Search
Asset 2

اضطراب جدایی و ترس از مدرسه در کودکان

(photo.com)
(photo.com)

مهسا ۶ ساله است. یکماه است که به مدرسه می رود. هر روز از مادرش می خواهد که به مدرسه نرود. موقع آماده شدن برای رفتن به مدرسه، مرتبا نق می زند، بد خلقی و بهانه گیری می کند. به همین دلیل بیشتر مواقع از سرویس مدرسه جا می ماند و مادرش او را با تاخیر به مدرسه می رساند. هنگام خداحافظی با مادرش به او می چسبد و از او جدا نمی شود. او بدفعات در مدرسه دل درد، سردرد وگلو درد می گیرد و مربی بهداشت مدرسه مجبور می شود با مادر مهسا تماس بگیرد تا او را برای معاینه زودتر از موقع از مدرسه بردارد. بیشتر اوقات مهسا پس از بازگشت به منزل ناراحتی و دردهایش برطرف می شود و به بازی با اسباب بازی هایش و تماشای تلویزیون می پردازد.

از ۶ تا ۷ ماهگی به بعد، تقریبا همه افراد در هر سنی در زمان جدا شدن و دوری از عزیز و فرد دلبند به درجاتی دچار اضطراب و ناراحتی و حتی ترس می شوند که مسئله ای کاملا طبیعی است. بزرگسالان به دلیل درک درستشان از زمان، علت و انگیزه جدایی و اطمینان از پیوند و دیدار مجدد در زمان مشخص، با اضطراب جدایی به راحتی کنار می آیند و برای آنها چندان مسئله ساز نخواهد بود. اما در کودکان بدلیل فقدان چنین توانایی هایی، اضطراب جدایی شدیدتر است و زمانی که شدت آن باعث ایجاد اختلال در فعالیت و زندگی طبیعی کودک شود (بازی با دیگران، به خواب رفتن، چسبیدن دائم به مادر یا پدر، عدم تمایل برای به مهد یا مدرسه رفتن و …) و بیش از ۲ تا ۴ هفته بطول بیانجامد، به آن اختلال اضطراب جدایی گفته می شود که در حدود ۳% تا ۱۳% کودکان زیر ۱۸ سال با آن دست به گریبان می شوند و خود شایعترین علت اضطراب اجتماعی و عدم تمایل برای مدرسه رفتن است.

اضطراب جدایی در رفتن به مدرسه

بهتر است والدین با هماهنگی مشاور مدرسه موارد زیر را بکار ببندند، تا بتوانند در برخورد با اضطراب جدایی فرزندشان، به او کمک کنند:

– مدرسه رفتن و تحصیل را به عنوان وظیفه و مسئولیت کودک در نظر بگیرید و هیچگاه دوست نداشتن را بعنوان عذر و بهانه نرفتن به مدرسه نپذیرید (مامان یا بابا هم بعضی موقع ها دوست نداره بره سر کار یا غذا درست کنه ولی بایستی انجام بشه…)

– به کودک اجازه دهید که اسباب بازی و یا یک وسیله مورد علاقه اش را در صورت تمایل خودش به مدرسه ببرد تا در موقع اضطراب و ناراحتی از آن استفاده کند.

– روز خرید لوازم مدرسه را برای کودک تبدیل به یک روز خاص و خاطره انگیز کنید ( مثل جشن تولد)

– تشویق هر رفتار درست کودک و درنظر گرفتن پاداش برای هر روزی که مدرسه را بخوبی پشت سر بگذراند، مثل درست کردن غذای مورد علاقه کودک و یا رفتن به جایی که دوست دارد و …

– اگر اضطراب جدایی با یکی از والدین شدیدتر باشد ( که معمولا این چنین است)، دیگری کودک را به مدرسه ببرد.

– بهتر است به جهت آماده سازی، کودک را قبل از رفتن به مدرسه با محیط مدرسه، ساختمان، معلمش و… آشنا کنید.

– زمان خداحافظی را کوتاه کنید و از ایجاد صحنه های غم انگیز خودداری نمایید. کودک را در آغوش گرفته، بوسیده و با بیان داشتن اوقات خوش در مدرسه با او خداحافظی کرده و محل را ترک کنید.

– اگر به هر دلیلی کودک یک یا چند زنگ مدرسه را از دست داد (مثلا تاخیر در آماده شدن، یا جهت ویزیت پزشک و…) در صورت عدم منع خاصی حتما کودک را برای مدت باقی مانده به مدرسه ببرید.

علائم و نشانه های اضطراب جدایی

  • بیقراری، کج خلقی یا گریه زاری شدید در هنگام جدا شدن (معمولا بیشتر از ۵ دقیقه) و یا در زمان بازگشت و دیدار مجدد همدیگر
  • عدم تمایل برای رفتن به مدرسه و بهانه آوردن برای آن
  • بروز مشکلات روان تنی (سردرد، دل درد و …)
  • وجود اضطراب دائمی در طول مدت جدایی (از جمله کاهش تمرکز، گوشه گیری و یا کج خلقی در مدرسه)
  • عدم تمایل به شرکت در برنامه های فوق درسی و بازی با کودکان
  • اشکال در به خواب رفتن به تنهایی
  • دیدن کابوس های شبانه متعدد و مکرر

باید توجه داشت که اختلالات روان تنی یا ناراحتی های ناشی از اضطراب مانند دل درد، سردرد و … غیرعمدی و واقعی هستند. کودک بدون اینکه علت آن را بداند واقعا دچار دل درد، سردرد و … می شود. درمعاینات پزشکی و آزمایشات خاص، علت فیزیکی و طبی یافت نمی شود (در این موارد معمولا علائم جدی مانند تب، استفراغ، اسهال و کاهش وزن وجود ندارد). تنها مشخصه این نوع ناراحتی ها این است که با از بین رفتن عامل آن (استرس و …) مشکل و ناراحتی فرد برطرف می شود.

ادامه دارد …

فاطمه بهروزی کارشناس ارشد مشاوره با ۳۲ سال سابقه تحقیق، تالیف، تدریس و مشاوره

اخبار مرتبط

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

عضویت در خبرنامه اپک تایمز فارسی