رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در واکنش به گزارش مؤسسه «علوم و امنیت بینالمللی»، اعلام کرد که جمهوری اسلامی باید توضیحاتی درباره تونلهای ساختهشده در اطراف سایت هستهای نطنز ارائه دهد.
رافائل گروسی روز چهارشنبه ۲۳ آوریل با تأکید بر لزوم شفافیت هستهای گفت: همه کشورها موظفاند پیش از ساخت تأسیسات در اطراف سایتهای هستهای، آژانس را مطلع کنند، اما جمهوری اسلامی با اتخاذ رویکردی «منحصر به فرد در جهان»، خود را از این الزام مستثنا میداند.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه اظهار داشت: «وقتی از مقامهای جمهوری اسلامی درباره هدف این تأسیسات سؤال میکنیم، در پاسخ میگویند که این موضوع به ما ارتباطی ندارد.»
رافائل گروسی همچنین هشدار داد که احتمال ذخیره مواد پنهان در این تأسیسات وجود دارد، اگرچه تأکید کرد که آژانس تا دریافت اطلاعات دقیق، از هرگونه گمانهزنی پرهیز خواهد کرد.
مؤسسه «علوم و امنیت بینالمللی»، روز چهارشنبه ۲۳ آوریل، طی گزارشی، اعلام کرد که تصاویر ماهوارهای جدید حاکی از آن است که جمهوری اسلامی با ایجاد محیطی با دیوارهای امنیتی بلند، در حال تکمیل ساخت این تأسیسات زیرزمینی است که در زیر کوه «کلنگگزلا» قرار دارند.
دیوید آلبرایت، رئیس این مؤسسه، اعلام کرد که سطح پیشرفت این پروژه نشان میدهد تونلها ممکن است بهزودی وارد مرحله عملیاتی شوند. او همچنین افزود که «ممانعت ایران از ورود بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به این سایتها، نگرانیها درباره استفاده احتمالی از این تأسیسات برای ذخیره اورانیوم غنیشده یا سانتریفیوژهای پیشرفته را افزایش داده است.»
بهگفتۀ آلبرایت، «این تونلها در عمق بسیار بیشتری، در قیاس با تأسیسات غنیسازی فردو در نزدیکی قم، در حال ساخت هستند.»
این گزارش همچنین اشاره کرد که ضلع شمالی این محیط امنیتی به حلقه حفاظتی تأسیسات نطنز متصل میشود.
این تحولات در حالی رخ میدهد که تهدیدات آشکار و ضمنی آمریکا و اسرائیل در مورد حمله احتمالی به تأسیسات هستهای جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد و نشست بعدی مذاکرات در مسقط، پایتخت عمان روز شنبه ۲۶ آوریل برگزار خواهد شد.
واکنش وزیر خارجه جمهوری اسلامی
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، ساعاتی پس از انتشار گزارش مربوط به تونلهای مشکوک در نطنز، در شبکه اجتماعی ایکس واکنش نشان داد و آن را تلاشی سازمانیافته از سوی اسرائیل و برخی جریانهای بانفوذ برای تخریب مسیر مذاکرات خواند.
او همچنین مدعی شد که فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی شفاف و زیر نظر آژانس بینالمللی انجام میشود و افزود که دستگاههای امنیتی کشور با توجه به تهدیدات و تجربیات پیشین، در حالت آمادهباش کامل هستند.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در ادامه نوشت «همچنین میتوان انتظار داشت کسانی که همواره به دنبال فریب افکار عمومی هستند، این بار نیز ادعاهای خیالی، همراه با ارائه تصاویر ماهوارهای ترسناک، مطرح کنند.» و در آخر مدعی شد که «میلیگرم به میلیگرم از اورانیوم غنی شده در ایران تحت نظارت کامل و مستمر آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.»
پیش از انتشار گزارش مؤسسه «علوم و امنیت بینالمللی»، محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، روز سهشنبه ۲ اردیبهشت در نشست ستاد فرماندهی کل سپاه پاسداران با اشاره به نگرانیها درباره آسیبپذیری سایتهای هستهای کشور، تأکید کرده بود که «تدابیر و اقدامات حفاظتی برای این مراکز همچنان در حال اجراست.»
رویترز در گزارشی نوشت که بهنظر میرسد اظهارات اخیر محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، درباره نگرانی از آسیبپذیری برنامه هستهای کشور در برابر «تهدیدات دشمن»، به اقدامات جدیدی نظیر احداث حصار و استقرار تدابیر امنیتی گسترده در اطراف مجموعه تونلهای زیرزمینی مرتبط باشد.