نویسنده: میلتون ازراتی
تعرفههای دولت ترامپ برای هیچکسی تعجبآور نبود، اما پکن و کل جهان را حیرتزده کرد.
حتی وقتی که کاخ سفید برای تمام تولیدکنندگان خارجی تعرفه گذاشت و هزینه زندگی آمریکاییها را افزایش داد، دونالد ترامپ بهطور تلویحی از دیگر کشورها خواست که خودشان را با لغو محدودیتهای تجاری تحمیلی به آمریکا از شر تعرفههای «متقابل» برهانند.
رژیم کمونیستی چین بهجای قبولِ این دعوت، راه مقابله را در پیش گرفته است. این کشور بهسرعت برای تمام کالاهای وارداتی آمریکا تعرفه گذاشت، تحریمهایی را علیه شرکتهای آمریکایی وضع کرد و محدودیتهایی برای صادرات عناصر خاکی کمیاب در نظر گرفت. ترامپ نیز با اعمال تعرفههای بیشتر در قبال کالاهای چینی و تعلیق ۹۰ روزه تعرفه دیگر کشورها واکنش نشان داد. کاخ سفید علناً چین را هدف گرفته است.
وضعیت فعلی واشینگتن و پکن به این صورت است. ترامپ پس از اعمال تعرفه ۲۰ درصدی در قبال واردات کالاهای چینی به آمریکا، که اطلاعیه آن در اوایل ماه آوریل منتشر شد، یک تعرفه ۳۴ درصدی دیگر نیز وضع کرده است. پکن نیز تعلل نکرد و تعرفه کالاهای وارداتی آمریکایی را به ۸۴ درصد رساند. ترامپ با به تعویق انداختن زمان اجرای تعرفهها از فشار وارده به دیگر کشورها کاست، اما تعرفه کالاهای چینی را افزایش داد و آن را درمجموع به ۱۲۵ درصد رساند.
اقدامات جزئی در هردو سمت امیدوارمان کرده که آمریکا و چین از جنگ تجاری همهجانبه اجتناب خواهند کرد. ترامپ اعلام کرده که تعرفهها بیش از آنکه دائمی باشند، حکم اهرم فشار مذاکره را دارند. هی یادونگ، سخنگوی وزارت بازرگانی چین، اعلام کرد که چین تمایل دارد بر سر موضوعات مهم در زمینه تجارت دوجانبه با آمریکا تعامل کند.
با توجه به جدیت این اظهارات به نظر میرسد که جای چندانی برای عرض اندام وجود دارد. برای پکن دشوار است که به واشینگتن امتیاز بدهد. رژیم چین سالها فشار قابلتوجهی به محصولات آمریکایی وارداتی و شرکتهای آمریکایی فعال در این کشور اعمال کرده است. حتی یک تخفیف جزئی در این زمینه ممکن است واشینگتن را مجاب کند که دستکم تا حدی از شدت تعرفههای خود بکاهد. اما انجام این کار برای پکن به منزله کاهش نیاز حزب کمونیست به اعمال کنترل کامل و متمرکز بر مسائل اقتصادی و سیاسی خواهد بود. انجام این کار از نظر شی جینپینگ، رهبر حزب کمونیست چین، محال است.
با اینحال، پکن باید بداند که اگر کار به جنگ تجاری با آمریکا بکشد، رژیم چین برای جنگیدن اوضاع مساعدی نخواهد داشت. این قضیه ارتباطی با ارتش ندارد. مشکل چین به وابستگی شدیدِ اقتصاد این کشور به صادرات بازمیگردد. برای نمونه، چین در سال ۲۰۲۳- آخرین سالی که اطلاعات کاملی از آن در دسترس قرار دارد- حدود ۵۰۱ میلیارد دلار کالا به آمریکا صادر کرد. در مقابل، آمریکا در همان سال تنها حدود ۱۴۳ میلیارد دلار کالا به چین صادر کرد. از اینرو، چین به واسطه محدودیتهای تجاری خود علیه آمریکا، در مقایسه با محدودیتهای تجاری وضعشده از جانب آمریکا، تقریباً سهونیم برابر بیشتر ضرر میبیند.
از آنجا که اقتصاد آمریکا به شکل قابلتوجهی بزرگتر از چین است، تأثیر محدودیتها بر این کشورها همچنان بیشتر خواهد بود. صادرات چین به آمریکا حدود ۳ درصد از تولید ناخالص داخلی چین است، درحالیکه صادرات آمریکا به چین اندکی بیش از نیم درصد از تولید ناخالص داخلی کشور است. از اینرو، تأثیر اقتصادی کلیِ محدودیتهای تجاری در قبال چین ۶ برابر بیشتر از آمریکا خواهد بود.
تعرفهها بهطور حتم هزینه مصرفکنندگان آمریکایی را افزایش میدهند، اما اجرای آن یکبار انجام میگیرد و فشار دائمی نخواهد بود. چین نیز نمیتواند محصولات خود را در جای دیگری به فروش برساند. اروپا پیشتر برای تجارت با چین محدودیت گذاشته و دیگر کشورهای آسیا نیز از قیمتشکنی پکن گلایه دارند.
هنوز در ابتدای راه هستیم. شاید دیپلماتهای باهوش در هفتهها و ماههای آتی ناممکنها را ممکن کنند و جلوی این جنگ تجاری را که به هردو کشور آسیب میزند بگیرند؛ حتی اگر میزان آسیب وارده به چین بیشتر از آمریکا باشد.
دیدگاه ارائهشده در این مقاله نقطه نظر نویسنده بوده و لزوماً منعکسکننده دیدگاه اپک تایمز نیست.
درباره نویسنده: میلتون ازراتی کمکویراستار نشریه نشنال اینترست، زیرمجموعه مرکز مطالعات سرمایه انسانی دانشگاه بوفالو، و اقتصاددان ارشد شرکت ارتباطاتی وستد در نیویورک است. او پیش از حضور در وستد بهعنوان استراتژیست بازار و اقتصاددان ارشد برای لرد، ابت و شرکا کار میکرد. ازراتی اغلب برای سیتی ژورنال و بهطور مرتب برای مجله فوربز مقاله مینویسد. «سی فردا: سه دهه آتی جهانیشدن، جمعیتشناسی و چگونه زندگی خواهیم کرد» آخرین کتاب اوست.