یک مطالعه جدید با بررسی ۲.۶ میلیون نمونه دیانای، باورهای قدیمی درباره رژیم غذایی و سبک زندگی را به چالش میکشد.
نقرس- نوعی آرتریت است که مدتها به زیادهروی در مصرف الکل و شیرینیجات نسبت داده میشد- اساساً به ژنتیک مربوط میشود و ارتباطی با سبک زندگی ندارد.
محققان با ارزیابی نمونه دیانای ۲.۶ میلیون نفر متوجه شدند که ژن موروثی نقش بسزایی در ابتلای افراد به این بیماری دردناک ایفا میکند.
تونی مریمن، پژوهشگر و استاد افتخاری گروه میکروبیولوژی و ایمونولوژی دانشگاه اوتاگو و نویسنده ارشد این مطالعه، در بیانیهای مطبوعاتی گفت: «نقرس یک بیماری مزمن با مبنای ژنتیکی است و بیمار نقشی در ابتلا به آن ندارد. این باور غلط که نقرس از سبک زندگی یا رژیم غذایی نشأت میگیرد باید کنار گذاشته شود.»
مبنای ژنتیکی نقرس
یک مطالعه که در مجله ژنتیک نیچر انتشار یافته، اطلاعات ژنتیکی ۲.۶ میلیون نفر را بررسی کرده و از نقش مهم ژن موروثی در ابتلا به نقرس پرده برداشته است.
محققان مجموعه دادههای دیانای را از سراسر جهان با هم ترکیب کردند. تقریباً سهچهارم از دادهها به ۲۳اندمی- شرکت ژنتیکی مستقیم به مصرفکننده- تعلق داشت که داوطلبان آن با مشارکت در این تحقیق موافقت کردند.
مریمن افزود: «این باور غلط که نقرس صرفاً از سبک زندگی یا رژیم غذایی نشأت میگیرد، اغلب موجب شرمساری شده و باعث میشود که مبتلایان از دریافت مراقبتهای پزشکی ضروری مانند داروهای پیشگیرانه- که سطح اورات خون را پایین میآورند- اجتناب کنند.»
مریمن توضیح داد که فاکتورهای مرتبط با رژیم غذایی مانند گوشت قرمز به ابتلا به نقرس دامن میزنند، اما علت اصلی این بیماری سطح بالای اورات است. اورات مولکولی کوچک است که با نام اوریک اسید هم شناخته میشود. اورات فرآورده جانبی تجزیه پورینها محسوب میشود که بلوکهای سازنده دیانای هستند و کریستالهای دردناکی را در مفاصل تشکیل میدهند که به واسطه واکنش متقابل سیستم ایمنی بدن به تشکیل کریستالها تشدید میشود.
ژنها نقش بسزایی در نحوه تولید و دفع اوریک اسید در بدن دارند. تغییر ژنهای خاص میتواند این تعادل را برهم بزند و باعث افزایش سطح اوریک اسید و خطر ابتلا به نقرس شود.
محققان ژنها و مسیرهای ایمنی متعددی را شناسایی کردهاند که راهکارهای بالقوه جدیدی را برای جلوگیری از حملات نقرس مهیا میکنند. یکی از راهکارهای درمانی این است که کاربرد توسیلیزومب را عوض کنیم. این دارو در حال حاضر برای بیماریهای مرتبط با سیستم ایمنی مانند روماتیسم مفصلی تجویز میشود. این دارو گیرنده اینترلوکین-۶ را هدف میگیرد؛ سیگنالی ایمنی که بهعنوان یک عامل ژنتیکی جدید در ابتلا به نقرس شناسایی شده است.
مریمن امیدوار است که این اکتشافات به بهبود درمان مبتلایان به نقرس کمک کند. او گفت: «امیدواریم با راهکارهای جدیدی که کشف کردهایم، به مرور زمان شیوههای درمانی بهتر و آسانتری ارائه کنیم.»
رژیم غذایی همچنان حائز اهمیت است
استفنی شیف، متخصص تغذیه بیمارستان هانتینگتون، به اپک تایمز گفت: «تحقیقات نشان میدهند که ژنتیک بیش از آنچه که فکرش را میکنید؛ در ابتلای شما به نقرس مؤثر است؛ اما گاهی یک غذا یا خوراکی خاص باعث شروع یا تشدید التهاب میشود.»
شیف گفت: «بیمارانی که نقرس دارند و به من مراجعه میکنند، اغلب فهرست خوراکیهایی را نشانم میدهند که به دلیل شرایطشان از خوردن آنها اجتناب میکنند.» او افزود: «این خوارکیها شامل گوشت قرمز (گوشت گاو، گوشت خوک و بره)، گوشتهای فرآوریشده، فرآوردههای فرعی گوشت، غذاهای دریایی، لبنیات پرچرب، کربوهیدراتهای تصفیهشده، شکر و الکل هستند. این افراد گزینههای محدودی دارند.»
توصیه شیف به مبتلایان به نقرس این است که از غذاهای قندی، گوشتهای فرآوریشده و خوراکیهای شدیداً تصفیهشده و فرآوریشده که به تشدید این بیماری دامن میزنند، اجتناب کنند.
شیف گفت: «من از مبتلایان به نقرس میخواهم که مصرف غذاهای گیاهی خود را افزایش دهند و سبزیجات، میوهها، غلات تصفیهنشده، دانهها، آجیل و حبوبات بیشتری میل کنند.»