پاهای متورم و سنگین، از دست دادن حافظه و مشکلات شناختی چه وجه مشترکی دارند؟ اختلال در گردش خون.
قلب خون را از طریق مویرگها، شریانها و سیاهرگها پمپاژ میکند. جریان خون، اکسیژن مغز را تأمین میکند، با دستگاه لنفاوی برای تنظیم سطح مایعات بدن در ارتباط است، بر دستگاه عصبی اثر میگذارد و حتی ممکن است باعث گسترش سلولهای سرطانی شود.
حالا تصور کنید یک بیوفلاونوئید- نوعی رنگدانه گیاهی با خواص درمانی- وجود داشته باشد که تمام مشکلات ناشی از گردش خون ضعیف را بهبود بخشد. ترکیبی که بتواند به مرگ و زندگی سالم سلولها کمک کند.
خوب، چنین ترکیبی وجود دارد: یک ترکیب گیاهی مؤثر به نام هسپریدین که در پوست اول و دوم میوهها یافت میشود.
مکمل هسپریدین
هسپریدین به شکل مکمل در دسترس است و اغلب با ویتامین ث یا دیوسمین ترکیب میشود که هردو یک آنتیاکسیدان قوی هستند و خواص ضدسرطانی دارند.
کارست توصیه میکند که ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیگرم از این ترکیب گیاهی را یک تا دوبار در روز همراه با غذا میل کنید و معتقد است که مصرف مکمل آسانتر است.
با اینحال، مصرف میوه یا آبمیوه تازه هم میتواند به همین اندازه مؤثر باشد.
غذا و آبمیوه
مقدار هسپریدین موجود در مرکبات تا حد زیادی به نوع آنها بستگی دارد. با اینحال، مرکبات بهطور کلی بیخطر هستند و به تأمین متابولیتهای لازم برای تندرستی کمک میکنند.
مقدار هسپریدین در هر میوهای متفاوت است: ۱۰۰ میلیلیتر آب پرتقال حاوی ۲۰ تا ۶۰ میلیگرم هسپریدین است. نارنگی بین ۸ تا ۴۶ میلیگرم هسپریدین دارد. آبلیمو ۴ تا ۴۱ میلیگرم و آب گریپفروت ۲ تا ۱۷ میلیگرم هسپریدین دارند.
از اینرو، برای تأمین مقدار توصیهشده متخصصان تغذیه باید هر روز آب ۲ تا ۶ عدد پرتقال تازه را بنوشید. با خوردن پرتقالهای شیرین که به آنها پرتقالهای نافدار هم میگویند، به راحتی میتوانید هسپریدین مورد نیازتان را تأمین کنید، زیرا این ترکیب فلاونوئید اصلیترین جزء فعال در این پرتقالها به شمار میرود.
خوردن روزانه ۴ تا ۲۰ عدد نارنگی میتواند کار چالشبرانگیزی باشد. با خوردن لیمو و گریپفروت نمیتوان به مقدار توصیهشده روزانه دست پیدا کرد.
پوست رنگی بیرونی و لایه سفید میانی میوهها که معمولاً دور ریخته میشوند، هسپریدین بسیار زیادی دارند.
فرم آسیابشده
پوست مرکبات را میتوان بهعنوان یک ماده غذایی سالم بهصورت خشکشده نگهداری کرد.
برای جلوگیری از ایجاد کپک روی پوست میوه، از وجود جریان هوای مناسب در فرایند خشککردن مطمئن شوید. وقتی پوست میوهها بهطور کامل خشک شد، میتوانید آنها را تا چند ماه در ظرفهای شیشهای دربسته و نفوذناپذیر نگهداری کنید.
برای مصرف پوستهای خشکشده میتوانید آنها را آسیاب کنید و درون آب داغ بریزید تا یک فنجان چای خوشطعم داشته باشید یا آنها را به نوشیدنی گرم دلخواهتان اضافه کنید.
پشتیبانی از گردش خون
هسپریدین به واسطه تعامل با سلولهای تخصصی اندوتلیال، که سطح داخل عروق خونی و دستگاه لنفاوی را میپوشانند، به گردش خون کمک میکند.
این ترکیب گیاهی تولید نیتریک اکسید را افزایش میدهد. نیتریک اکسید یک پیامرسان شیمیایی است که فشار خون و جریان خون را با گشاد کردن عروق خونی بهبود میبخشد. هسپریدین همچنین بهعنوان یک ترکیب ضدالتهاب عمل میکند.
اگر دریچههای سیاهرگها ضعیف باشند، قلب باید برای پمپاژ خون در بدن و بازگشت آن بیشتر کار کند که ممکن است باعث تجمع مایعات در بدن شود. انسداد یا آسیبدیدگی دستگاه لنفاوی نیز میتواند به تجمع مایعات منجر شود.
کارلین کارست، متخصص تغذیه، از اثرات مفید هسپریدین بر گردش خون و بهویژه سیاهرگها آگاه است.
