رونمایی کره شمالی از ناوشکن چندمنظوره کلاس چو هیون، از تحولی بزرگ در راهبرد دریایی این کشور حکایت دارد که تبعات عمیق و پیچیده‌ای برای امنیت منطقه‌ای و جهانی به همراه خواهد داشت.
ساخت این ناو جنگی ۵ هزار تنی، نشانه رویکردی سنجیده در فاصله گرفتن از دکترین دفاع ساحلی سنتی پیونگ‌یانگ است؛ دکترینی که همواره بر کشتی‌های تهاجمی کوچک و سریعی متمرکز بوده که برای نبردهای ساحلی بهینه‌سازی می‌شدند.
با این‌حال، ناوشکن جدید از بلندپروازی کره شمالی برای قدرت‌نمایی در پهنه وسیع دریاها حکایت دارد و نشان می‌دهد که این کشور به لحاظ راهبردی به سمت توسعه نیروی دریایی اکتشافی با قابلیت فعالیت در آب‌های آزاد گام برمی‌دارد.
دامنه عملیاتیِ ارتقایافته ناوشکن کلاس چو هیون به کره شمالی اجازه می‌دهد که حضور دریایی خود را تا نقاطی دورتر از شبه‌جزیره کره گسترش دهد، مسیرهای دریایی حیاتی را تهدید کرده و محاسبات عملیاتی کره جنوبی، ژاپن و آمریکا را پیچیده‌تر کند. اگر این ناوشکن درنهایت به موشک‌های بالستیک و کروز با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای مجهز شود، جهشی انقلابی در بازدارندگی پیونگ‌یانگ رخ خواهد داد. این کشتی که به سیستم پرتاب عمودی مجهز است، قابلیت استفاده از یک زرادخانه متنوع را دارد که می‌تواند اهداف زمینی و دریایی را در فواصل دور هدف بگیرد و سطح خطرات راهبردی منطقه را افزایش دهد.
اگر تلاش ادامه‌دارِ کره شمالی برای تقویت ظرفیت هسته‌ای خود به تجهیز این کشتی با کلاهک‌های هسته‌ای بیانجامد، شرایط راهبردی منطقه بیش از همیشه متزلزل خواهد شد. پایگاه‌های هسته‌ای دریایی، شرایط امنیتی را پیچیده‌تر می‌کنند.
برخلاف پایگاه‌های موشکی ثابت که رهگیری و هدف‌گیری آن‌ها راحت‌تر است، پایگاه‌های دریایی متحرک ذاتاً مخفیانه عمل کرده و امکان حمله پیش‌دستانه و طراحی پدافندهای موشکی را با مشکل مواجه می‌کنند. قابلیت جابه‌جایی پایگاه به کره شمالی اجازه می‌دهد که واکنش مؤثرتری از خود نشان دهد. این مسئله باعث می‌شود که اعتماد به ثبات سامانه‌های بازدارنده کاهش پیدا کند. از این‌رو، تفکیک تهدید متعارف از تهدید هسته‌ای در شرایط بحرانی برای دشمن دشوارتر می‌شود و این موضوع می‌تواند خطر درگیری ناخواسته را دوچندان کند.
پیامدهای راهبردی این روند زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود که کره شمالی بتواند در کنار ظرفیت دریایی متعارف خود از زیردریایی‌های هسته‌ای استفاده کند و از زیر آب موشک‌های بالستیک شلیک کند.
اگر پیونگ‌یانگ بتواند ناوگان زیردریایی‌های مجهز به موشک‌های بالستیک را راه‌اندازی کند، به بازدارندگی هسته‌ای پایداری دست خواهد یافت که توازن قوا را در شرق آسیا به شکل اساسی تغییر خواهد داد.
گزارش‌ها حاکی از آن است که برنامه زیردریایی‌های هسته‌ای کره شمالی با دریافت کمک‌های مخفیانه از سوی روسیه پیشرفت کرده، شتاب گرفته و از نظر فناوری پیشرفته‌تر شده است.
