انجیسی۲۸۱۸ سحابی سیارهای بسیار زیبایی است که از بقایای گازی از یک ستارهی خورشیدمانند در حال مرگ بهوجود آمده است. این موضوع میتواند دید خوبی از آیندهای که پس از ۵ میلیارد سال در انتظار خورشید است به ما بدهد. (ناسا، ایاسای، هابل هِریتِج تیم / آوورا / استیاسسیآی)
انجیسی۲۸۱۸ سحابی سیارهای بسیار زیبایی است که از بقایای گازی از یک ستارهی خورشیدمانند در حال مرگ بهوجود آمده است. این موضوع میتواند دید خوبی از آیندهای که پس از ۵ میلیارد سال در انتظار خورشید است به ما بدهد. (ناسا، ایاسای، هابل هِریتِج تیم / آوورا / استیاسسیآی)
یک ستاره چندین میلیارد سال پس از به دنیا آمدن میمیرد. مرگ آن نیز چندین میلیارد سال دیگر طول میکشد. اینگونه به نظر میرسد که خورشید میانسال ما، در حدود ۵ میلیارد سال آینده خواهد مرد.
مراحل مرگ یک ستاره در اندازه خورشید:
۱- هسته سوخت هیدروژن خود را به اتمام رسانده، منقبض شده و درجه حرارت آن بالا میرود.
۲- لایه بیرونی گسترش پیدا میکند و ستاره به چیزی تبدیل میشود که به آن غول سرخ گفته میشود.
۳- حرارت زیاد هسته سبب میشود که هلیوم هسته ترکیب شده و کربن تولید کند.
۴- هلیوم به طور کامل مصرف شده، هسته سرد شده و گسترش مییابد.
۵- مواد دفع شده، سحابی زیبایی را در اطراف ستاره در حال مرگ شکل میدهد.
۶- هسته پس از سرد شدن به کوتوله سفید و سپس کوتوله سیاه تبدیل میشود.
مراحل مرگ ستارهای بسیار بزرگتر از خورشید
سه مرحله اول شبیه مراحل ستاره در اندازه خورشید است اما بعد از آن …
۴- به دلیل داشتن جرم بالاتر، کربن ترکیب شده و به عناصر سنگینتر مانند اکسیژن، سیلیکون، آهن و غیره تبدیل میشود.
۵- هسته به آهن تبدیل شده و دیگر گداخته نمیشود.
۶- ستاره متلاشی شده و هسته آهنی به شدت گرم میشود.
۷- الکترونها و پروتونها با یکدیگر ادغام شده و هسته تشکیل میدهد.
۸- این شگفتانگیزترین بخش است: کریگ فردنریک، یک نویسنده غیررسمی علمی در یک مقاله چنین نوشته است: «هسته آهنی که در اندازه زمین است در کمتر از یک ثانیه کوچک شده و به هسته نوترونی در اندازه ۱۰ کیلومتر تبدیل میشود.»
۹- هسته در نهایت در نتیجه فشار و حرارت بالای فروپاشیده شدن، منفجر شده و ابرنواختر(ستارهی دارای نور متغیری که روشنیاش صدمیلیون برابر روشنایی خورشید است) ایجاد میکند.
۱۰- بقایای ستاره ممکن است به ستاره هستهای یا سیاهچاله تبدیل شود.
