شماری از ایرانی – آمریکاییهای ساکن این کشور با امضای نامهای خطاب به آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالات متحده، نسبت به انتشار مطلبی در صفحه اینستاگرام فارسی وزارت خارجه آمریکا و معرفی فائزه هاشمی به عنوان «مدافع زنان در سراسر ایران»، انتقاد کرده و خواهان حذف این مطلب شدند.
ماجرا از آنجا آغاز شد که صفحه رسمی «وزارت امور خارجه ایالات متحده به فارسی» در اینستاگرام از هشتم مارس که روز جهانی زن نامیده شده، به صورت متناوب تصویر زنان ایرانی مانند نیلوفر حامدی و الهه محمدی، نرگس محمدی، فاطمه سپهری و چند زن دیگر را منتشر کرد و آنها را تاریخساز، شجاع و مبارز آزادی و برابری خواند.
اما روز جمعه این صفحه، تصویری از فائزه هاشمی منتشر کرد و نوشت که او شجاعانه در دفاع از حقوق دیگران مبارزه کرده است و فائزه هاشمی را «مدافع زنان در سراسر ایران» نامید.پس از آن تعداد زیادی از ایرانیان در شبکههای اجتماعی نسبت به این اقدام واکنش نشان دادند. منتقدین، فائزه هاشمی را جزئی از خانواده جمهوری اسلامی دانستند و معتقد بودند که او تنها خواستار اصلاحات جزئی در حکومت است و وزارت خارجه آمریکا در صدد چهرهسازی و مطرح کردن دختر هاشمی رفسنجانی است.
پس از آن نیز شماری از ایرانی – آمریکاییان با ارسال نامهای به آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، عنوان کردند که «علیاکبر هاشمی رفسنجانی، پدر فائزه هاشمی، رئیس جمهور پیشین و از چهرههای کلیدی رژیم جمهوری اسلامی، به اعمال فاسد و سرکوب مخالفان شهرت دارد. او همچنین به دست داشتن در ترورهای مخالفان در خارج از ایران متهم شده است.»
آنها همچنین خانواده هاشمی رفسنجانی را متهم کردند که از قدر سیاسی خود برای منافع شخصی سوء استفاده کردهاند و نوشتند: «خانم هاشمی رفسنجانی نیز در رسواییهای مختلف دست داشته و از ثروت، قدرت سیاسی و ارتباطات خانوادهاش بهرههای زیادی برده است.»
In a letter to @SecBlinken, ۸۵ #Iranian Americans have expressed profound concern regarding an offensive Instagram post by @USABehFarsi, in which Faezeh Hashemi Rafsanjani, a corrupt regime oligarch, has been portrayed as the “defender of women throughout #Iran.”
— Reza Behrouz (@RBehrouzDO) March 23, 2024
CC:… pic.twitter.com/f6H83TkTSV
در این نامه که به امضا بیش از ۸۰ نفر رسیده به زندانی شدن فائزه هاشمی نیز اشاره شده و آمده است: «در حالی که ما اهمیت حقوق بشر را تصدیق میکنیم و با زندانی شدن او مخالفیم چرا که جمهوری اسلامی فاقد روند عادلانه در نظام قضایی است و حقوق بشر را به طور معمول نقض میکند، با این حال باید بدانیم که زندانی شدن او به تنهایی او را از اقدامات گذشتهاش تبرئه نمیکند یا او را به مدافع مناسبی برای زنان ایران تبدیل نمیکند. رژیم جمهوری اسلامی به طور معمول افراد درون تشکیلات خود را به دلیل اختلافات جزئی زندانی میکند و به نظر میرسد وضعیت خانم هاشمی رفسنجانی بخشی از یک جنگ قدرت داخلی است، نه تعهد واقعی هر یک از طرفین به عدالت.»
فائزه هاشمی چند روز بعد از آغاز خیزش سراسری در ایران پس از جانباختن مهسا امینی و به دنبال حضور در اعتراضات خیابانی بازداشت شد، همان زمان خبرگزاری تسنیم که وابسته به سپاه پاسداران است دلیل بازداشت او را «تحریک اغتشاشگران به اعتراضات خیابانی» عنوان کرد. وکیل او چندی بعد خبر داد که وی به ۵ سال حبس محکوم شده و چندی بعد نیز سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی تایید کرد که دختر هاشمی رفسنجانی در یک پرونده به ۱۵ ماه و در پرونده دوم به ۳۷ ماه حبس تعزیری محکوم شده است و در حال تحمل مجازات حبس است.
امضاکنندگان نامه به بلینکن همچنین تأکید کردند که باعث نگرانی است که وزارت امور خارجه آمریکا فردی با چنین سابقه به عنوان مدافع زنان ایرانی تأیید و ارتقا دهد و از او خواستهاند که این پست «توهینآمیز» را حذف کند.
در همین حال سعید قاسمینژاد، مشاور ارشد در بنیاد دفاع از دموکراسی با انتشار مطلبی در صفحه ایکس خود نوشت: «همین فائزه هاشمی اگر به فرض محال فردا روزی بیاید و از یک انقلاب ملی برای ساختن یک دولت ملی به رهبری شاهزاده حمایت کند، مورد خشم دستاندرکاران صفحه فوقالذکر قرار میگیرد چرا که سیاست حاکم بر این جریان، تداوم دولتی ضدملی در ایران، با یا بدون جمهوری اسلامی است که مانع از دستیابی ایرانیان به جایگاه شایستهشان شود والا عاشق چشم و ابروی آلرفسنجانی نیستند، آنچه میخواهند فلاکت و ذلت ایرانیان است.»