رونمایی از ناوشکن کلاس چو هیون نشان از تغییر دکترین نظامی کره شمالی دارد؛ دکترینی که در حال حاضر به سمت عملیات تهاجمی کنشگرایانه متمایل شده است. پیونگ‌یانگ که پیش‌تر رویکردی دفاعی و واکنش‌گر داشت، در شرایط فعلی تمایل بیشتری به اتخاذ راهبردهای پیش‌دستانه و تهاجمی دریایی دارد که درصددِ به چالش کشیدن آزادی ناوبری آمریکا و متحدان این کشور در منطقه است.
این هدف، تلاش کره شمالی برای اجرای راهبرد منطقه‌ای دسترسی‌ناپذیری/جلوگیری از دسترسی را دوچندان می‌کند؛ راهبردی که با بهره‌گیری از توانمندی‌های زمینی و دریایی سعی دارد که انعطاف‌پذیری عملیاتی کشورهای متحد را در شرایط بحرانی به حداقل برساند.
این تحول آتشِ رقابت تسلیحاتی دریایی در شرق آسیا را شعله‌ورتر می‌کند و باعث می‌شود که کره جنوبی، ژاپن و آمریکا در سرمایه‌گذاری در زمینه نوسازی نیروی دریایی، جنگ‌افزارهای زیرآبی و پدافند موشکی یکپارچه با سرعت بیشتری عمل کنند. با این‌حال، انطباق کامل با توانمندی‌های کره شمالی نیز کفایت نخواهد کرد.
مقابله با این چالش راهبردی مستلزم برخورداری از رویکردی جامع است که شناخت کشورها را نسبت به حوزه دریا افزایش می‌دهد، امکان همکاری مشترک در قالب ائتلاف‌ها را تقویت می‌کند و پدافند موشکی چندلایه‌ای می‌سازد که از امکان مقابله با تهدیدات متعارف و هسته‌ای برخوردار است.
کره جنوبی به‌ویژه باید برنامه توسعه زیردریایی‌های هسته‌ای خود را برای افزایش توان عملیاتی زیرآبی و بازدارندگی راهبردی مورد توجه قرار دهد تا آمادگی بیشتری برای پاسخ به تهدیدات فزاینده زیرآبی داشته باشد.
استقرار سامانه‌های پیشرفته مانند ناوشکن کلاس چو هیون صرفاً یک پیشرفت فنی نیست و از بازنگری عمیق در بلندپروازی‌های راهبردی کره شمالی حکایت دارد. پیونگ‌یانگ دیگر برای بازدارندگی به تهدید هسته‌ای زمینی بسنده نمی‌کند و به دنبال تثبیت جایگاه خود به‌عنوان یک قدرتِ دریایی است که می‌تواند در منطقه هند-آرام نفوذ کند و به دیگر کشورها فشار بیاورد.
برای مقابله با تهدیدات نوظهور و حفظ بازدارندگی مؤثر به یک رویکرد هماهنگ، چندبُعدی و قاطع از سوی آمریکا، کره جنوبی، ژاپن و دیگر کشورهای بانفوذ منطقه نیاز است که شامل بازدارندگی، دفاع، دیپلماسی و اعمال فشار بی‌وقفه بر شبکه‌های غیرقانونی کره شمالی می‌شود.
از ریل‌کلیروایر
دیدگاه ارائه‌شده در این مقاله نقطه نظر نویسنده بوده و لزوماً منعکس‌کننده دیدگاه اپک تایمز نیست.
جی‌هون یو، مدیر همکاری‌های خارجی مؤسسه تحلیل دفاعی کره و متخصص امنیت دریایی و روابط دو کره است. او پیش‌تر در پروژه‌های ناو هواپیمابر و زیردریایی کره جنوبی فعالیت داشته و نویسنده سند «دورنمای نیروی دریایی ۲۰۴۵» است. یو دارای کارشناسی ارشد از مدرسه عالی نیروی دریایی آمریکا و دکترای علوم سیاسی از دانشگاه سیراکیوس است.