کارست در بیانیهای به اپک تایمز گفت: «هسپریدین میتواند نارسایی مزمن وریدی را به حداقل برساند و زخمهای وریدی پا را درمان کند. او افزود که فلاونوئید به تسکین عوارض گردش خون ضعیف از جمله سردی پا، تورم، واریس یا احساس سنگینی پا کمک میکند.
هسپریدین با تنظیم جریان خون بر دیگر قسمتهای بدن از جمله سیستم عصبی و مغز تأثیر میگذارد، زیرا به تأمین اکسیژن مورد نیاز آنها کمک میکند. این امر میتواند برای افرادی که با تضعیف حافظه یا دیگر مشکلات شناختی دستوپنجه نرم میکنند، مفید باشد.
سلامت روانی و شناختی
بیماریهای شناختی میتوانند باعث افسردگی، از دست دادن حافظه یا تضعیف مهارتهای حرکتی شوند.
محققان دریافتند که هسپریدین بر سیستم عصبی مرکزی و عملکرد شناختی تأثیر مثبت میگذارد. مطالعه مروری انتشاریافته در مجله اروپایی شیمی دارویی در ماه فوریه، نتایج ۱۹ مطالعه پیشبالینی را گردآوری کرده است.
هسپریدین از عصبها محافظت کرده و به ایجاد سلولهای عصبی جدید کمک میکند. از اینرو، ممکن است از بیماری آلزایمر جلوگیری کند، احساس افسردگی را کاهش دهد، عملکرد شناختی را تقویت کرده و باعث ارتقای ظرفیت حرکتی و حافظه شود.
هسپریدین عملکرد بعضی از مسیرهای مغز را تغییر میدهد. این مسیرها مسئول تولید یا تغییر ترکیباتی هستند که مغز و بدن برای توابع ادراکی- نحوه دریافت و پردازش اطلاعات از طریق حواس و شهود- از آنها استفاده میکنند.
یک مطالعه مروری که در سال ۲۰۲۳ در مجله زیستپزشکی و دارودرمانی انتشار یافت، نشان داد که هسپریدین از طریق هیپوکامپ عمل میکند؛ بخشی از مغز که وظیفه تنظیم احساسات را برعهده دارد و از حافظه پشتیبانی میکند.
تغییراتی که در مسیر پیامرسانی مغز ایجاد میشوند، اضطراب و افسردگی را کاهش میدهند و عملکرد شناختی و حافظه را بهبود میبخشند؛ دو مقوله مهم که درصورت ابتلا به بیماری آلزایمر دستخوش تغییر میشوند.
سه عامل اصلی در بروز علائم بیماری آلزایمر عبارتند از التهاب عصبی، تنش اکسایشی و اختلال در عملکرد میتوکندری. هسپریدین میتواند با هرسه عامل مقابله کند.
تنش اکسایشی زمانی رخ میدهد که بدن به واسطه هجوم رادیکالهای آزاد ناتوان میشود و نمیتواند آنها را از بین ببرد. رادیکالهای آزاد مولکولهایی هستند که جفتالکترون ندارند. از اینرو، بسیار واکنشپذیر بوده و میتوانند به سلولها آسیب بزنند. تنش اکسایشی یکی از عوامل اصلی در بروز بیماری آلزایمر است، زیرا باعث تجمع پلاکها و تخریب سلولهای مغزی میشود.
اختلال در عملکرد میتوکندریها با مختل کردن فرایند تولید انرژی در سلولهای عصبی، به تشدید تنش اکسایشی دامن میزند. تصور کنید یک نیروگاه برق بهدرستی کار نمیکند. نیروگاههای سلولی معیوب نیز عملکرد طبیعی سلولها را مختل میکنند و باعث تضعیف عملکرد صحیح مغز میشوند.
محققان در یک مطالعه مروری که در سال ۲۰۲۴ در مجله پزشکی مولکولی معاصر انتشار یافت، هسپریدین را بهعنوان یک ترکیب درمانی بالقوه برای درمان اختلالات مغزی معرفی کردند.
درمجموع، هسپریدین به تنظیم چرخه سالمِ حیات سلولی کمک میکند، باعث رشد سلولهای عصبی جدید شده و بدن را در دفع سلولهای ناسالم همراهی میکند.
نکاتی که باید در نظر بگیرید
پوست پرتقال در طب گیاهی و طب سنتی چینی بهعنوان یک ماده تلخ با خاصیت گرمکنندگی شناخته میشود (مواد تلخ معمولاً خاصیت خنککنندگی دارند). این بدین معنی است که درصورت وجود التهاب در معده یا دستگاه گوارش مانند گاستریت یا وجود زخم معده باید در مصرف آن احتیاط کنید.
هسپریدین جزو فهرست بلندبالای ترکیبات گیاهی بینظیری است که فواید زیادی برای پوست و تندرستی دارند. با اینحال، این ترکیب گیاهی باید تحت هر شرایطی از منابع معتبر تهیه شود، زیرا در کشت مرکبات معمولاً از آفتکش و قارچکش استفاده میشود. همچنین باید میوهها را قبل از مصرف بهطور کامل شستوشو دهید.