که دارد بهبود بخشد.
۱. آسیب حاد ریوی و سندرم دیسترس تنفسی
آسیب حاد ریوی و نوع شدیدتر آن، که سندرم دیسترس حاد تنفسی نامیده می‌شود، عوارض و نرخ مرگ‌و‌میر بالایی دارد. هیدروژن‌درمانی، دیسترس تنفسی یا تنگی نفس را که به دلیل التهاب شدید ایجاد می‌شوند، به شکل قابل‌توجهی تسکین می‌دهد.
مطالعه موش‌های مبتلا به آسیب حاد ریوی نشان داد که استنشاق هیدروژن نرخ بقای موش‌ها را تا ۸۰ درصد افزایش می‌دهد، آسیب ریوی ناشی از لیپوپلی‌ساکارید را کاهش داده و ترشح سیتوکین‌های التهابی را در موش‌های لیپوپلی‌ساکارید به حداقل می‌رساند.
بسیاری از مطالعات بالینی و پیش‌بالینی از تأثیر سودمند هیدروژن در بیماری‌های مختلف از جمله کووید-۱۹ حکایت دارند. از این‌رو، درمان مؤثر با استنشاق گاز هیدروژن می‌تواند کار بیمارستان‌ها را سبک‌تر کند و شدت بیماری را در افراد مبتلا به کووید-۱۹ کاهش دهد.
۲. بیماری انسداد ریوی مزمن و آسم
مشکل اصلی بیماری انسداد ریوی مزمن و آسم، التهاب مزمن و آسیب اکسایشی است. ارزیابی بالینی ۱۰ بیمار مبتلا به آسم و ۱۰ بیمار مبتلا به انسداد ریوی مزمن نشان داد که ۴۵ دقیقه استنشاق هیدروژن، التهاب مجاری تنفسی بیماران را کاهش می‌دهد.
۳. فیبروز ریه
فیبروز ریه بیماری چالش‌برانگیزی است که باعث ضخیم شدن بافت ریه می‌شود. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که استنشاق هیدروژن از وخیم‌تر شدن عملکرد تنفسی و فیبروز آلوئولی (کیسه‌های هوایی) در موش‌های مبتلا به آسیب ریه جلوگیری می‌کند. هیدروژن باعث افزایش هوارسانی و افزایش انطباق آلوئولی می‌شود. این نشان می‌دهد که هیدروژن در فیبروز ریه- که بسختی درمان می‌شود- تأثیر درمانی خوبی دارد.
اصول هیدروژن‌درمانی
دلیل اصلی اثربخشی هیدروژن‌درمانی در بیماری‌های مختلف ریوی این است که هیدروژن یک آنتی‌اکسیدان خاص‌پسند است و به‌صورت گزینشی رادیکال هیدروکسیل- سیتوتوکسیک‌ترین (قابلیت سمیت سلولی) گونه‌های اکسیژن فعال- را خنثی و به‌طور مؤثر از سلول‌ها محافظت می‌کند. تاکنون گزارشی مبنی بر عوارض جانبی هیدروژن‌درمانی ارائه نشده است.
از این گذشته، هیدروژن به دلیل انتشار سریع در بین غشاها، که به اندازه مولکولیِ کوچک آن مربوط می‌شود، به گونه‌های اکسیژن فعال سیتوتوکسیک دسترسی پیدا کرده و با آن‌ها واکنش می‌دهد و بدین ترتیب از آسیب اکسایشی جلوگیری می‌کند.
کاربردهای هیدروژن‌درمانی
افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن بویژه بیماران مبتلا به انسداد ریوی مزمن و آسم اغلب متوجه می‌شوند که ظرفیت تنفسی آن‌ها بهبود پیدا کرده و علائم‌شان نیز در پی استنشاق گاز هیدروژن به شکل قابل‌توجهی کاهش یافته است.
دو راه برای انجام هیدروژن‌درمانی
۱. استنشاق هیدروژن. دستگاه‌های استنشاق هیدروژن برای بعضی از مشکلات حاد تنفسی در دسترس هستند. این دستگاه‌ها به بیماران اجازه می‌دهند گاز هیدروژن را به‌طور مستقیم و هربار به مدت ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت استنشاق کنند. این درمان نتایج خوبی برای بیماران تنفسی، افراد مبتلا به آسم مزمن و آسیب حاد ریوی به ارمغان آورده است.
۲. نوشیدن آب هیدروژنه. نوشیدن آب هیدروژن به اندازه استنشاق آن اثربخش نیست، اما اثرات ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی ویژه‌ای دارد که به حمایت از سلامت ریه‌ها کمک می‌کنند.
مطالعه انتشاریافته در نسخه نوامبر «طب و زیست‌شناسی رادیکال‌های آزاد» نشان داد که آب هیدروژنه التهاب مجاری هوایی را در بیماران مبتلا به آسم کاهش می‌دهد. آب هیدروژنه همچنین می‌تواند میکروبیوتای روده را تعدیل کند.
یک مطالعه بالینی تصادفی دوسوکور نشان داد که نوشیدن روزانه ۱.۵ لیتر آب هیدروژنه به مدت چهار هفته باعث افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی شده و واکنش‌های التهابی را در بزرگسالان سالم به حداقل می‌رساند.
هیدروژن‌درمانی مقوله جدیدی است و تحقیقات آتی اطلاعات بیشتری در اختیار ما می‌گذارند. هیدروژن‌درمانی، به‌عنوان یک درمان ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی، بی‌خطر و مؤثر است و به درمان بیماری‌های سیستمیک کمک می‌کند، اما به افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن توصیه می‌شود که با مشورت پزشک هیدروژن‌درمانی کنند.
هیدروژن‌درمانی رهاورد جدیدی در حوزه سلامت تنفسی محسوب می‌شود. اگر بتوانیم در آینده مدیریت بهتری در قبال بیماری‌های ریوی داشته باشیم، شکی نیست که می‌توانیم علائم آن‌ها را بهبود بخشیم و کیفیت زندگی را ارتقا دهیم.
