گیاهی است که به حالت خودرو در مناطق مدیترانه‌ای، در شمال آفریقا و برخی مناطق آسیایی می‌روید. ساقه این گیاه پوشیده از خارهای ریز است و ارتفاع آن تا حدود دو متر می‌رسد.
روناس با استفاده از خارهای ریزی که دارد به دیوار و درختان می‌چسبد و بالا می‌رود.
برگهای آن بیضی و دراز بوده که به صورت گروهی و به شکل چتر از کنار ساقه بیرون می‌آید. گلهای روناس کوچک و به رنگ زرد ملایم به سبز هستند. میوه آن گوشتی و به رنگ تیره است.
ریشه آن به نام روناس معروف است. به رنگ قرمز تیره و به صورت دراز، باریک و استوانه‌ای است. دارای طعمی تلخ و گس بوده و قسمت مهم این گیاه از نظر طبی محسوب می‌شود.
از ریشه این گیاه در قدیم برای رنگ‌ریزی پارچه و نخ استفاده می‌شد.
ترکیبات شیمیائی روناس
ریشه روناس دارای ماده ای رنگی به نام آلیزارین است که برای رنگ‌ریزی به کار می‌رفت ولی بعد از اینکه توانستند این ماده را به طریق شیمیائی تهیه کنند کشت آن برای تهیه آلیزارین متوقف شد.
مواد دیگری که در روناس وجود دارند عبارتند از: گلوکز، پکتین، رزین و پورپورین، روبیادین و اسید روبه رتیریک.
خواص داروئی روناس
دم کرده: یک قاشق مربا خوری ریشه خورد شده روناس را در یک لیوان آب جوش ریخته و بگذارید به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد. مقدار مصرف آن سه بار در روز به اندازه نصف فنجان است.
جوشانده روناس: ۱۰ گرم ریشه روناس را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید به مدت ده دقیقه بجوشد. این جوشانده را در وان حمام بریزید و برای رفع بیماری‌های پوستی در آن استراحت کنید.
خواص طبی روناس
روناس از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است.
- باز کننده گرفتگیها در بدن است.
- ادرار آور است و سختی در دفع ادرار را درمان می‌کند.
- برای معالجه فلج آن را با عسل مخلوط کرده و به بیمار بدهید.
- برای برطرف کردن بی‌حسی و سستی دست و پا آن را با عسل مخلوط کرده و بخورید.
- ترشح شیر را زیاد می‌کند.
- درد سیاتیک را رفع می‌کند.
- ملین و مقوی است.
- ورم کلیه را مداوا می‌کند.
- یبوستهای سخت را معالجه می‌کند.
- اشتها آور است.
- تنظیم کننده دوران قاعدگی است.
- برای رفع بیماری‌های نرمی استخوان مفید است.
- گرفتگی های کبد و طهال را رفع می‌کند، برای این منظور آن را با سکنجبین بخورید.
- ضماد ریشه روناس را روی قسمتهایی از بدن که فلج شده بگذارید بسیار مؤثر است.
- خارش پوست را برطرف می‌کند به این منظور می‌توان از ضماد آن استفاده کرد و یا این که جوشانده آن را در وان حمام بریزید و مدتی در آن استراحت کنید.
- برای برطرف کردن کوفتگی و ضربه از روناس استفاده کنید.
- اوره خون را پایین می‌آورد.
- سنگ کلیه از نوع فسفات را دفع می‌کند.
- اگر ادرار شما قلیایی است و مرتبا به عفونت ادراری مبتلا می‌شوید از دم کرده روناس هر شب یک لیوان بنوشید زیرا روناس ادرار را اسیدی می‌کند و میکروب و ویروس را از بین می‌برد.
- جوش خوردن استخوان شکسته را تسریع می‌بخشد.
- تورم را از بدن از بین می‌برد.
- از کمپرس جوشانده روناس برای رفع بیماری‌های پوستی استفاده کنید.
مضرات روناس
همانطور که گفته شد روناس ترشح ادرار را زیاد و فشار آن را بالا می‌برد. و ممکن است در اثر استفاده زیاد در ادرار ایجاد خون کند. بنابراین بهتر است که روناس را با کتیرا بخورید.
برگرفته از کتاب یکصد گیاه معجزه گر (تالیف دکتر سهراب خوش بین)
