رژیم غذایی سرشار از قند و روغن ذرت باعث افزایش ذخیره قند در موش‌ها شد.
مطالعه اخیر محققان دانشگاه کنتاکی نشان داد که گلیکوژن- گلوکز ذخیره‌شده در بدن- یکی از عوامل مهم پیشرفت آدنوکارسینوم ریه- یک نوع سرطان ریه تهاجمی- به شمار می‌آید.
رژیم غذایی پرچرب و قندی باعث تشدید سرطان می‌شود
یافته‌های محققان که اخیراً در مجله سوخت‌و‌ساز نیچر انتشار یافته نشان می‌دهد که افزایش سطح گلیکوژن با شیوع تهاجمی تومور آدنوکارسینوم ریه و نرخ بقای پایین‌تر ارتباط دارد.
محققان تأثیر گلیکوژن را در موش‌ها و انسان‌ها آزمایش کردند. محققان سطح گلیکوژن موش‌ها را با تغییر رژیم غذایی و دستکاری ژنتیکی افزایش دادند. این رویکرد دوگانه به آن‌ها کمک کرد که تأثیر گلیکوژن را از زوایای مختلف بررسی کنند.
موش‌ها با رژیم‌های غذایی مختلف تغذیه شدند تا مشخص شود که چه تأثیری در بدن آن‌ها ایجاد می‌شود. رژیم‌های غذایی شامل آب (گروه شاهد)، شربت ذرت با فروکتوز بالا (نوعی قند)، روغن ذرت (چربی) و ترکیبی از شربت ذرت با فروکتوز بالا و روغن ذرت بودند.
روغن ذرت و شربت ذرت با فروکتوز بالا باعث افزایش سطح گلیکوژن در ریه‌ها شدند، اما موش‌هایی که با رژیم غذایی ترکیبی (شربت ذرت با فروکتوز بالا و روغن ذرت) تغذیه شدند، پس از گذشت دو هفته سطح گلیکوژن بالاتر و زنجیره‌های گلیکوژن بلندتری در ریه‌های خود داشتند. در موش‌هایی که به آدنوکارسینومای ریه مبتلا شدند، هردو مورد با تشکیل تومورهای تهاجمی‌تر ارتباط داشتند.
به گفته محققان، این یافته‌ها نشان می‌دهند که گلیکوژن بالاتر باعث تشدید پیشرفت تومور می‌شود.
محققان در کنار رژیم‌های غذایی از مدل‌های ژنتیکی موش هم استفاده کردند که مستعد ذخیره‌سازی گلیکوژن در ریه‌ها بودند.
آن‌ها با غیرفعال کردن آنزیمِ دخیل در تولید گلیکوژن متوجه شدند که تومورها بسیار کوچک‌تر شده و قدرت تهاجمی کمتری دارند. این نشان می‌دهد که جلوگیری از تولید گلیکوژن یک راهبرد بالقوه برای درمان آدنوکارسینوم ریه است.
محققان گفتند: «این رویکرد یکپارچه امکان کشف و اعتبارسنجی محرک‌های متابولیکِ لازم برای بهبود آدنوکارسینوم ریه را فراهم می‌کند. محققان با این آزمایش‌ها نشان دادند که مختل شدن فرایند تولید گلیکوژن به تضعیف رشد تومور در موش‌ها کمک می‌کند.»
گلیکوژن با پیش‌آگهی نامطلوب‌تر در انسان‌ها ارتباط دارد
گروهی متشکل از ۲۷۶ بیمار مبتلا به آدنوکارسینوم ریه در این مطالعه حضور داشتند. تحلیل‌های فضایی از ذخیره‌سازی قابل‌توجه گلیکوژن به‌ویژه در اطراف تومور در مقایسه با بافت‌های پیرامونی سالم و دیگر انواع سرطان ریه حکایت داشتند.
یافته‌ها نشان می‌دهند که بالا رفتن سطح گلیکوژن با افزایش سطح تهاجمی تومور و کاهش نرخ بقای بیماران ارتباط دارد.
نویسندگان نوشتند: «این یافته‌ها احتمال آسیب‌‌های متابولیکِ مرتبط با رژیم غذایی را افزایش می‌دهند که می‌تواند موضوع جالبی برای تحقیقات آتی از جمله مطالعه تأثیر رژیم غذایی بر نرخ بقای سرطان ریه در نمونه‌های انسانی باشد.»
غذاهای دارای شاخص گلیسمی بالا و خطر سرطان
کن تابی، پژوهشگر مواد غذایی، به اپک تایمز گفت: «مردم باید توجه داشته باشند که مصرف منظم غذاهای دارای شاخص گلیسمی بالا مانند نوشیدنی‌های قندی، نان سفید، تنقلات فرآوری‌شده و انواع آب‌نبات بیش از افزایش قند خون به آن‌ها لطمه می‌زند.»
او گفت: «این غذاها معمولاً باعث افزایش شدید سطح قند خون و انسولین می‌شوند که ممکن است به‌تدریج موجب عدم تعادل هورمونی و التهاب مزمن شود. التهاب مزمن با آسیب زدن به دی‌ان‌ای، رشد و تقسیم سلولی و ایجاد محیطی که به رشد تومور و متاستاز آن کمک می‌کند، به پیشرفت سرطان دامن می‌زند.»
تابی گفت: «وقتی بدن به واسطه مصرف قند دائماً با انسولین یا فاکتورهای رشد شبه‌انسولین مواجه می‌شود، محیطی شکل می‌گیرد که رشد غیرطبیعی سلول‌ها در آن محتمل‌تر خواهد بود. این یکی از زمینه‌های اصلی ایجاد سرطان است.»
تابی افزود که مردم باید توجه داشته باشند که افزایش قند خون بر اثر مصرف این مواد غذایی به تنش اکسایشی هم منجر می‌شود. تنش اکسایشی وضعیتی است که در آن مواد شیمیایی مضر موسوم به رادیکال‌های آزاد شکل می‌گیرند و به سلول‌های سالم حمله می‌کنند و باعث ایجاد جهش‌هایی می‌شوند که سرطان‌زا هستند.»
کاترین گرواسیو، متخصص تغذیه و مربی تغذیه ورزشی، به اپک تایمز گفت که محدود کردن قند افزوده- درصورت عدم اجتناب کامل- بهترین راه برای کاهش خطر سرطان است.
او گفت: «برای درک کامل ارتباط بین غذاهای دارای شاخص گلیسمی بالا و سرطان به تحقیقات بیشتری نیاز داریم. از این‌رو باید روی یک رژیم غذایی متعادل تمرکز کنیم تا مطمئن شویم که بدن‌مان برای کاهش خطر سرطان به مواد مغذی مناسب دسترسی دارد.»