همین فائزه هاشمی اگر به فرض محال فردا روزی بیاید و از یک انقلاب ملی برای ساختن یک دولت ملی به رهبری شاهزاده حمایت کند، مورد خشم دستاندرکاران صفحه فوقالذکر قرار میگیرد چرا که سیاست حاکم بر این جریان تداوم دولتی ضدملی در ایران، با یا بدون جمهوری اسلامی، است که مانع از دستیابی… pic.twitter.com/W9DRthVynN
— Saeed Ghasseminejad (@SGhasseminejad) March 22, 2024
صبا بختیاری، خواهر منوچهر بختیاری که فرزندش پویا در اعتراضات آبانماه سال ۹۸ توسط نیروهای امنیتی کشته شد و او نیز به جرم دادخواهی اکنون زندانی است نیز با انتشار ویدئویی از فائزه هاشمی مربوط به ۵ سال پیش که در آن عنوان میکند به دنبال براندازی نیست در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «فائزه هاشمی چگونه میتواند خودش و منافع خانوادهاش که ۴۵ سال بردهاند و خوردهاند را براندازی کند.»
توضیح اش بسیار ساده است :
— Saba.Bakhtyari (@SabaBakhtyari) March 23, 2024
فائزه هاشمی چگونه می تواند خودش و منافع خانواده اش که ۴۵ سال برده اند و خورده اند را براندازی کند#مرگ_بر_اصلاحات#مرگ_بر_جمهوری_اسلامی pic.twitter.com/6dvgFbxfTH
اما برخی دیگر از کاربران شبکههای اجتماعی وضعیت فعلی فائزه هاشمی و تقابل او با جمهوری اسلامی را مورد توجه قرار دادند، مانند یک حساب کاربری در شبکه اجتماعی ایکس که نوشته بود: «در اشتباه وزارت امور خارجه آمریکا شکی نیست و اغلب ما از فائزه هاشمی و خانواده آخوندها دل خوشی نداریم، اما پروندههای فائزه در اسناد هک شده عدالت علی نشان از برانداز بودن اوست! زنهای چادری در حرکتدادن قشر خاکستری خصوصاً مؤمن بیسواد نقش مؤثری دارند!»
نظر نامحبوب:
— Ma.Ni.Sa (@NakedAkhoond) March 22, 2024
در اشتباه وزارت امور خارجه آمریکا شکی نیست و اغلبمان از #فائزه_هاشمی و فک و فامیل آخوندها دل خوشی نداریم ، اما پروندههای فائزه در اسناد هک شده عدالت علی نشان از برانداز بودن اوست!
زنهای چادری در حرکت دادن قشر خاکستری خصوصاً مومن بیسواد نقش موثری دارند!…
بسیاری از منتقدان عملکرد اکبر هاشمی رفسنجانی و نقش او از ابتدای انقلاب ۵۷ و پس از آن در جمهوری اسلامی را یادآور میشوند و به این موضوع اشاره میکنند که هیچگاه فائزه هاشمی عملکرد پدرش را نقد نکرد است.
در همین رابطه مریم بنیهاشمی، فعال حقوق بشر در گفتگو با تلویزیون ایران اینترنشنال تأکید کرد که «فائزه هاشمی فرصت این را داشته است که خود را از جنایات پدرش تبرئه کند یا از این جنایات انتقاد کند اما این کار را نکرده است.»
هر چند انتقادهای فراوانی از دست علیه عملکرد خانواده هاشمی رفسنجانی مطرح میشود و هیچگاه نیز فائزه هاشمی به اشتباه بودن عملکرد پدرش چه در دوران ریاستجمهوری و چه پس از آن اذعان نکرده است اما سخنان او طی سالهای اخیر نیز قابل توجه هستند.
در اسفندماه سال ۱۴۰۰ فائزه هاشمی با انتقاد از سیاستهای مقامهای جمهوری اسلامی در قبال چین و روسیه عنوان کرد که «ایران به عامل بی جیره و مواجب چین و روسیه تبدیل شده است و قدمبهقدم در حال تبدیل شدن به مستعمره چین و روسیه هستم.»
او ضمن انتقاد از رفتار مسئولان جمهوری اسلامی درباره حمله روسیه به اوکراین گفت که «به جای اینکه پوتین را زیر سؤال ببریم و جنگ و تجاوز را محکوم کنیم در کنار روسیه قرار گرفتیم و به جای اینکه پوتین را زیر سؤال ببریم، مقصر حمله نظامی روسیه به اوکراین را آمریکا میدانیم.»
فائزه هاشمی همچنین با انتقاد از سیاست غربستیزی جمهوری اسلامی ادامه داد: «تا چه زمانی میخواهیم به دلیل اینکه حمایت مردم را ندارم به اینها [چین و روسیه] باج بدهیم که حکومتمان را حفظ کنیم.»
همچنین در اول مهرماه سال ۱۴۰۰ و همزمان با آغاز اعتراضات سراسری در ایران فیل صوتی از فائزه هاشمی منتشر شد که هر چند در این فایل صوتی باز هم از دوران ریاستجمهوری پدرش و خاتمی تمجید میکند؛ اما تأکید میکند که دیگر خواهان حکومت دینی نیست و این مردم هستند که باید تصمیم بگیرند حکومت سلطنت یا حکومتی دیگر میخواهند.
او در بخش دیگری از این فایل صوتی اذعان میکند که «جمهوری اسلامی یعنی ما، شاه را روسفید کردیم. شاید یک هزارم این کارهایی که در این سالها انجام شده است در زمان شاه انجام نشده؛ بنابراین اگر مردم خواهان بازگشت پهلوی باشند من با این موضوع مشکلی ندارم زیرا در مقام مقایسه ما شاهزاده از ما بدتر نیست بلکه ما به عنوان آقازادههای این نظام خیلی بدتر از آقازادههای نظام گذشته عمل کردهایم.»