یک ستاره خورشیدمانند، به پایان زندگی خود نزدیک میشود. جزئیات دقیقی که در این ترکیب شبهرنگ از دو تصویر از تلسکوپ هابل قابل مشاهده است، نشان میدهد که زمانی که ستاره مرحله غول سرخ Red Giant phase خود را سپری میکند، در ابتدا اتمسفر بیرونی خود را به آرامی دفع کرده و بهطور یکنواخت، پوسته کروی کمنور بیرونی از خود ایجاد میکند. با ادامه این فرآیند موادی که در تودههای متراکم دفع شده بود، ابرهای گرد و غباری را در ناحیه درخشان داخلی ایجاد میکند. تمام فرآیند دفع که تنها چند هزار سال طول میکشد، در مقایسه با طول عمر ستاره که برای یک ستاره نمونه از نوع خورشیدی در حدود ۱۰ میلیارد سال است، بهطور شگفتآوری سریع است. در نهایت هسته ستاره با حرارت زیاد، که هماکنون ستاره کوتوله سفیدرنگwhite dwarf خوانده میشود، باقی میماند که در این تصویر بهصورت یک نقطه سفیدرنگ در مرکز سحابی دیده میشود. (ناسا / اچباند / استیایسیآی)
تصویر تلسکوپ هابل از یک شیء فضایی به نام سحابی اَنت. سحابی اَنت به فاصله ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ سال نوری از زمین در جنوب صورت فلکی نورما Norma واقع شده است. (ناسا / مؤسسه دانش تلسکوپ فضایی)
ساختارهای نردبان مانند که اطراف ستاره در حال مرگ را احاطه است. تصویری که توسط تلسکوپ فضایی هابل ناسا گرفته شده است، جزئیات شگفتانگیزی از یکی از غیر معمولترین سحابیهای راه شیری را نشان میدهد. این سحابی که با نام اچدی۴۴۱۷۹ فهرست شده است، معمولاً به دلیل شکل و رنگ منحصر بهفرد خود زمانی که از یک تلسکوپ زمینی دیده میشود، با نام «مستطیل سرخ» شناخته شده است. ناسا؛ ایاسای؛ هنونوینکل (دانشگاه کاتوبیک لوون، بلژیک)؛ مارتین کوهن (دانشگاه کالیفرنیا، برکلی).
بقایای ستارهای، که نخستین بار توسط ویلیام هرشل در سال ۱۷۸۷ مشاهده شد، و با اسم مستعار سحابی اسکیمو (انجیسی۲۳۹۲) شناخته شده است، زیرا شبیه صورتی است که توسط پوست خز حیوانات احاطه شده است. در تصویر تلسکوپ هابل، «پوست حیوانات» در واقع دیسکی از موادی است که با حلقهای از اشیاء شهابمانند آراسته شده است، با دُمی که از ستاره در حال مرگ مرکزی تا بیرون امتداد یافته است. اگرچه صورت اسکیمو شبیه یک توپ دوقلو به نظر میرسد، در واقع حبابی از موادی است که از انفجار ستاره مرکزی به فضا دمیده شده است.
تصویر ۴ ستاره عظیم در مرکز با رنگ کاذب از تلسکوپهای فضایی هابل و اسپیتزر ناسا. ستارههای نوزاد به مانند نقطههای زرد و نارنجی که در این سحابی قرار گرفته، به نظر میرسند. (ناسا)
سحابی حلقه (ام۵۷)، منظرهای آشنا برای ستارهشناسان نیمکره شمالی، که با فاصله حدود ۲۰۰۰ سال نوری در صورت فلکی چنگ رومی Lyra واقع شده است. این تصویر بقایای گازی لایههای بیرونی را نشان میدهد که از یک ستاره خورشیدمانند در حال مرگ، بیرون رانده شده است. (با همکاری آسترو – استفان هاتز / ولفگانگ ریس)
سحابی تاریک و غبارآلود سوراخ کلید Keyhole، نام خود را از شکل غیر معمول خود گرفته است. سحابی سوراخ کلید، با نام رسمی انجیسی ۳۳۲۴، ناحیه کوچکی است که بر روی سحابی اتا کارینا واقع شده است. این سحابیها از ستاره در حال مرگ اتا کارینا بهوجود آمده است، که در مراحل پایانی خود در معرض انفجارهای شدید بوده است. (نوآاو، اناساف)
این ۳ تصویر شبهمانند از تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا، بقایای پراکندهای از ستارههای در حال مرگ را نشان میدهد که سحابی سیارهای خوانده میشود. (ناسا/جیپیال-کالتک/هاروارد-اسمیتسونین سیافای)