به عقیده نویسنده مطالعه، برخی از مقالات مورد بررسی نشان دادند که محدودیت شدید مصرف نمک میتواند مضر باشد.
براساس پژوهشی که روز چهارشنبه در مجله اروپایی تحقیقات بالینی انتشار یافت، محدودیت مصرف نمک که از قدیم به بیماران مبتلا به نارسایی قلبی توصیه شده است، فاقد مزیت بالینی قطعی است.
برخی مطالعات از بهبود احتمالی کیفیت و کارکرد زندگی حکایت دارند اما نویسنده مطالعه حاضر، دکتر پائولو راگی از دانشگاه آلبرتا، معتقد است که هیچ مدرکی دال بر کاهش نرخ مرگومیر و بستری شدن در بیمارستان در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی بر اثر کاهش شدید مصرف سدیم وجود ندارد.
کارآزماییهای تصادفی کنترلشدهای که از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ به انجام رسیدند، در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. اکثر این کارآزماییها نمونه مطالعاتی کوچکی داشتند و یک کارآزمایی بزرگ به دلیل بیهودگی زودتر از موعد به پایان رسید.
دکتر راگی در بیانیه مطبوعاتی خود گفت: «پزشکان اغلب در برابر تغییر اصول قدیمی که مبانی علمی ندارند، مقاومت میکنند. با اینحال، وقتی شواهد جدیدی به دست میآوریم باید سعی کنیم با آغوش باز از آنها استقبال کنیم.»
نمک چه تأثیری روی قلب دارد؟
نارسایی قلبی یک بیماری مزمن است و زمانی رخ میدهد که ماهیچههای قلب نتوانند مقدار خون کافی برای تأمین نیاز بدن به خون و اکسیژن را پمپاژ کنند.
کاهش مصرف نمک به بیماران مبتلا به نارسایی قلبی توصیه میشود، زیرا نمک آب را جذب میکند. وجود نمک بیشتر در خون میتواند حجم خون را افزایش دهد و باعث بالا رفتن فشار خون شود که میتواند به آسیبدیدگی عروق خونی و قلب بینجامد.
کاهش شدید مصرف نمک نیز میتواند باعث کاهش شدید حجم خون شود که مضر است.
به گفته دکتر راگی، دانشمندان درخصوص میزان کاهش مصرف نمک اتفاق نظر ندارند و این اختلاف نظر به تفاوت در تفسیر دادهها بازمیگردد.
انجام یک مطالعه مناسب برای ارزیابی تأثیر بلندمدت محدودیت نمک دشوار بوده است، زیرا رعایت رژیمهای غذایی کمنمک برای بیماران چالشبرانگیز و اندازهگیری میزان نمک مصرفی نیز دشوار است.
چندین سازمان بزرگ در حوزه سلامت، از جمله انجمن قلب آمریکا، به بیماران مبتلا به نارسایی قلبی توصیه میکنند که روزانه کمتر از ۲ گرم (حدود نیم قاشق چایخوری) نمک مصرف کنند. نویسنده مطالعه میگوید این توصیه احتمالاً از دل چندین کارآزمایی بیرون آمده که از جمله میتوان به کارآزمایی معروف دش-سدیم اشاره کرد که نشان داد افرادی که روزانه کمتر از ۱.۵ گرم نمک مصرف میکنند، فشار خون کمتری دارند.
موافقان کارآزمایی دش-سدیم از یافتهها و توصیههای آن حمایت میکنند اما مخالفان معتقدند که این آزمایش بیش از حد کوتاهمدت بوده و بعید است که اثرات محدودیت مصرف نمک پایدار بمانند.
دکتر راگی میگوید تعدیل مصرف نمک در افرادی که زیاد نمک میخورند مفید است. با اینحال، مقدار کاهش نمک مصرفی مشخص نیست. کیفیت زندگی با کاهش مصرف نمک افزایش مییابد. با اینحال، شواهد بالینی نمیتوانند تأثیر کاهش مصرف نمک را در حوادث قلبی عروقی و نرخ مرگومیر ثابت کنند.
محدودیت مصرف نمک باعث کاهش فشار خون بویژه در بیماران مبتلا به فشار خون بالا میشود اما به نظر میرسد که تأثیر این عمل به مرور زمان کمتر میشود.
برآورد میشود که دهها هزار بیمار (تعداد آنها بسته به نمایه ریسک داوطلبان متغیر است) باید طی ۵ تا ۱۰ سال تحت کنترل قرار بگیرند تا ثابت شود که کاهش مصرف سدیم با کاهش ۱۵ درصدی حوادث قلبی عروقی همراه است. انجام چنین آزمایشی بعید به نظر میرسد.
بررسی کاکرین نیز که بهعنوان استاندارد طلایی تحقیقات شناخته میشود، نافرجام بوده است.
دکتر راگی نوشت: «بررسی کاکرین نشان داد که دلایل کافی برای اثبات تأثیر کاهش مصرف نمک بر مرگومیر وجود ندارد، هرچند ممکن است که با محدودیت مصرف سدیم بتوانیم احتمال حوادث قلبی عروقی را به حداقل برسانیم.»
او افزود که هیچکدام از مطالعاتی که در بررسی کاکرین مورد ارزیابی قرار گرفتند و بسیاری از مطالعات قبلی برخلاف انجمن قلب آمریکا توصیه نمیکنند که مصرف نمک را به حداقل برسانیم. از اینرو، میتوان نتیجه گرفت که سؤالات مربوط به مصرف بهینه نمک بیپاسخ ماندهاند.
کاهش مایعات؟
دکتر راگی میگوید کنترل مصرف مایعات بهجای تمرکز روی مصرف سدیم میتواند به بهبود افراد مبتلا به نارسایی قلبی کمک کند. عروق خونی در حالت نارسایی قلبی منبسط میشوند و تورم زیرپوستی ایجاد میکنند. با پیشرفت بیماری، حجم کل بدن افزایش مییابد. از اینرو، محدود کردن مصرف مایعات برای کاهش تورم معقول به نظر میرسد.
برخی از تحقیقات این نظریه را مورد آزمایش قرار دادهاند اما اندازه نمونهها نسبتاً کوچک بوده و شواهد نشان میدهند که مزایای درخور توجه این کار محدود هستند.
