عفو بین‌الملل در گزارش سالانه خود اعلام کرده است که تعداد اعدام‌ها در جهان به بالاترین حد خود در یک دهه گذشته رسیده است، چین با اعدام هزاران شهروند چینی «رهبر جلادان جهان» است و بعد از چین، ایران مقام دوم را در بالاترین اعدام‌های جهان دارد.
براساس این گزارش، در مجموع ۱۱۵۳ حکم اعدام در سال ۲۰۲۳ اجرا شده که نشان‌دهنده افزایش بیش از ۳۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۲ است. عفو بین الملل می‌گوید این آمار شامل هزاران اعدامی در چین نمی‌شود.
عفو بین‌الملل براساس داده‌های منابع خود، اعلام کرده است که از میان هزاران اعدام شده، تنها هزار مورد اعدام در چین آشکار شده است.
این نهاد حقوق بشری خاطرنشان کرده است که مقامات چین به اعدام هزاران نفر در هر سال ادامه می‌دهد، اما آمار مشخص اعدامی‌ها تحت عنوان اطلاعات محرمانه دولتی در چین طبقه‌بندی می‌شود، به همین دلیل عفو بین‌الملل در آمار خود نتوانسته است رقم اعدامی‌ها در چین را بیاورد.
اعدام از طریق برداشت اعضای بدن در چین؛ تجارت مرگ
فعالان حقوق بشر می‌گویند که یکی از دلایل پنهان نگاه داشتن موارد اعدام به نوع اعدام‌ها در این کشور مربوط می‌شود که در آن، محکومان به اعدام و زندانیان عقیدتی تحت عمل برداشت اجباری اعضای بدن قرار می‌گیرند.
دانشگاه ملی استرالیا در تحقیق سال گذشته خود اعلام کرد که چین محکومان به اعدام را درحالی‌که زنده هستند، تحت عمل جراحی قلب و ریه برای پیوند اعضا به بیماران دیگر قرار می‌دهد.
همچنین روزنامه بریتانیایی سان در سال ۲۰۲۰ گزارشی درباره شیوه‌های اعدام در چین منتشر کرد. طبق این گزارش، سالانه هزاران نفر از طریق تیرباران، تزریق موادکشنده و ون‌های سیار مرگ در چین اعدام می‌شوند.
تمرین‌کننده‌های روش معنوی فالون دافا یا فالون گونگ، مسیحیان، اویغورها، تبتی‌ها از جمله گروه‌هایی هستند که در چین تحت آزار و شکنجه هستند و برخی نیز طی عمل برداشت اجباری اعضای بدن توسط حزب کمونیست چین به قتل می‌رسند.
عفو بین‌الملل در بررسی‌های خود حکومت‌های کمونیستی چین، کره شمالی و ویتنام را به عنوان کشورهایی نام برده است که در آن رقم اعدام در آن مشخص است، اما این سازمان براساس شواهد خود تخمین می‌زند که اعدام‌ها به طور گسترده در این سه کشور انجام می‌شود.
همچنین این نهاد با اشاره به گزارش‌های رسمی از این کشورها افزوده است که حکومت این کشورها از اعدام به عنوان ابزار کنترلی و سرکوب مخالفت‌های مردمی استفاده می‌کنند.
در دسامبر سال ۲۰۲۳، مقامات رژیم چین از کشورهای عضو طرح کمربند و جاده خواست تا در تجارت پیوند اعضای بدن همکاری کنند.
افزایش ۵۰ درصدی اعدام در ایران
تعداد اعدام‌های ثبت‌شده در ایران در سال ۲۰۲۳، نزدیک به ۵۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
بر اساس گزارش عفو بین‌الملل در حالی که تعداد کشورهایی که اعدام می‌کنند به کمترین رقم ثبت شده در این سازمان رسیده است، تعداد اعدام‌های سال گذشته بالاترین رقم ثبت شده توسط عفو بین الملل از سال ۲۰۱۵ بود.
این نهاد حقوق بشری افزود که «افزایش این آمار عمدتاً به علت اعدام‌های ثبت‌شده ایران بوده است، جایی که مقام‌های جمهوری اسلامی در سال گذشته دست‌کم ۸۵۳ نفر را اعدام کردند، این رقم در سال ۲۰۲۲، حدود ۵۷۶ نفر بوده است.»
طبق داده‌های این گزارش بعد از ایران، عربستان سعودی با اعدام ۱۷۶ نفر، سومالی با دست‌کم ۳۸ اعدامی و آمریکا با ۲۴ مورد اعدام، بالاترین رقم اعدام‌های سال گذشته را ثبت کرده‌اند.
به گفته عفو بین‌الملل، ۲۴ زن و پنج متهم که در زمان وقوع جرم کودک بودند، در ایران طی سال گذشته اعدام شدند.
بر اساس این گزارش، اعدام‌های مربوط به جرایم مرتبط با مواد مخدر ۵۶ درصد از شمار کل اعدام‌های ایران را دربرمی‌گیرد که افزایشی ۸۹ درصدی نسبت به سال قبل از آن با ۲۵۵ مورد اعدام را نشان می‌دهد.
پیش از این، نهادهای حقوق بشری ایران اعلام کرده بودند که بعد از آغاز جنگ میان اسرائیل و حماس، تعداد موارد اعدام در ایران افزایش قابل توجهی داشته است.
سازمان حقوق بشر ایران در ماه نوامبر، افزایش اعدام‌ها در سال ۲۰۲۳ را در هشت سال گذشته بی‌سابقه خواند و افزود که از آغاز جنگ غزه نیز تعداد اعدام‌ها در ایران شتاب بیشتری گرفته و در کمتر از دو ماه ۱۷۶ نفر اعدام شده‌اند.
متوسط تعداد اعدامیان در ایران در میانه سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۲ در هر ۱۷ ساعت یک اعدام بود.
